«Mahabbattyń máni» kitabynyń ataýyn qarap, «E, dúken sórelerinde tolyp turǵan mahabbatqa qatysty jeńil-jelpi kitap bolar» dep topshylaýyńyz múmkin. Alaıda, bul kitap kóz úırengen «Qyzdy ǵashyq etýdiń 10 ádisi», «Kúıeýińdi ustap qalýdyń 20 tásili» sekildi kitap emes. Bular mahabbatty tek betinen ǵana sylap-sıpap qana qoısa, Sanjar Kerimbaıdyń kitabynda mahabbatty tereńinen qozǵap, mahabbattan taraıtyn tarmaqtardy saralaıdy. Azamattyq neke, nekesiz týǵan bala, abort, sábıinen bas tartý, ony qoqysqa tastap ketý sekildi t.b kóptegen máseleniń túbirine úńiledi.

Kitap eksıztensıa ádisimen taldanǵan.

Ekzıstensıa degenimiz adam bolmysynan ıaǵnı rýhynan shyǵyp, adamı qasıet bolyp kórinetin fenomenderdi aıtady.

Mahabbatqa jasalǵan qıanat

«SSRO qazaqtarǵa qandaı zardap tıgizdi?» degende, eń aldymen, qazaq qoǵamynan qazaq tilin, dástúrli dindi tamyrymen julyp alýdy kózdedi, ashtyq pen soǵysty aıtamyz. Alaıda «Mahabbattyń máninde» SSRO-nyń júrgizgen saıasaty ulttyq múddeden bólek, rýhanı múddege de qol suqty. Mahabbatqa qıanat jasady. Qazir qoǵamnyń ózekti problemasyna aınalǵan – sábıinen bas tartý, onymen qoımaı, ómirin qaterge tigip, qoqysqa, dárethanaǵa tastaýy, neke degen asyl túsinikti tas-talqan etti. Oǵan dálel retinde naqty tarıhı faktorlardy keltiredi. Onda abort jasaýǵa, nekesiz bala týýǵa, azamattyq nekede turýǵa, erkin jynystyq qatynasqa túsýge úgitteıdi.

SSRO kezinde qabyldanǵan zańdardyń saldarynan mahabbat tek romantıkamen ǵana shekteletin boldy. Myna qyzyqqa qarańyz, Batys elderi abortqa 1970 jyly kóp oılanyp, tolǵanyp ruqsat berse, SSRO ony 50 jyl buryn, ıaǵnı 1920 jyly zań júzinde ruqsat berip qoıǵan. SSRO álem boıynsha abort jasaýdan aldyńǵy orynǵa shyqty. Osy kezde «Barlyq bále - Batystan» degen stereotıptiń kúl -talqany shyǵady.

Qazirgi qoǵamdaǵy azǵyndyqtyń tuqymyn SSRO sol kezde-aq egip ketken eken. Qazir ol tamyryn tereńge jaıyp barady.

Shynaıy mahabbat degenimiz ne?

Osy suraqty ózińizge qoıyp kórdińiz be? «Mahabbattyń máninde» shynaıy mahabbat adamnyń túr, sıpatyna, tátti qylyǵyna qyzyǵý nemese fızıologıalyq túrde qalaý emes ekenin, shynaıy mahabbat adamnyń bolmysyn súıý ekenin aıtady. Oǵan mynadaı ómirlik mysal keltiredi.

Qyz ben jigit áleýmettik jeli arqyly tanysyp, bir-birin súıip qalady. Qyz jigitten múgedek ekenin jasyryp, kezdesýden bas tartyp júredi. Jigit qyz júre almaıtynyn bilse de, onymen otbasyn quryp, ómirdiń ashysy men tushshysyn birge kórýge bel býady. Qyzdyń da, jigittiń de týystarynyń tarapynan qarsylyqqa qaramastan ekeýi otbasyn qurady.

Mundaı mysaldar jetip artylady. Budan shyǵatyn qorytyndy - adam ornyn basa almaıtyn, almastyrýǵa kelmeıtin adamdy kezdestirgende onymen máńgilikke birge bolýǵa serttesedi. 

