ۇزىناعاشتا ولتىرىلگەن قادىلبەك ءالىمحان ۇلىنىڭ اكەسى ءالىمحان اجدان اعايىندى ءۇش جىگىتتى ولتىرگەندەر سانى ەكى ادامنان دا كوپ بولۋى مۇمكىن دەيدى. بۇل تۋرالى  Qamshy.kz حابارلايدى.

الماتى وبلىسى جامبىل اۋدانىندا ايۋاندىقپەن ولتىرىلگەن ءۇش ازاماتتىڭ ءىسى بويىنشا سوت پروسەسى باستالعانىن بۇعان دەيىن حابارلاعان بولاتىنبىز. قاسكەلەڭدە ءوتىپ داتقان سوتقا قادىلبەك ءالىمحان ۇلىنىڭ اكەسى ءالىمحان قاجىدارۇرىمجىدەن ارنايى كەلىپ، سوتتا كۋا رەتىندە جاۋاپ بەردى. ءا. اجداننان كۋا رەتىندە جاۋاپ الۋ تۋرالى ءوتىنىشتى جابىرلەنۋشى تاراپ بەرگەن.  

ءسوزىن: «مەن ۇرىمجىدەن ارنايى كەلدىم. كەمپىرىم ناۋقاس. ءبارىمىز قان جۇتىپ وتىرمىز. مىنا قىلمىس تەك ءبىزدىڭ اۋلەتكە عانا ەمەس، تۇتاستاي قوعامعا كەرى اسەر ەتتى»، - دەپ باستاعان قادىلبەك ءالىمحاننىڭ اكەسى قىلمىسقا قاتىستى كۇدىگىنىڭ كوپ ەكەنىن ايتتى.

«بۇل جەندەتتەر تەك ەكى ادام بولماۋى مۇمكىن. مىنا ەكەۋى ولتىرىلگەن ءۇش ازاماتتى بيىك كولىكتىڭ ۇستىنە شىعارا الادى دەپ ويلامايمىن. ودان كەيىن قىلمىسقا كۇدىكتىلەردىڭ بىرەۋىنىڭ ايەلىنىڭ دە قاتىسى بار دەپ ويلايمىن. ويتكەنى، مال سولاردىڭ ۇيىنەن تابىلدى. مالدى ۇيىنە جاسىرعان عوي. ايدوس دەگەنگە دە كۇدىك كوپ»، - دەيدى قازا تاپقان ازاماتتىڭ اكەسى.

سونداي-اق، بۇگىنگى سوت وتىرىسىندا قىلمىسقا قاتىسى بار دەپ ايىپتالعان كۇدىكتى مۇرات وڭالبايەۆتان دا جاۋاپ الىندى. بۇعان دەيىن نەگىزگى كۇدىكتى تالعات سۇلەيمانوۆ سوتتا وقيعا ورنىندا ءۇش ازاماتپەن سوزگە كەلىپ، ەرەگەس بولعانىن، توبەلەس بولعانىن، سول كەزدە ولارعا وق اتقانىن ايتقان ەدى. ءبىر ايتا كەتەرلىگى، ت. سۇلەيمانوۆتىڭ ادۆوكاتى تەرگەۋ بارىسىندا وقيعانىڭ حرونولوگياسىن باسقاشا بايانداعان ەدى.

ادوۆكات مەركەبەك ماكەنبايەۆ كۇدىكتىلەردەن الىنعان جاۋاپ بويىنشا، وقيعانىڭ حرونولوگياسى بىلاي وربىگەنىن ايتقان بولاتىن:

«17 قىركۇيەكتە سۇلەيمانوۆ ۇزىناعاشتاعى مال بازارىنا بارادى. ول مال شارۋاشىلىعىمەن اينالىسادى. سەنبىدەن جەكسەنبىگە قاراعان ءتۇنى بازاردا ادەتتە ادامدار كوپتەر جينالادى: بىرەۋ مال اكەلەدى، ەكىنشىسى ورىن الىپ قويادى. وسىلايشا مەنىڭ قورعالۋشىم دا سول كۇنى بازارعا كەلىپ، ءوزىنىڭ 2-3 بۇزاۋىن ساتادى. كەيىننەن سۇلەيمانوۆ ەكى كولىكپەن مال اكەلگەن اعايىندىلاردى كورىپ، ولارمەن ساۋدالاسا باستايدى. سۇلەيمانوۆ 16 باس سيىر ساتىپ الادى»، - دەگەن بولاتىن ادۆوكات.

