Ózbekstannyń Syrdarıa oblysynda ornalasqan Sardoba sý qoımasynyń apaty áleýmettik jelidegi ózbek jurtynyń narazylyǵyn týdyrdy. IA REGNUM saıtynyń habarlaýynsha feısbýk jelisindegi «Ýıat.ýz» tobyna jazǵan ózbekstandyqtardyń pikirine qaraǵanda, 2017 jyly paıdalanýǵa berilgen sý qoımasynyń úsh jylǵa tolmaı syr berýine ózbek bıliginiń jemqorlyǵy men biliksizdigi sebep bolǵan.
Sonda jazylǵan pikirlerdiń bir parasy:
«Mine, bizdiń zamanaýı qurylysshylarymyz ben eksplýatasıa mamandarynyń sapasy. Osyndaı tehnogendik jaǵdaılar elimizde jıi bolsa, tańǵalaımyn. Osynyń bári kásibı mamannyń joqtyǵy, sapaly bilim berilmeýiniń kórinisi».
«Sovet ýaqytyn sheksiz jamandaı berýge bolady. Biraq sol kezde salynǵan ǵımarttar áli tur. Áli 300 jyl turar. Al jańa salǵan dúnıelerimiz qırap, shatyrlary ushyp jatyr. Tipti, jer de silkingen joq qoı».
«Endigi jaǵdaı budan da asyp túsedi. Sovet kezide oqyǵan adamdar qartaıyp, ólip jatyr. Al jańa «mamandar» naǵyz maman emes».
«Neshe túrli Sıtı salamyz dep, eldiń qazynasyn tonap bitti. Strategıalyq mańyzy bar oryndarǵa, jylý energetıkasyna, gazdandyrý jumystaryna, kanalızasıaǵa mán berýdiń ornyna aqshany jelge shashyp álek. Sovet kezinde salynǵan qubyrlar men kanalızasıa áli tur. Olardy qaıta jóndeý kerek. Al sý qoımasy sekildi qurylystar bizdiń qolymyzdan kelmeıtin sekildi. Adamdar aman dep oılaımyn»
«Qandaı AES týraly aıtyp júrsizder? Jel soqsa shatyr ushady, jańbyr jaýsa, damby buzylady»
«Durys aıtasyzdar – bárin urlaǵan. Bizde qurylys osylaı júredi. Turǵyn úılerde qısaıyp, shatyrlary ushyp jatady. Joldary da qum sekildi aǵyp tústi. Aqshany durys baqylaýda ustaý kerek. Áıtpese osylaı jalǵasa bermek. Jańadan salynǵan ǵımarttardyń endi qanshasy qırady eken. Bireý qaltasyn toltyrady, qarapaıym halyq zardabyn shegedi. Ádilet pe osy?»
«Bárin tonap bitti. Sementti, armatýrany, aǵashtardy, tasty urlaıdy, biraq qurylys toqtamaıdy. Ábden apat bolǵanda, ǵımarattyń sapasy týraly sóz aıta bastaıdy. Oǵan deıin tekserýge bolmas pa edi? Kim qabyldap aldy? Jaýap bersin! Qudaı jazalaryńdy beredi!»
Sardoba apatynan soń halyq kináli sheneýnikterdi jaýapqa tartsyn dep otyr. Sonymen qatar, memlekettiń mańyzdy salalarynda azamattyq baqylaý bolsyn deıdi.
Sý qoımasyndaǵy apattan soń, 11598 adam evakýasıalanǵan. Qorǵantóbe, Dostyq, Jurtdosh aýyldaryn sý basyp, negizi egin alqaptaryna zıany tıgen. Sý qoımasynyń aımaǵyndaǵy aýyl turǵyndary Myrzaabad aýdanyna kóshiriligen. Resmı derek boıynsha, ólim joq.
Ózbekstandaǵy bul sý apaty bizdiń elge de zıanyn tıgizdi. Qazirgi tańda Túrkistan oblysy Maqtaaral aýdanynyń 4 eldimekeni: Jańa-Turmys (46 úı), Jeńis (130 úı), Fırdoýsı (250 úı) jáne Órgebas (194 úı) sý astynda qalǵan. Jalpy qyzyl sýdan 620 úı búlingen.
Turǵyndardy kóshirý úshin 22 evakýasıalyq oryn daıarlanǵan. Búgingi kúnge bul oryndarǵa ornalasqan adam sany 7000-ǵa jýyq.
Evakýasıalyq bólimderde turǵyndardy 120 medısına qyzmetkeri tekserýden ótkizýde. Polısıa qyzmetkerleri Jeńis, Jańa-Turmys, Fırdoýsı, Órgebas eldimekenderine 5 blok-beket qoıyp, qaýipsizdikti qamtamasyz etýde.
Sonymen qatar, kórshiles Jetisaı aýdany, Qoǵaly eldimekeninde qaýipsizdikti kúsheıtý maqsatynda 5 tehnıka, 508 adam jumyldyrylǵan.
Jaǵdaı turaqty baqylaýda, barlyq qajetti kómek ýaqytyly kórsetilip jatyr.
Pikir qaldyrý