كەشە پرەزيدەنت جارلىعىمەن قورعانىس جانە اەروعارىش ونەركاسىبى مينيسترلىگى قۇرىلدى. قازاق تىلىندەگى اتاۋىنا قاراپ بۇرىنعى قورعانىس مينيسترلىگى تاراتىلىپتى دەپ ءتۇسىنىپ جاتقاندار دا بار. جاڭا مينيسترلىككە بۇرىن قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ قۇزىرىندا بولىپ كەلگەن قورعانىس ونەركاسىبى، ياعني، قارۋ-جاراق، ءوق-دارى شىعارۋ، اسكەري تەحنيكالاردى قۇراستىرۋ ماسەلەلەرى بەرىلسە، 2014 جىلعى ۇكىمەتتەگى قۇرىلىمدىق وزگەرىستەردەن سوڭ مي قويىرتپاق بولىپ كەتكەن «مير» - ينۆەستيسيالار جانە دامۋ مينيسترلىگىنەن عارىش قىزمەتى سالاسىنداعى وكىلەتتىكتەر بەرىلدى. ولاردان بولەك، ۇلتتىق ەكونوميكا، اقپارات جانە كوممۋنيكاسيا مينيسترلىكتەرىنىڭ، ۇكىمەت كەڭسەسىنىڭ قاراماعىنداعى دا ءبىراز قىزمەتتەر جاڭا مينيسترلىككە وتەدى.

ەندى پرەزيدەنتتىڭ جاڭا مينيسترلىك قۇرۋىنا نە سەبەپ بولدى دەگەن سۇراق توڭىرەگىندە ويلانساق. الدىمەن مەملەكەت قاۋىپسىزدىگىنىڭ كەپىلى، قۋاتتى ارميانىڭ سەنىمدى تىلى سانالاتىن قورعانىس ونەركاسىبىنەن باستايىق. وسى ۋاقىتقا دەيىن قورعانىس مينيسترلىگىندە اشكەرەلەنگەن جەمقورلىق قىلمىستاردىڭ دەنى وسى قارۋ-جاراق، ءوق-دارى جانە اسكەري تەحنيكا ساتىپ الۋ، جوندەتۋ جۇمىستارىنىڭ اينالاسىندا ورىن الدى. اتاقتى اسەنوۆ ءىسىن، ونىڭ الدىنداعى يزرايلدە قۇراستىرىلدى دەلىنگەن زەڭبىرەك-زىمىرانداردى ەسكە الىڭىز. تامىز ايىندا قولعا تۇسكەن مينيسترلىكتىڭ ماتەريالدىق-تەحنيكالىق قامتاماسىز ەتۋ باس باسقارماسىنىڭ شەندىلەرى دە ءبىراز قيتۇرقىلىقتىڭ باسىن قايىرعان سياقتى.

دەمەك، قورعانىس ونەركاسىبىنە وسىنشا ماڭىز بەرىپ، بۇل سالانى رەتتەۋشى ورگاندى مينيسترلىك دەڭگەيىنە كوتەرۋدەگى باستى ماقسات تا وسى جەمقورلىققا جول بەرەتىن تەتىكتەردى جويىپ، اسكەردى كەرەكتى قارۋ-جاراقپەن قامتاماسىز ەتۋدىڭ جاڭا جۇيەسىن قۇرۋ بولسا كەرەك. ودان بولەك، سوڭعى جىلدارى اسكەري كولىكتەر قۇراستىرۋ، اسكەري تەحنيكالاردى جوندەۋمەن اينالىساتىن كاسىپورىندار، ءتىپتى پاترون زاۋىتىنا دەيىن اشىلىپ جاتقانىن ەسكەرسەك، بۇل باعىتتا ۇيىمداستىرۋ تۇرعىسىنان دا قىرۋار جۇمىس كۇتىپ تۇر.