الىنعان تاۋار ءۇشىن كۇدىكتى سۇلەيمانوۆ ساتۋشىلارعا 2 ميلليون تەڭگەدەن اسا اقشا بەرەدى. سودان كۇدىكتىلەر اعايىندىلاردىڭ جۇك كولىگىمەن مالداردى سۇرانشى باتىر اۋىلىنا اپارادى. جولدا سۇلەيمانوۆ ءوزىنىڭ اۋىلداسى وڭالبايەۆقا حابارلاسىپ، ودان مالداردى كولىكتەن شىعارۋعا كومەكتەسۋىن سۇرايدى. 28 قىركۇيەكتە شامامەن ساعات 13.00-دە ولار سۇلەيمانوۆتىڭ ۇيىنە كەلىپ، مالداردى سوندا قالدىرادى. ايتا كەتەيىك، ولار اعايىندىلاردىڭ 36 مالىن ساتىپ الامىز دەپ كەلىسكەن ەكەن.

«سودان سۇلەيمانوۆ ولاردى الداپ، 20 مالدى ونىڭ تاۋ جاقتا تۇراتىن تۋىسى العىسى كەلەتىنىن ايتادى. سوندا قالعان اقشانى بەرەمىز دەپ كەلىسكەن. ولار اعايىندىلارعاتاعى ەكى ميلليون 800 مىڭ تەڭگە تولەۋ كەرەك بولاتىن. وسىلايشا مال ساتۋشىلار كەلىسىپ، مەنىڭ قورعالۋشىم وزىمەن بىرگە ۆينچەستەر الىپ شىعادى. اعايىنداردىڭ «نەلىكتەن قارۋ الىپ شىقتىڭ؟» دەگەن سۇراعىنا سۇلەيمانوۆ وندا قاسقىرلار كوپ دەپ، قارۋدى قويشىلارعا اپارىپ بەرەتىنىن ايتقان»، - دەگەن مەركەبەك ماكەنبايەۆ.

تاۋعا بارۋعا كەلىسكەن ءۇش اعايىندى مەن كۇدىكتىلەر وسىلايشا جولعا شىعادى. ولاردىڭ سوڭىنان سۇر ءتۇستى Mercedes كولىگىن جۇرگىزىپ كەلە جاتقان وڭالبايەۆ كەلەدى. تاۋداعى قوراعا جاقىنداعان بويدا ولار سۋلى ساي شاتقالىنىڭ الدىنا بارىپ توقتايدى. سودان مالشىلار كامازدان 12 مالدى تۇسىرەدى. «شاتقالعا جەتكەندە سۇلەيمانوۆ قاسىنداعى ەر ادامنىڭ ارقاسىنا وق اتادى. الايدا ول قۇلامايدى. سودان مەنىڭ قورعالۋشىم ەكىنشى رەت تاعى وق اتادى. سودان ەر ادامنىڭ ءمايىتىن الىپ، ءشوپتىڭ اراسىنا تىعىپ، ارى قاراي كەتە بەرەدى. سول جاقتا سۇلەيمانوۆ اعاسىنىڭ مال قوراسىندا قالعانىن ايتادى. شاتقالدا تالعات سۇلەيمانوۆ ەكىنشى ەر ادامدى اتىپ ولتىرەدى. وسىنى كورگەن مۇرات وعان باس سالىپ، وسى قىلمىس ءۇشىن قاماۋعا الىناتىندارىن ايتقان. ال تالعات بولسا ونىڭ بۇل ايقايىنا «ەگەر سەن ماعان ءقازىر كومەكتەسپەسەڭ، سەنى دە ولتىرەمىن" دەپ جاۋاپ قايتارعان»، - دەدى ادۆوكات. سۇلەيمانوۆ مۇراتتى قورقىتىپ، وعان ءۇشىنشى ەر ادامدى شاي ىشۋگە شاقىرۋىن بۇيىرادى. سودان مۇرات ءۇشىنشى ەر ادام جاققا قاراي بەت بۇرعان بولىپ، جولدا جاسىرىنىپ قالادى. بىرنەشە ۋاقىت وتكەن سوڭ سۇلەيمانوۆتىڭ ءوزى سول جاققا قاراي بارىپ، تابيعاتتى تاماشالاپ جۇرگەن ءۇشىنشى ەر ادامدى كورەدى.