Osydan keıin adamda orynsyz qyzǵanyshqa, «menen de jas, sulý qyzǵa ketip qalady» degen qorqynyshqa oryn bolmaıdy.

Shynaıy mahabbatpen tabysqan adamnyń boıynda qajetti qasıetterdiń barlyǵy bar, óziń izdegen, qalaǵan adamdy tapqanda  ony basqa bireýmen almastyrý oıyńa kirip te, shyqpaıdy.

Shynaıy mahabbat eki ǵashyq birge bolmasa da ólmeıdi. Olar bir-biriniń ıgiligi úshin ómir súrýden lázzat alady. Birge bolmasa da ishteı jaqsylyq, mol baqyt tileıdi.

Abaı bul móldir sezimdi óziniń myna óleń joldarynda keremet sýretteıdi:

Ǵashyqtyq, qumarlyq pen - ol eki jol,

Qumarlyq bir nápsi úshin bolady sol.

Senen artyq jan joq dep ǵashyq boldym.,

Men ne bolsam bolaıyn, sen aman bol.

Bárine kináli áıeldiń ózi!

Qazir  qyz zorlanyp jatsa da, ózi kináli bolatyn zamanda ómir súrip jatyrmyz. Onyń túp-tamyry azǵyndyqty áıelden kórýden bastaý alady. Kitapta qonaqqa arnalǵan kámpıtti jep qoıǵan balany mysalǵa keltiredi. Eresek adam kishkentaı baladaı «kámpıt ashyq turǵannan keıin jep qoıdym. Nege jaýyp qoımaısyńdar?!» dep renjýi orynsyz ári kúlkili.

«Mahabbattyń máni» kitabynda adam men janýardyń aıyrmashylyǵy jáne  ekeýine de ortaq minezdiń ara jigi ajyratylyp bergen. Keıde adam opasyzdyqqa baryp, oǵan myń túrli syltaý oılap tabady. 

Kitapta "erkindik jaýapkershilikpen qatar ómir súrý kerek" deıdi. Sebebi, jaýapkershiliksiz erkindik aıýandyqqa ákeledi dep topshylaıdy.

Adam erkindikti "ne qalasam sony isteımin" degen prınsıppen jáne ol úshin jaýapkershilikti sezinbese onyń arty qaıǵyly oqıǵaǵa ákep soǵady.

Obektıvti sulýlyq pen talǵam

Kitapta otbasyn qurý, jar tańdaýda burynǵy jáne qazirgi negizgi krıterıılerge toqtalyp ótken.

Qazaq adamnyń tegine kóp mán bergen. Ómirlik joldas tańdaǵanda onyń tegine, aqyl, parasatyna, tárbıesine qaraǵan. Oǵan halyq arasynda taraǵan túrli ańyzdardy mysal etip keltiredi. Al qazir er adamdar úshin bet álpeti birinshi qatarǵa sýyrylyp shyqty.

 "Maxabattyń máni" kitabynda sulýlyq obektıvti bolý tıis" deıdi, ıaǵnı adam boıynda AR-UIAT, ERKİNDİK, JAÝAPKERSHİLİK bolýy kerek. Muny psıxıatr Vıktor Frankl "jetkilikti shart" dep ataıdy. Al túr, symbat ol - talǵam, ıaǵnı sýbektıvti pikir. Ol - "qajetti shart". Ekinshisi ýaqyt óte ózgeriske ushyraıdy. Al naǵyz sulýlyqtyń sáýlesi sónbeıdi, qartaımaıdy. Ortaq sulýlyq standartyna umtylyp, obektıvti sulýlyqty damytpaıtyndardy kitapta  xorda án aıtyp turǵan bir top qyzǵa uqsatady. Máselen, olardyń bireýin almastyrsań nemese bireýin alyp tastasań da, ony eshkim baıqamaıdy. Sebebi, eshqaısysy erekshelenip turǵan joq. Birdeı daýys, birdeı yrǵaq. Kitaptaǵy maxabattaǵy sulýlyq taraýyna qatysty joǵaryda atap ótken jetkilikshi shart baq ne sor bolyp jabysýy múmkin, al qajetti shart adamǵa baq ákelýine kómektesedi dep túıindeıdi. 

