Memleket basshysynyń kezekti «Uly dalanyń jeti qyry» atty maqalasy sol baǵdarlamanyń tolyqtyrylǵan nusqasy, jalǵasy ispetti. Uzaq merzimge josparlanǵan atalǵan joba aıasynda el ishinde kóptegen sharalar ótip jatyr. Mundaǵy maqsat – halyqtyń sanasyn jańǵyrtyp, órkenıetti qoǵamǵa bet burý. Maqalada aıtylǵan árbir bastama boıynsha Almatyda da qolǵa alynyp jatqan jumystar, jobalar az emes. Sonyń ishinde megapolıstiń ajaryn aıshyqtaıtyn, tarıhynan syr shertetin birqatar jobalardy qala ákiminiń orynbasary Arman Qyryqbaı Almatydaǵy Birikken Ulttar Uıymy úıinde ótken alqaly basqosýda tanystyrdy. Qala ákimi Baýyrjan Baıbektiń qatysýymen ótken jıynǵa shahardyń zıaly qaýym ókilderi keldi. Jalpy, «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy aıasynda Almatyda quny 97,7 mlrd. teńge bolatyn 265 joba maquldanyp, júzege asyrylmaqshy.
Jıynnyń alǵysózin alǵan qala ákimi Baýyrjan Baıbek:
– Atadan qalǵan myna jerdi, til men dástúrdi saqtap qalý óz aldyna, qazirgi urpaq Qazaqstandy álemdegi eń damyǵan elderdiń qataryna qosýy tıis. «Rýhanı jańǵyrý» bolsa osy mindetti júzege asyrýǵa sep bolatyn basty quralǵa aınaldy, – dedi.
Sonymen qatar, shahar basshysy týrızmniń damýyna kóp kóńil bólý kerektigin aıtyp, týrızm eldegi barlyq aımaqtardyń ekonomıkasyna áser etetinin tilge tıek etti.
Aıta ketý kerek, Elbasynyń «Bolashaqqa baǵdar: rýhanı jańǵyrý» atty baǵdarlamalyq maqalasyndaǵy «Qazaqstannyń kıeli jerleriniń geografıasy» jobasy aıasyndaǵy «Qazaqstannyń jalpyulttyq qasıetti oryndary» respýblıkalyq mańyzy bar kıeli jerleriniń tizimine Almaty qalasynan alty nysan usynylyp, bekitildi. Onyń ishinde Raıymbek batyr kesenesi, «Boraldaı saq qorǵandary» qorymy, Qasıetti Voznesensk sobory, A.Baıtursynovtyń mýzeı-úıi, Respýblıka alańy («Táýelsizdik» monýmenti, «Táýelsizdik tańy» eskertkishi) jáne Úkimet úıiniń ǵımaraty bar. Bul rette «Boraldaı saq qorǵandary» qorymy aıshyqty jobanyń biri. Boraldaı saq qorǵandary Almaty qalasynyń soltústik batys aımaǵynda, Úlken Almaty ózeniniń sol jaq jaǵalaýynda ornalasqan. Aldaǵy ýaqytta osy jerden dúnıejúzilik saq mádenıetiniń ortalyǵy degen aspan astyndaǵy murajaı ashylmaq.
Budan ózge, Raıymbek baba kesenesi qaıta jóndeýden ótip, sol aýmaqta qazaqtyń batyrlyq, áýlıelik dástúrinen syr shertetin murajaı salynbaq. Atalǵan jerde meshit ashý, alys-jaqyn jerden keletin adamdarǵa arnaıy túneý ortalyǵyn salý josparda bar. Meshittiń aýmaǵy 591 sharshy metr bolmaq. Bul – birden-bir ekspozısıalyq-tanymdyq jobanyń biri. Búginde Raıymbek baba kesenesine zıarat etýge shamamen 300 myńnan astam adam keledi eken. Aldaǵy ýaqytta kesenege keletin adamnyń sanyn 500 myńǵa jetkizý josparlanyp otyr. Sonymen qatar, megapolıstegi «Qazaqfılm» aýmaǵynda zamanaýı etnolend kesheni salynady.
Esterińizde bolsa, burynyraqta Almatydaǵy Rozybakıev–Shtraýs kósheleriniń qıylysyndaǵy aýmaqtan Saq qorǵandary tabylǵan bolatyn. Bul jer sol kezdegi «Kazkommersbanktiń» (qazir «Halyq banki» – avt.) ıeliginde edi. Búginde atalǵan banktiń basshylyǵy 1 gektarǵa jetetin jerdi qalaǵa syılapty. Aldaǵy ýaqytta Rozybakıev kóshesiniń boıynan Saq mádenıetinen syr shertetin murajaı ashý josparlanyp otyr.
Budan ózge, Almatyda «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy jáne qala jastaryn qoldaýdyń Jol kartasy aıasynda burynǵy tramvaı deposynyń ornynda jastardyń loft-ortalyǵy ashylǵan bolatyn. Búginde bul jer qaladaǵy jastardan quralǵan 25 úkimettik emes uıymdardyń basyn biriktirip otyr. Sonymen qatar, jıylǵan qaýymǵa qaıta jóndeýden ótken Ortalyq mádenıet jáne demalys saıabaǵynyń jańa kelbeti kórsetildi. Ortalyq saıabaq aýmaǵynda jaryq baǵanalary ornatylyp, jaıaý júrginshiler joly jasalyp, kógaldandyryldy. Buryn kólik turaǵy bolǵan jerde sport alańdary, strıt-vorkaýt, basketbol jáne fýtbol alańdary, rollerdrom men skeıtodrom paıda bolǵan. Eskeretin jáıt, buǵan deıin atalǵan demalys saıabaǵynda qazaqtyń mádenıetinen, dástúrinen syr shertetin birde-bir nysan bolmaǵan eken. Qaıta jóndeý jumystary tolyǵymen aıaqtalǵan soń saıabaqqa eki jádiger qoıylmaq. Onyń bireýi saıabaqqa kireberis jerge ornatylady. Ol – Almaty qalasynyń myńjyldyǵyn dáleldeıtin kúmis teńgeniń eskertkishi. Sonymen qatar, qazaq halqynyń ulttyq kúntizbesiniń eskertkishi jasalyp jatyr. Kúntizbedegi jazýlar rýna jáne latyn qarpimen jazylady. Bul eskertkish te saıabaqqa qoıylady.
