45 جاستاعى قىز: ومىردە ەڭ قيىنى ءارى قورقىنىشتىسى جالعىز قالۋ ەكەن...

/uploads/thumbnail/20170710062620245_small.jpg

وڭ بوساعادا وتىرىپ قالعان قىزدار سوڭعى جىلدارى قوعام تاراپىنان وزدەرىن تۇرتپەكتەۋ كوبەيىپ كەتكەنىنە ىزالى. سەبەبى، ولار دا ەشقاشان «كارى قىز» اتانۋدى قالاماعان. ءومىردىڭ اعىسىمەن وسىنداي جاعدايعا تۇسكەندەردىڭ ءتۇرلى سەبەبى بار، دەپ حابارلايدى قامشى اقپاراتتىق اگەنتتىگى Stan.kz باسىلىمىنا سىلتەمە جاساپ.

ارۋجان جاسى جيىرماعا جاقىنداعان كەزدە تۇرمىسقا شىعۋعا لايىقتى جىگىتتى كەزدەستىرگەن. ياعني، ءوزىنىڭ كوڭىلىنەن شىعاتىن ادامىن تاپقان. الايدا، ەكەۋىنىڭ ەكى بولەك كەتۋىنە تۋرا كەلىپتى. بويجەتكەننىڭ سوزىنشە ولاردىڭ بىرگە بولۋىنا ەكى ءتۇرلى الەۋمەتتىك جاعدايداعى وتباسىلارى كەدەرگى بولعان. ارۋجاننىڭ اڭگىمەسىنەن وتكەنىنە وكىنىشى بارداي كورىندى.

«ەڭ باستىسى، بۇل ومىردە ناعىز ماحابباتتى كەزدەستىرۋ دەپ جاتادى. ءىس جۇزىندە ولاي ەمەس. ومىرىمدە ناعىز ماحاببات بولدى. كوڭىل جاراستىرىپ، ءبىراز جىلداردى بىرگە وتكىزدىك. بولاشاق جارىم ەكەنىنە كامىل سەندىم. ول دا سولاي ويلادى.

الايدا، شەشۋشى ساتكە كەلگەندە، ءبارى استان-كەستەن بولدى. مەنىڭ اتا-انام ونىڭ اتا-اناسىمەن تانىسىپ، قۇدالاسۋ جايلى كەلىسسوز جۇرگىزە باستاعاننان ءبارى وزگەردى. ولارمەن تانىسقان سوڭ، جىگىتىمە تۇرمىسقا شىعۋىما اتا-انام ۇزىلدى-كەسىلدى قارسى بولدى. جىگىتىمدى جاقسى كورگەندىكتەن، ونىڭ ءۇي-جايىن تەكسەرۋ ويىما كەلمەپتى. «ولاردىڭ دەڭگەيى الدەقايدا تومەن ەكەنىن» ايتىپ، جاقىندارىم جان-جاقتان قاۋمالادى.

بىر-بىرىمىزگە باۋىر باسىپ قالساق تا، ەكى جاققا كەتۋگە تۋرا كەلدى. ول جىگىت اراعا ءبىراز ۋاقىت سالىپ، ۇيلەنىپ الدى. ال مەن الەۋەتى وزىمە ساي كەلەتىن جىگىتتى ءالى كەزدەستىرمەدىم. كەزدەستىرسەم دە، ولاردىڭ بولاشاق جارىنا دەگەن تالاپتارى تىم جوعارى.

قازىرگىنىڭ جىگىتتەرى وزدەرىنىڭ الەۋەتىن ايەلىنىڭ ارقاسىندا تۇزەتۋدى ماقسات ەتەدى، ءدال مەن سەكىلدى»،-دەيدى جاسى وتىزدان اسقان ارۋجان.

ارۋجان تۋعان اپكەسى وزىنەن 6 جاس كىشكەنتاي جىگىتكە تۇرمىسقا شىققالى جاتقانىن ايتىپ قالدى. ونىڭ سوزىنشە، جاس جىگىتتىڭ كوزدەگەنى – اپكەسىنىڭ ءۇش پاتەرى مەن ەكى كولىگى.

