Memleket basshysy Nursultan Nazarbaev Qazaqstannyń tuńǵysh zamanýı ýrbanıstik ortalyqtary retinde Astana, Almaty jáne Shymkent qalalaryn atap kórsetkeni belgili. Atalmysh shaharlar halyqtyń jáne ınvestısıalardyń shoǵyrlanǵan ortalyǵyna aınala otyryp, sapaly bilim berý, medısına, áleýmettik-mádenı qyzmetterdi júzege asyrýy qajet.
Osy oraıda, keshe Shymkent qalasynda «Qazyna» etno-tarıhı kesheniniń ashylý saltanaty ótti. Etno-tarıhı keshenniń ashylý rásimine «Nur Otan» partıasy Tóraǵasynyń Birinshi orynbasary Asqar Myrzahmetov, QR Mádenıet jáne sport mınıstri Arystanbek Muhamedıuly, QR Parlamenti májilisiniń depýtaty Shalataı Myrzahmetov, Qazaqstan Musylmandar Dinı Basqarmasynyń tóraǵasy, Bas múftı Erjan qajy Maıamerov, Ońtústik Qazaqstan oblysynyń ákimi Beıbit Atamqulov qatysyp, Shymkent qalasynyń turǵyndaryn arnaıy quttyqtady.
Osy aıtýly sharaǵa oraı, Qazaqstan Respýblıkasynyń Premer-mınıstri Kárim Másimovtyń quttyqtaýyn QR Mádenıet jáne sport mınıstri A.Muhamedıuly oqyp berdi.
«Ońtústik Qazaqstan oblysynyń mereıtoıǵa arnaǵan búgingi tartýy halyqtyń mereıin ósirip, mádenıetimiz ben ónerimizdi nasıhattaıtyn jáne onyń damýyna úles qosatyn rýhanı ortalyqqa aınalady dep senemin.
Ultymyzdyń salt-dástúri men tarıhı-mádenı qundylyqtaryn kópshilikke keńinen pash etetin «Qazyna» etno-tarıhı kesheninde ornalasqan ólketaný murajaıy, ádet-ǵuryp jáne salt-dástúr ortalyǵy, Qazaq handyǵyna arnalǵan monýmenti jáne taǵy basqa nysandar qalanyń eń kórikti jerleriniń biri bolýǵa ábden laıyqty» – delingen quttyqtaý hatta.
Ońtústikqazaqstandyqtardy sáýletti jobanyń ashylýymen quttyqtaǵan «Nur Otan» partıasy Tóraǵasynyń Birinshi orynbasary A.Myrzahmetov tarıhı keshenniń halqymyzdyń rýhanı qundylyqtaryn dáripteýdegi mańyzy erek ekenin atap ótti. Sondaı-aq, osy kelbetti keshen Memleket basshysynyń «Máńgilik El», «Uly dala» ıdeıalarymen úndesip jatqandyǵyn tilge tıek etti.
Kúngeılik turǵyndarǵa joldaǵan taǵy bir quttyqtaý hat Qazaqstan Parlamenti Májilisiniń Tóraǵasy Qabıbolla Jaqypovtan kelip tústi. Ony QR Parlamenti májilisiniń depýtaty Sh.Myrzahmetov oqyp berdi.
Oblys ákimi B.Atamqulov qala kelbetin aıshyqtaı túsken bul nysan Asqar Myrzahmetovtyń bastamasymen iske asqandyǵyn tilge tıek etip, ońtústikqazaqstandyq jurtshylyq atynan oǵan alǵys bildirdi.
Shymqalanyń shyraıyn ashatyn sáýlettik joba – «Qazyna» etno-tarıhı kesheni 76,4 gektar aýmaqty alyp jatyr. Etno-tarıhı keshenniń quramynda «Báıdibek» eskertkishi, «Naýryz» alańy, oblystyq tarıhı-ólketaný murajaıy, «Salt-dástúr jáne ádet-ǵuryp» ortalyǵy, «Jaılaýkól» demalys orny bar. Sonymen birge, etnosaıabaqtaǵy jaıaý júrginshiler aleıasynyń boıyna aımaqtaǵy 27 tarıhı-sáýlettik eskertkishterdiń maketteri qoıylsa, saıabaqtyń ortasyna dıametri 21 metrlik túrli-tústi sýburqaq oryn tepken. Keshendegi kóldiń jaǵasynda 4 rotonda, qaıyq stansasy, avtokólik turaǵy salynǵan. Ulttyq bolmysymyzdan habar beretin qazaqy aýyldy da osy keshennen tabýǵa bolady. Qazaqy aýyl kıiz úılerden turady. Qazaqy aýyldan bólek munda «Naýryz» alańy da bar. Bul alań qazaqsha órnekpen árlengen kilem tárizdi. Munda «Aýylym – altyn besigim», «Týǵan jerim – tuǵyrym» atty barelefti sahna men «Kókparshy», «Qyz qýý», «Teńge ilý», «Búrkitshi» syndy sáýlettik-dekoratıvtik kompozısıalar ornatylǵan. Tipti, «Qazyna» etno-tarıhı kesheninen ulttyq sport oıyndarynan saıystar ótkizýge arnalǵan Ipodrom aýmaǵy da oryn alypty.
«Qazyna» etno-tarıhı kesheniniń aýmaǵynda Qazaq handyǵynyń 550 jyldyǵyna arnalǵan monýmentaldy eskertkish te ornatyldy. Qazaqtyń ulttyq oıý-órnekterimen bezendirilgen monýmenttiń bıiktigi 15 metr. Al monýmenttiń ortasynyń bıiktigi 10 metr, eni 8 metr bolatyn pıramıda tektes kompozısıa ornalastyrylǵan. Pıramıdanyń qyrlaryna Qazaq handyǵynyń barelefti kompozısıasy men Elbasynyń sózderi bederlengen.
Qazaq handyǵynyń 550 jyldyǵyna arnalǵan monýment keshendegi jalǵyz eskertkish emes. Qala turǵyndary keshen aýmaǵynan uzyndyǵy 50 metr, bıiktigi 8 metrlik tarıhı eskertkishti tamashalaýǵa da múmkindik aldy. Bul – «Uly Jibek jol» sáýlettik kompozısıasy. Atalmysh sáýlettik kompozısıa ońtústiktegi Saýran, Iassy, Otyrar, Isfıdjab sekildi kóne qalalar arqyly ótken saýda-kerýendik jol baǵytyn sýretteıdi.
Qazaqtyń ǵulamalarynyń, sheshenderi men aqyndarynyń, sal-serileri men jyraýlarynyń ǵıbrattary oılary, sanaly sózderi, ónegeli ósıetteri búgingi urpaq úshin qundy mura ekeni daýsyz. Sol danalardyń tasqa qashalyp jazylǵan ataly sózderin Shymqalanyń turǵyndary men qonaqtary «Qazyna» keshenindegi «Danalar ósıeti» taqtasynan taba alady.
«Qazyna» etno-tarıhı kesheni endi qala turǵyndary men qonaqtary úshin zamanýı demalys ornynyń birine aınalady. Al mundaı qalaǵa kórik beretin mádenı keshenderdiń aımaqtarda boı kóterýi elimizdiń damýynyń bir kórsetkishi desek qatelespeımiz.
Derekkóz: "Túrkistan" gazeti