Otbasy berekesi

Sanjar Kerimbaı kitapta «Er azamat transendensıa jasaý kerek!» ekenin aıtady.

Transendensıa -  shekarany qıyp, ózińnen tysqary aımaqqa ótý.

Adamdardyń týys-týǵanymen aralasyp, hal surasyp, aýyryp jatqan adamnyń jaǵdaıyn bilý, jaqyny qaıtys bolǵan adamǵa kóńil aıtý, Naýryz, Aıt meıramdarynda bir-birimen kórisý, quttyqtaý arqyly adam tuıyqqa tirelmeıdi.

Osy rette adam otbasynda bereke men birlikti, qutty saqtap qalý úshin er adam otbasyna mán alyp kerý kerek deıdi. Sebebi, buǵan deıin nápaqany er adamdar tabatyn boldy. Ejelgi zamanda er azamattar ańshylyqqa shyqty. Áıel úńgirde onyń amandyǵyn tilep otyrdy. Er adam bolmasa, áıel nanyn taba almaı óletin jaǵdaıda boldy. Qazir zaman da, jaǵdaı da ózgerdi. Áıel óz kúnin ózi kóre alatyn jaǵdaıǵa jetti. Materıaldyq turǵysynan er adamǵa táýeldi emes. Iaǵnı, er adam otbasyna mán alyp kelý kerek deıdi. Iaǵnı, únemi damyp, ósip, ónip otyrý qajet. Sonda áıel men er adamnyń arasyndaǵy mahabbat oty sónbeıdi. 

Bul rette de SSRO-nyń salqyny tımeı qoımady. Buryndary áıel adam er adamnan tómen turdy. Komýnıser áıel men er teń dedi. Kitapta onyń durys ekeni aıtylady. Ýaqyt óte kele áıelder er adamdardan birneshe satyǵa kóterildi. Osydan «eń aldymen qyzǵa bilim  berý kerek, er bala ózi kúnin ózi kóredi» degen sekildi basymdyqtar qyz balaǵa berile bastady.

Keıbir er adamdardyń ynjyqtyǵy, bilimsizdigi, maqsat qoımaı, ómir aǵymymen júre beretinderdi osylaısha túsindiredi.

Mahabbat ómir máni me?

Kitapta mahabbatty jan-jaqty saralaı kele, mahabbat ómirdiń máni emes degen qorytyndy jasaıdy. Sebebi, "mahabbat adamǵa tegin beriletin Qudaıdyń syıy" deıdi. Mahabbat ómirdiń máni bola ala ma degende, ómirdiń mánine úńiledi. Adamzatqa ómirdiń mánin uǵyndyratyn ortaq joldy nusqamaıdy, ondaı jol joq ekenin de aıtady. Biraq ekzıstensıada ómirdiń mánin tabýǵa kómektesetin erkindik, jaýapkershilik, ýáde, qaıǵy, mahabbatty qarastyratyn bolsa, psıhıatr Vıktor Frankl mahabbatty olardan bólip alatynyn aıtady.

Sózdiń tobyqtaı túıinin kitaptaǵy myna joldarmen aıaqtaǵym kelip otyr.

Táńiri taǵala on segiz myń ǵalamǵa:

 - Búgin bir amanat usynamyn. Kim amanatty qabyl etip, oǵan qıanat qylmasa, sheksiz baqytpen qaýyshady. Amanat alǵannan soń shartyn durys oryndamasa, azap tartady, - dedi.

Kúlli jaratylys:

- Ne amanat? – dep surady.

- Ol - mahabbat! Ony ıelengen jaratylys ıesi ólgenshe súıispenshilikpen ómir súrýge mindetti. Aınalaǵa shýaq shashyp, eljirep turatyn hálinen bir sát te ajyramaýy tıis. Amanatty joǵaltqandar tas júrek zulymǵa aınalady.