« وتباسىمىزدا ەكى قىزبىز. اتا-انام جيەن بولسا دا نەمەرە سۇيسە ەكەن دەيمىن. ءتىپتى جاس جەزدەمىزدىڭ الداعى ۋاقىتتا اپكەمدى جىلاتىپ كەتۋى مۇمكىن ەكەنىن دە سەزەم. ءبىراق، امالىم جوق. ورتالارىنا تۇسكىم كەلمەيدى. نە بولسا دا اپكەمنىڭ ماڭدايىنا جازىلعانى بولار.

ءوزىم دە سوڭعى جىلدارى مەنىمەن تانىسىپ، سويلەسكىسى كەلەتىن جىگىتتەردىڭ قاتارى سيرەپ جاتقانىن بايقايمىن. ۋاقىت وتكەن سايىن تۇرىمنەن جاسىمنىڭ ۇلكەن ەكەنى دە كورىنەدى. سوندىقتان ەرتەرەك ءوزىمدى سۇيەتىن جاندى كەزدەستىرسەم ەكەن.

ال، جاس قىزدارعا ايتارىم، ءومىر سۇرۋگە يكەمدى، پىسىق، مىنەزى جايلى، باستىسى ءوزىڭىزدى سۇيەتىن جىگىتتى كەزدەستىرگەن ساتتە تۇرمىسقا شىعۋعا اسىعىڭىز»،-دەيدى ارۋجان.

تاعى ءبىر كەيىپكەرىمىز ايگەرىم. ونىڭ جاسى بيىل 30-عا تولادى. كوركىنە كوز تويمايدى – ءۇرىپ اۋىزعا سالعانداي. جاڭا گۇل اشقان 18 جاسار قىزداي، قۋىرشاق كەيپىنەن تايماعان. ءبىتىمشىل، ءۇي شارۋاسىنا كەلگەندە، ءمىن تاعا المايسىڭ. كەز-كەلگەن ەر-ازاماتتىڭ ارمانىنداعى ارۋ سەكىلدى.

ول – ءۇيىنىڭ جالعىز قىزى. اكەسى اراققا سالىنىپ كەتكەن سوڭ، بىرنەشە جەردە جۇمىس ىستەپ، اناسى مەن ءىنىسىن ءوزى سۇيرەپ ءجۇر. قازاقستاندا ءوز باقىتىن كەزدەستىرە الماعان ول ءبىر جىل بۇرىن شەتەلگە كوشىپ كەتكەن.

«جولىمدا قانشاما جىگىتتەر كەزدەستى.الايدا، ءجون سۇراسا كەلە، جوعالىپ كەتەدى، بولماسا ويى بۇزىلادى. جاسىرمايمىن، كوڭىل جاراستىرىپ، جۇپ بولىپ جۇرگەن ءبىر ەمەس، ءۇش جىگىتىم بولعان. ۇشەۋىندە دە ەندى سەرىگىمدى كەزدەستىردىم دەپ ويلادىم. الايدا، ولار كەيىننەن ۇيلەنۋ ويىنان اينىپ شىعادى.

بار بولعانى، «بىر-بىرىمىزگە ساي ەمەسپىز» دەيتىن. سوڭىنان قالماي، سەبەبىن سۇراي بەرگەندە عانا شىندىقتى جايىپ سالاتىن. «اتا-انام قارسى»، «ءيا، سەزىم بولدى، ءبىراق ۇيلەنۋ ءۇشىن ماعان جاقسى جەردەن شىققان قىز كەرەك» دەگەن ءسوزدى ەكى رەت ەستىدىم»،-دەيدى ايگەرىم.

ايگەرىم وزىنە اناسىمەن ىنىسىنە ۇنەمى قامقور بولۋىنا تىيىم سالمايتىن وتباسىنى ىزدەگەنىن دە جاسىرمايدى.

«انام زەينەت جاسىنا جاقىنداعان. ءىنىم بولسا ءالى ستۋدەنت. اكەمنىڭ ولارعا كومەكتەسۋگە جاعدايى جوق. ول كىسى مۇمكىن بولسا زيانىن تيگىزبەي، اۋلاق جۇرسە ەكەن دەپ تىلەيمىن. ەندى ول ەكەۋىنە مەن كومەكتەسپەسەم بولمايدى. سوندىقتان بولاشاق كۇيەۋىمە قوياتىن جالعىز تالابىم وسىنداي بولماق»،-دەيدى بويجەتكەن.