ال، اەروعارىش سالاسىنا كەلسەك، الەمگە تانىمال «بايقوڭىرداي» عارىش ايلاعىمىز بولا تۇرا، عارىشتا قارىشتاپ دامىپ كەتتىك دەي المايمىز. وسى كۇنگە دەيىن اەروعارىش سالاسىنىڭ بىردە اگەنتتىك، بىردە كوميتەت بولىپ، دەربەس باسقارۋ ورگانىنىڭ قۇرىلماي كەلۋى دە سونىڭ ايعاعى. عارىش كەڭىستىگىنە جىبەرىلگەننەن سوڭ حابارسىز كەتكەن «قازسات-1» جوباسىنان كەيىن-اق بۇل سالاعا ءتيىستى كوڭىل ءبولىنۋى كەرەك ەدى. ازىرگە، عارىشتا دا، جەردە دە اۋىز تولتىرىپ ايتاتىن ناتيجە جوق سياقتى («وتاۋتۆ» جۇيەسىن ايتپاسا). جاڭا مينيسترلىكتى قۇرۋداعى تاعى ءبىر سەبەپ ينۆەستيسيالار جانە دامۋ مينيسترلىگىنىڭ جۇمىس جۇكتەمەسىن ازايتۋ بولسا كەرەك. 2014 جىلى مينيسترلىكتەر مەن ءتۇرلى اگەنتتىكتەر بىرىكتىرىلىپ، ۇكىمەت «ىقشامدالعاندا» بۇل مينيسترلىك قۇرامىنا بىرنەشە سالالىق كوميتەتتەر، ءتىپتى، توتەنشە جاعدايلار مينيسترلىگىندە بولعان قىزمەتتەرگە دەيىن كىرىپ كەتكەن بولاتىن. مىنە، جاڭا دا «جاس» مينيستر جەڭىس قاسىمبەكتى باسى ارتىق شارۋادان اراشالاپ، باستى نازارىن تىكەلەي مىندەتى ينۆەستيسيا تارتۋ مەن دامۋ جوبالارىن جۇزەگە اسىرۋعا باعىتتاۋ كوزدەلگەن سياقتى نەمەسە ءمينيستردىڭ ءوزى پرەزيدەنتتىڭ جانىندا جۇرگەن جاقىنى ارقىلى ەلباسىعا وسىنداي ۇسىنىس ەنگىزىپ جىبەرۋى دە مۇمكىن.

جاڭا مينيسترلىكتىڭ تىزگىنى ازىرگە كىمگە تاپسىرىلاتىنى بەلگىسىز. ادەتتە پرەزيدەنت جاڭا مينيسترلىك قۇرعاندا ونىڭ باسشىسى كىم بولعانى دا حابارلانىپ جاتاتىن. مينيستر پورتفەلىن كىم ۇستاسا دا وكپەلەيتىن ورىن ەمەس. ەكى ۇلكەن سالانى باسقارادى، مەملەكتتەن بولىنەتىن قارجى دا از ەمەس. ەبىن تاپسا، ءبىر-بىرىن اياۋسىز قىرىپ جاتقان اراب ەلدەرى بار، انتيتەرروريستىك وپەراسيالار بىرىكتىرگەن ءتۇرلى كواليسيالار بار، حالىقارالىق زاڭناما اياسىندا قارۋ ساتىپ تا كۇنەلتۋگە بولادى دەگەندەي. ينۆەستيسيالار جانە دامۋ مينيسرلىگى قۇرامىنداعى ونەركاسىپ، اەروعارىش سالاسىن ءبىرىنشى ۆيسە-مينيستر البەرت راۋ باسقارىپ كەلگەن. بالكىم جاڭا قۇرىلعان ونەركاسىپ مينيسترلىگىن ورگە سۇيرەۋدى ەلباسى راۋعا تاپسىرار، بالكىم قورعانىس مينيسترلىگىنەن بىرەۋ كەلەر. ونى جاقىندا بىلەتىن بولامىز.

دارحان مۇقانتەگى