Murat Jeksenbekovti HH ǵasyrdyń jetpisinshi jyldarynyń basynan  syrttaı bilýshi edik. Allanyń qalaýymen, 1985 jyldyń kúzinde betpe-bet júzdestim. Qaratory kelgen, ońqaı asyqtaı ǵana azamat eken. Sol tusta Sovet odaǵy kógaldaǵy hokeıindegi eń ataqty sportshynyń biri bolsa da  bizdi balasynǵan joq. Ol kezde sport jýrnalısıkasyna áli tósele qoımaǵan kezimiz, soǵan qaramastan qoıǵan suraǵymyzdy baıyppen tyńdap, baýyryna tarta sóılesti. Budan keıin de talaı  kezdestik. Kóp áńgimeniń tıegin aǵyttyq. Qashan kórseń de, ańqyldaǵan, qarapaıym qalpynan tanǵan emes.

Iá, Murat Jeksenbekov sol tustaǵy qazaq jurtyna múlde tańsyq kógaldaǵy hokeı oıynynan Sovet odaǵy chempıonattaryndaǵy murty buzylmaıtyn eki birdeı rekordtyń ıesi.

Birinshi rekord – Sovet odaǵy boıynsha Murat Jeksenbekovten basqa kógaldaǵy hokeıden 18 dúrkin chempıon atanǵan basqa oıynshy joq. Bul degenińiz týmysynan tabandy, jaratylysynan erekshe daryndy adamnyń ǵana qolynan keletin erlik! Sol kezdegi Almatynyń «Dınamosy» kileń tańdaýly oıynshylardan jasaqtalǵandyqtan, komandadaǵy básekelestik óte joǵary deńgeıde edi. Murat 20 jyl boıy Sovet odaǵyndaǵy eń kúshti komandanyń eń úzdik oıynshylarynyń biri boldy.

Ekinshi rekord – Sovet odaǵy chempıonattarynda alańǵa eń kóp shyqqan hokeıshi kim deseńiz, ol - Murat Jeksenbekov! 1971-1992 jyldary Jeksenbekov Almatynyń «Dınamosynyń» sapynda chempıonat kestesine oraı 540 oıynǵa qatysty (Mysaly, «Dınamonyń» eń mergen shabýylshysy A. Goncharov 390, ataqty hokeıshi A. Másnıkov 402, sovet quramasynyń kapıtany bolǵan F. Zıgangırov  405 ret alańǵa  shyqqan). Sol kezdegi kógaldaǵy hokeı chempıonatynda ár komanda maýsym boıy 26 ret básekege túsetin. Endi eseptep kóreıik, 20 jyldy 26 oıynǵa kóbeıtsek, 520 oıyn bolady. Sonda bizdiń Murat 20 maýsym boıy babyn joǵaltpaı, ár oıynda alańnan tabylyp otyrǵan. Adam temir emes, kerek deseńiz, jıyrma jylda aýa raıyna jáne qoldanysqa baılanysty temir de babyn joǵaltýy múmkin. Al Jeksenbekov sporttyq babyn 20 jyldan asa  ýaqyt Sovet odaǵy hokeıiniń  eń joǵary talabyna saı deńgeıde saqtaı bilgen. Murattyń ornyna alańǵa shyǵýǵa qanshama órender janyn salyp umtylǵanyn dál qazir tap basyp aıtý qıyn. Jeksenbekov jasy 41-ge kelgenshe 25 jastaǵy almas qylyshtaı jigitterge, 30 jastaǵy tájirıbesi ábden tolysqan, saqa oıynshylarǵa des bergen joq. Osydan keıin qazaq jastary dop oıyndaryna qabiletsiz, komandalyq syndarǵa jaramaıdy dep qalaı aıtýǵa bolady.

Murattyń budan basqa da sporttyq ataqtary jeterlik: Jeksenbekov kógaldaǵy hokeıden 1982,1983 jyldary qatarynan eki ret Almatynyń «Dınamo»  komandasynyń  kapıtany  retinde  Eýropa chempıondarynyń kýbogyn jeńip alsa, 1979,1983 jyldary Qazaqstan quramasynyń sapynda Sovet odaǵy halyqtary spartakıadasynyń eki márte jeńimpazy atandy. Marat 1977 jyly  dopty hokeıden Sovet odaǵynyń chempıony ataǵyna qol jetkizdi. Iaǵnı, Murat Jeksenbekov Sovet odaǵynyń 19 márte chempıony!

Buǵan qosa, 1977-1986 jyldary qatarynan 10 jyl boıy Sovet odaǵynyń eń úzdik 22 oıynshysynyń qatarynan tabyldy. Odaq quramasynda oınady. Bes ret sovet kýbogyn jeńip aldy.

Ótken ǵasyrdyń sekseninshi jyldarynda qazaqtyń Almaty qalasyndaǵy úlesi 20 paıyzǵa jeter-jetpes jaǵdaıda edi. Biz sekildi basqa ulttyń qýyqtaı «vremánkasyn» jaldaıtyn qazaq jastary Saıan, Murattardy  izdep, stadıonǵa barýshy edik. Ǵulama bapkerler Edýard Aırıh pen Qazbek Baıbolovtan tálim alǵan Saıan Shaımerdenov, Murat Jeksenbekov, Serik Qalymbaev, Berikqazy Seksenbaevtar ǵajap oıyndarymen tánti qylatyn. Týǵan elimizde ógeı adamdaı kúı keship júrgen bizder   bul baýyrlardyń jeńisimen rýhtanyp, jadyrap  qaıtýshy edik. Bul azamattar tek sportshy ǵana emes, ult rýhynyń sharqaıraǵy edi.

Murat  jaıynda taǵy bir  qyzyqty derek: SSRO  chempıonatynda  baq  synaǵan 14 komandanyń Jeksenbekovten basqa barlyq oıynshysy doptaıaqty oń jaǵyna ustasa, bizdiń baýyr doptaıaqtyń qaıqy basyn tómen qaratyp, sol jaǵyna ustaıtyn. Sonyń ózinde Keńes odaǵy men Eýropanyń nebir aıtýly shabýylshylary tasqamal qazaqtan taısaqtap turatyn.

Muratty qazirgi jastardyń basym kópshiligi bilmeıdi. Sebebi, qazaq sportynda aıtýly tulǵalardy nasıhattaý, olardy tarıh shejiresine tirkeý jaǵy kem soǵyp jatyr. Týrasyn aıtsaq, ultymyzdyń sporttyq tarıhyn bir júıege túsirý jaǵynan uıattymyz. Búgingi shaǵyn maqala, shama jetkenshe, osy bir olqylyqtyń ornyn toltyrsaq degen nıetten jazylǵan edi.

Qydyrbek Rysbek