ال تاعى ءبىر كەيىپكەرىمىزدىڭ جاعدايى وتىرعان قىزدان اسىپ، جالعىزدىققا جالعاسقان. بوتاكوز ەسىمدى قىز ءقازىر 45 جاستا.

«انام ومىردەن ەرتە قايتتى. ىزىمنەن ەرگەن 7 باۋىرىم بولدى. اكەم ۇيلەنىپ، ەكىنشى وتباسىنىڭ قامىمەن كەتتى. ەڭ كىشكەنتاي ءىنىمنىڭ ءوزى 1989 جىلعى. ونىڭ ءقازىر ءۇش بالاسى بار. بارلىق ىنىلەرىم مەن ەكى ءسىڭلىم ءۇيلى-جايلى بولىپ كەتتى. ءوزىم 30 جاستان اسقان كەزدە تۇرمىسقا شىققىم كەلدى»،-دەيدى بوتاكوز.

30 جاستان اسقان ايەل تەڭىم دەپ اجىراسقان ەر ازاماتقا تۇرمىسقا شىقپاقشى دا بولعان.
«ارامىزعا ادامدار ءتۇسىپ ءبىزدى تانىستىردى. سودان اجىراسقان كىسىمەن تانىسىپ، سويلەسىپ كوردىم. ءسوزىڭ ىڭعايىنا قاراپ، ونىڭ ءبىرىنشى نەكەدەن قالعان بالالارىن جەتكىزۋدى قالامادىم.

سەبەبى، وزىمدەگى 7 باۋىرىمنىڭ تورتەۋى سول كەزدە بويداق بولاتىن. كەيىننەن ءوزىم دە ول كىسىنىڭ باعىن بايلامايىن دەگەن شەشىم قابىلداپ، جاعدايدى ءتۇسىندىردىم. مەن باۋىرلارىما اكە ورنىنا- اكە، انا ورنىنا-انا ەكەنىمدى، جاۋاپكەرشىلىكتى موينىما العانىمدى اشىق ايتتىم.سودان، تىم قۇرىسا ۇيلەنبەي ءجۇرىپ قالعان ەر ازامات كەزدەسەر دەپ، تۇرمىسقا شىعۋدان باس تارتتىم»،-دەيدى بوتاكوز.

بوتاكوز ەڭ كىشكەنتاي ءىنىسىن ۇيلەندىرگەننەن كەيىن قالاعا جۇمىس ىستەۋگە كەتكەن.سودان بەرى شىمكەنتتە جۇمىس ىستەپ، پاتەر جالداپ تۇرىپ جاتىر ەكەن.

«مەن اۋىلعا ورالعانمەن نە ىستەيمىن دەپ ويلادىم. باۋىرلارىممەن الىستان، ءتاتتى قارىم-قاتىناستا بولايىن. ولاردىڭ ءوز وتباسىلارى بار. مۇمكىن ءالى دە بولسا وزىمە كۇيەۋ تاۋىپ، بالالى بولىپ كەتەرمىن. ءبىراق، قارتايىپ تا قالدىق.

كارى قىزعا قاي ءبىر جەتىسكەن ەر ازامات ۇسىنىس جاسايدى دەيسىز؟ بۇيىرعانى بولار، ءۇمىتىمدى ۇزبەيمىن. كەيدە اۋىرىپ قالسام قورقىپ كەتەمىن.

وسىلايشا ايەل باقىتىن كورمەي ومىردەن ءوتىپ كەتەمىن بە دەپ الاڭدايمىن.كەيدە ءبىر باۋىرىمنىڭ قىزىن اسىراپ الايىن با دەگەن وي بولادى. ءبىراق، قالادا نە ءۇيىم جوق، ودان قالسا بالا اتا-اناسىنىڭ قاسىندا بولعانى دۇرىس قوي »،-دەيدى بوتاكوز.

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار