2014 jyldyń jeltoqsan aıynda ákem qaıtys boldy, ol – UOS ardageri.
Ol qaıtys bolǵannan keıin ósıet jazyp qaldyrǵany málim boldy, ákem ósıetti 1997 jyly jazǵan. Ósıet boıynsha muragerlikke ákemniń múlkine teń úleste barlyq balalary shaqyryldy. Qaıtys bolǵan ákemnen men, apam jáne aǵam, sonymen qatar Roman esimdi balasyn eshkim eshqashan estimegen. Shyn máninde, soǵys jyldary ákem men bir áıel arasynda qatynas bolǵany, sonyń nátıjesinde, balasy ekeni málim boldy. Qazirgi ýaqytta ol Ýkraına terıtorıasynda aman-esen júr. Ol bizdiń otbasymyzdyń múshesi bolmaǵan jáne ol ózge memlekettiń azamaty bolǵandyqtan, osy balany muragerlikten shettetýge bolady ma? Ósıet 90-jyldary jazylǵan, odan bertin ákemniń múlki kóbeıgen, jasalǵan ósıetin jaramsyz dep tanýǵa bola ma? Buǵan qosa, ákemmen 50 jyl otasqan kári anamyz bar, ákemiz oǵan eshqandaı múlik qaldyrmaǵan.
Saparov M. A.
Almaty oblysy
Mura ashylǵan kezde tiri júrgen, sondaı-aq mura qaldyrýshynyń tiri kezinde ishte qalǵan jáne mura ashylǵannan keıin tiri týǵan azamattar ósıet jáne zań boıynsha murager bola alady (QR AK 1044 baby). Oǵan qosa, egerde ósıet boıynsha aıtatyn bolsaq, azamattyq zańnamada erikti ósıet qarastyrylǵan. Azamat óziniń barlyq múlkin nemese onyń bir bóligin zań boıynsha muragerler tobyna kiretin de, kirmeıtin de bir ne birneshe adamǵa ósıet etip qaldyra alady.
Sizdiń qandas aǵańyzdy muradan shettetý tek sottyń sheshimimen júzege asady.
Qazaqstan Respýblıkasynyń azamattyq kodeksiniń 1045-babyna sáıkes, laıyqsyz muragerlerdi shettetý negizderi qarastyrylǵan. Muragerlerdiń biriniń ózge eldiń azamattyǵy laıyqsyz murager dep tanýǵa negiz bolyp tabylmaıdy. Shetel azamaty úshin naqty erejeler bar, eger jyljymaıtyn múliktiń menshik ıesi bolatyn shetel azamat Qazaqstan Respýblıkasynda turaqty turýy qajet. Qandaı jaǵdaıda da muragerlik múlikti bólý barysynda, ósıette naqtylanǵan úlesker azamat Romanǵa berilýi tıis.
Ósıetti jaramsyz dep taný úshin naqty talaptar bar: ósıettiń nysany buzylǵan jaǵdaıda (eger jasalǵan nysan quqyq normasyn sáıkes kelmese); ósıet qaldyrýshynyń áreket qabilettilik talaby buzylmaǵan jaǵdaıda, ıaǵnı eger ol óz áreketin túsinbegen jaǵdaıda; ósıettiń mazmunynda qarama-qaıshylyq baıqalǵanda; sońǵy erki buzylǵan jaǵdaıda, ıaǵnı ósıetti jazýǵa tulǵalar májbúrlese.
Eger atalǵan pýnkttiń biri sotpen dáleldense, ósıet jaramsyz bolyp tabylady. 17 jyl buryn qurylǵan ósıetti jaramsyz dep taný úshin negiz bolyp tabylmaıdy, óıtkeni onyń eskirý merzimi joq.
Qaıtys bolǵan tulǵanyń jubaıynyń quqyǵyna qatysty. Azamattyq jáne otbasylyq zańnamaǵa sáıkes, neke kezinde paıda bolǵan múlikter, erli-zaıyptylardyń ortaq birlesken menshigi bolyp tabylady. Sáıkesinshe, muragerlik múlikten ½ úlesi anasyna tıesili bolady jáne balalary bul úlesti talap etýge quqyǵy joq. Zaıyby eńbekke qabiletsiz bolǵandyqtan, muradaǵy mindetti úleske quqyǵy bar, zań boıynsha muragerlikke shaqyrý kezinde úlesten ½ bóligine quqyǵy bar. Bul jaǵdaıda 5 muragerler bar: jubaıy men 4 balalary (Roman balasyn qosa alǵanda), onda árqaısysy 1/5 bóligin alady, 1/5 jartysynan – bul 1/10. Sáıkesinshe, zańǵa sáıkes anasy, erli-zaıyptylar jalpy múliktik onyń úlesinen basqa, sonymen qatar qsıet qaldyrýshynyń balalaryna ósıet etilgen múlikten 1/10 beriledi.
Derekkóz:Aıqyn-aqparat