«300 مەتر بيىكتىكتە تۇرىپ، ۆينتوۆكامەن ءۇشىنشى ەر ادامنىڭ باسىنا وق اتادى. سودان مۇراتتى تاۋىپ الىپ، ونى كومەكتەسۋگە ماجبۇرلەيدى. ءسويتىپ ەكەۋى مايىتتەردى كامازعا سالادى. مۇردەلەردى كامازدىڭ ىشىندەگى تەزەكتەرمەن جاۋىپ تاستايدى. كەيىن جولعا شىعادى. الايدا جۇك كولىگى جولدا بۇزىلىپ قالادى. سودان ولار كامازدى سول جاقتا تاستاپ، ۇيلەرىنە قايتا بەرەدى. مۇنىڭ بارلىعىن سۇلەيمانوۆتىڭ ءوزى ايتىپ بەردى. كىناسىن تولىقتاي مويىندادى. اعايىندىلاردى ولتىرگەن سوڭ قاتتى قينالعانىن جانە دۇيسەنبىدە ءوزى كەلىپ، كىناسىن مويىنداماقشى بولعانىن دا ايتتى. سونداي-اق، ول ءۇش ەر ادامدى 20 مالدى تارتىپ الۋ ءۇشىن ولتىرگەنىن ايتتى»، - دەگەن بولاتىن ادۆوكات. سونىمەن قاتار، ادۆوكات كۇدىكتىلەردىڭ بۇل قىلمىستى الدىن الا ويلاستىرماعانىن مالىمدەگەن.

ال، سوتقا كەلگەندە كۇدىكتى سۇلەيمانوۆ باسقاشا سويلەگەن. الايدا، بۇگىنگى سوت وتىرىسىندا جاۋاپ بەرگەن مۇرات وڭالبايەۆ سىبايلاسىنىڭ ايتقاندارىن جوققا شىعاردى. وڭالبايەۆ تەرگەۋ كەزىندە ايتقاندارىن، ياعني، قازا بولعان جىگىتتەردىڭ كۇدىكتىلەرگە ەشقانداي شابۋىل جاساماعانىن، ەشقانداي توبەلەس بولماعانىن قايتالاپ ايتتى. سونداي-اق، م. وڭالبايەۆ ءوزىن ت. سۇلەيمانوۆتىڭ قورقىتىپ، قىسىم جاساعانىن دا قايتالاپ ايتتى.

ەستەرىڭىزگە سالساق، بەيسەنبى كۇنى وتكەن سوت وتىرىسىندا قازا تاپقان جارقىن دولدان ۇلىنىڭ اكەسى دولدان ءامىرباي ۇلى دا قىلمىستىڭ تەرگەۋ كەزىندە تولىق اشىلعانىنا كۇمانداناتىنىن ايتقان بولاتىن. مارقۇمداردىڭ تۋىستارى ءۇش ازامات جوعالعاننان باستاپ، ولاردى ىزدەستىرۋ، قىلمىستى تەرگەۋ بارىسىنا كوڭىلى تولمايتىندىقتارىن، قىلمىسقا قاتىسى بار دەلىنگەن كۇدىكتىلەردىڭ كەيبىرىنە الدەبىرەۋلەردىڭ قىسىم جاساۋى مۇمكىن ەكەنىن دە ايتادى.

ءۇش ازاماتتىڭ ءولىمى بويىنشا بۇگىنگى سوت وتىرىسىندا قىلمىس بولعان ايماقتا ورنالاسقان شەكارا بەكەتىنىڭ اسكەري قىزمەتشىلەرىنەن دە جاۋاپ الىندى.

اتالعان سوت پروسەسىنىڭ بارىسىنان وقىرمانداردى الداعى ۋاقىتتا دا حاباردار ەتەتىن بولامىز.  

ەرلان تولەۋباي