Bıylǵy jyly elimizdegi eń kıeli mekenderdiń biri – Mańǵystaýda sıfrlandyrý jumystary sátti júrgizildi. İs-sharalar legindegi erekshe atap ótetin jaıt – óńirdegi qasıetti jerlerdiń kartaǵa túsirilip, artynsha portalda jarıalanýy. Bul meken kóptegen áýlıelerdiń qonǵan jeri. Tarıhı týyndylar men ańyz bop qalǵan muralarǵa da óte baı. Al aımaqtaǵy sáýlet ónerin sýretteýge til jetpeıdi. Quddy bir orta ǵasyrǵa túsip ketkendeı kúı keshesiz (ásirese meshitteriniń salyný qurylymy). Árıne bul jádigerlerdiń jarıalanǵany, kópshilikke kórsetilgeni óte oryndy. Osyǵan baılanysty, oblys ákimdigi bul jumysty qolǵa alyp, «Mańǵystaýdyń kıeli oryndary» atty ınteraktıvti kartasyn jasaqtap, endigi tańda aqparattyq resýrsqa engizip úlgerdi.
Mangystau.inmap.kz dep atalatyn bul joba 2018 jyldyń 30 qazanynda iske qosyldy. Onda kóptegen keseneler, dinı eskertkishter, tarıhı qorymdar men kóne meshitterdiń sulbasy salynǵan. Mazmuny da jazylǵan. Ár nysannyń ózine saı ereksheligi men qasıeti baıandalǵan. Arnaıy fotogalereıasy men 3D-panoramalary bar. Al kartasy arqyly kez kelgen turǵyn nemese qonaqtar qalaǵan tarıhı ornyna bara alady. Nemese qundy oryndy tolyqtaı beınejazba arqyly kóre alady (portal arqyly).
Jalpy aıtqanda, bul joba Mańǵystaýdyń kıeli, tarıhı ári mádenı nysandaryn halyqqa taratýdy kózdeıdi. «Sıfrlyq Qazaqstan» jáne «Rýhanı jańǵyrý» atty memlekettik baǵdarlamalardyń negizinde júzege asyp otyr. Aqparattyq portaldyń ár tarmaǵy baıyppen oryndalǵan. Nege deseńiz, nysandar týraly tipti anyz-áńgimeler baıandalǵan. Bul jaıt jas urpaqtyń rýhanı ári mádenı jańǵyrýyna serpin beretini sózsiz. Ári tarıhı muralarǵa degen qyzyǵýshylyǵyn da oıatary belgili. Ony árbir adam atalmysh saıtqa kirip, oqı alady. Sheteldik qonaqtardyń da qaraýyna barlyq jaǵdaı jasalǵan. Sebebi, ol 3 tilde (qazaq, orys, aǵylshyn) jazylyp otyr. Búdjetten osy úshin 10 mln. teńge qarjy bólindi. Muny tek Mańǵystaý turǵyndary ǵana emes, búkil Qazaqstan halqy kóre alady. Óıtkeni, aqparattyq portal bárine qoljetimdi.
Osyǵan uqsas taǵy bir jobanyń biri – QR-kod mobıldik qosymshasy.
Arnaıy qosymsha QR-kodtar arqyly jergilikti mádenı nysyndar týraly tanymdyq aqparatpen tanystyrady. Iaǵnı, siz QR-kodty bassańyz nysan týraly barlyq málimetten habardar bolasyz. Osy úshin 2,8 mln. teńge kóleminde búdjetten qarajat bólindi. Negizinen mundaı tásil tarıhı-mádenı murany nasıhattaýdyń zamanaýı tásili. Olaı deıtinimiz, kez kelgen týrıs arnaıy ekskýrsovod qyzmetinsiz nysan týraly aqparatty bile alady. Munyń bárin siz qolyńyzdaǵy smartfon nemese planshet arqyly bile alasyz. Osy jumystardy ary qaraı da jetildire túsý úshin jergilikti ákimdik pen "Mediana Services Limited" JSHS arasynda kelisim-shart jasalǵan. Qazirgi tańda QR-kod mobıldik qosymshasy jumys istep jatyr, onda ázirge 20 eskertkish týraly aqparat ornalastyrylypty. Osylaısha, el turǵyndary aıtýly qosymshany paıdalana otyryp, dittegen jerine jete alatyn boldy. Sondaı-aq, qundy aqparattar men málimetterdi oqı alatyn deńgeıge jetti. Eń bastysy – barlyq adam úshin jaılylyq jasalǵan.
