Kópbalaly otbasylardyń máselesi elde beleń alyp tur. Áleýmettik jeli, BAQ-tyń jazary da, kóshede ketip bara jatqan jandardyń da aıtary – sol. Qozǵalǵan taqyryptyń ataýy sondaı ádemi (kópbalaly otbasy bolý bárimizge buıyrsyn), alaıda oıy – kileń negatıv. Nege? Sebebi memlekettiń istep jatqany negatıvti oılarǵa ákeledi. Munyń sebepteri, sheshýdiń joldaryn jazyp ta, aıtyp ta jatyr halyq. Al bile bilseńiz, demografıalyq qıyndyqpen kúresýdiń jolyn tapqan bir memleket bar. Byltyrǵy, ıaǵnı 2018 jyldy «Otbasy jyly» dep ataǵan ol memleket eldegi otbasylar úshin tıimdi, shyn máninde tıimdi jaǵdaılar qarastyrdy. Ol – Vengrıa.

 2017 jyldyń mamyrynda Býdapeshtte ótken Búkilálemdik otbasylar konferensıasynda eldiń premer-mınıstri Vıktor Orban «eldiń demografıasyn qaıtsek kóteremiz?» degen suraqqa jaýap izdep kóripti.

Shyntýaıtynda, Eýropa demografıa boıynsha artta keledi. Alaıda Vengrıa munymen kúrespek oıda. Memleket demografıalyq máselelerdi ımıgrasıalyq jolmen emes, tabıǵı resýrstar arqyly sheshýdi maqsat etken. «Ult aldyndaǵy basty boryshymyz – otandyq óndiristi qaıta qalpyna keltirý. 2030 jyly ár juptardaǵy balalar sany 1,5-nan 2,1-ge ósýi tıis», - dep málimdegen edi sol kezde premer-mınıstr.

Halyq sany jyl saıyn on myńdaǵan adamǵa azaıatyn Vengrıa bıligi álemdik dárejege súıene otyryp, mynadaı sheshim qabyldady: «bala qandaı otbasynda dúnıege kóbirek keledi? Árıne, aldynda eshqandaı kedergisi joq jaıly otbasynda... Sol sebepti memleket jańa áleýmettik saıasat qurady».

Osyǵan oraı 2018 jyl Vengrıada «Otbasy jyly» dep ataldy. Onda qarastyrylǵan máseleler:

-Eki nemese odan da kóp balasy bar stýdentter sábıi ekige tolǵansha tegin bilim alady;

-Úsh nemese odan da kóp balasy bar stýdent dıskonttalǵan turǵyn úı nesıesin jáne 3300 eýroǵa deıingi tikeleı sýbsıdıalar alady.

-Dekrettik demalystyń ýaqyty bir jyldan eki jylǵa deıin sozylady.

-Ipotekalyq nesıesi bar kópbalaly otbasylardyń ár balasy úshin 1 mıllıon forınt kóleminde memlekettik kómek qarastyryldy;

-Nesıesi bar kópbalaly otbasylarǵa da bılik kómek qolyn sozdy: 2 balasy bar otbasynyń nesıesiniń 50 paıyzyn, al úsh balasy bar otbasy alǵan nesıeniń 100 paıyzyn memleket japty;

Premer-mınıstr «otbasyly adamdar ómir súretin memleket balabaqshalar salady nemese bar balabaqshany jóndeıdi» dep aıtty.

Bılik, sonymen qatar, shet elderde ómir súretin vengrlik otbasylardy da qalys qaldyrǵan joq. Olar da túrli jeńildikterge ıe boldy. Sonymen qatar, júkti áıelder bosanǵan soń beriletin járdemaqy kólemi de artty.

Halyq demografıasyn shynaıy oılaıtyn bılik eldegi otbasylyq qıyndyqtardy jiti tekserip, soǵan oraı áreket jasaýy tıis. Vengrıa sekildi...