قازاقستاننان وزگە مەملەكەتتەردە تۇراتىن قازاقتار اراسىندا سپورتپەن شۇعىلدانىپ، حالىقارالىق جارىستاردا جەتىستىككە جەتىپ جۇرگەن جاستار بار. ولاردىڭ كەيبىرى – جۇڭگو، موڭعوليا، گەرمانيا، وزبەكستاننىڭ ۇلتتىق قۇرامالارىنا مۇشە. قىتايداعى بالۋان 1990 جىلى قىتايدىڭ شىڭجاڭ ولكەسىندە تۋعان ەرلانبەك كاتەي ۇلى ەركىن كۇرەسپەن اينالىسادى. ول 2011 جىلى جۇڭگو چەمپيوناتىنا قاتىسىپ، التىن مەدال العان. ىشكى چەمپيوناتىنداعى جەڭىسىنەن كەيىن قازاق جىگىتى وسى ەلدىڭ ۇلتتىق قۇراماسىنا ەندى. – ءقازىر نانجۋ قالاسىندا تۇرىپ، سوندا جاتتىعامىن. جۇڭگو قۇراماسىنىڭ بازاسىندا تۇرامىن. 2011 جىلى قىتايدىڭ ىشكى چەمپيوناتىندا ءبىرىنشى ورىن الدىم. مەن كۇرەسەتىن 66 كيلوگرامم سالماقتا جەتپىس بالۋان جارىسقا قاتىستى. جالپى، مەنى كۇرەسكە تۋعان اعام نۇرلىبەك كاتەي الىپ كەلدى. كەيىن تەمىربەك سەرىك دەگەن اعامىز جاتتىقتىردى. ول اعامىز ءقازىر شىڭجاڭدا باپكەرلىكپەن اينالىسادى. ال مەنى نانجۋ قالاسىندا حۋمي ەسىمدى موڭعول باپكەرى جاتتىقتىرادى، – دەدى قىتايداعى قازاق بالۋانى ەرلانبەك كاتەي ۇلى. بالۋان قازاقستانعا العاش رەت 2012 جىلى ءساۋىر ايىندا كەلدى. جۇڭگو قۇراماسىنىڭ اتىنان قازاقستان پرەزيدەنتى تۋرنيرىنە قاتىسىپ، بەسىنشى ورىن العان ەرلانبەك كاتەي ۇلى جارتىلاي فينالدا قازاقستاندىق بالۋان اقجۇرەك تاڭاتاروۆتان جەڭىلگەن ەدى. ءقازىر ەرلانبەك كاتەي ۇلى كوكتەمدە وتەتىن قىتايدىڭ كەزەكتى ىشكى چەمپيوناتىنا دايىندالىپ جاتىر. موڭعولياداعى بوكسشى 1990 جىلى بايان-ولگەي ايماعىندا تۋعان ەربولات تولەك – بوكستان موڭعوليا قۇراماسىنا ەنگەن قازاق جىگىتى. سپورتشى. 2012 جىلى موڭعوليا چەمپيوناتىن ۇتىپ، ۇلتتىق قۇراماعا الىنعان. – بوكسپەن اينالىسقانىنا ءتورت جىلداي ۋاقىت بولدى. العاشقى كەزدە كۇرەسپەن اينالىستىم. بوكستاعى العاشقى باپكەرىم – قاينار قايساناي دەگەن ازامات. ال

​​ءقازىر ۇلتتىق قۇرامانىڭ اعا باپكەرى گانزوريگ ءتوموردورجىنىڭ قاراماعىندا جاتتىعامىن، – دەدى ەربولات تولەك. ول 2012 جىلى ساۋىردە استانادا وتكەن حالىقارالىق تۋرنيرگە قاتىسىپ، التىنشى ورىن يەلەندى. – ماعان موڭعوليادا بار جاعداي جاسالعان. جاتتىعۋىم – جۇيەلى. جارىستارعا دا ءجيى شىعىپ تۇرامىن. 2013 جىلى وتەتىن ازيا چەمپيوناتىنا دايىندالىپ جاتىرمىن. ال قازاقستانعا ورالۋدى ويلانباپپىن، مەنى شاقىرىپ جاتقان دا ەشكىم جوق. ءارى مەن بوكستاساتىن 91 كيلوگرامم سالماقتا قازاقستاننىڭ ءوز بوكسشىلارى جەتكىلىكتى. ەگەر قازاقستانعا ءوز ەركىممەن ورالسام، سپورتتاعى جولىم كەسىلىپ قالۋى مۇمكىن. ال قازاقستان ۇلتتىق قۇراماعا شاقىرىپ جاتسا، نەگە بارماسقا، – دەدى ول. ەربولات تولەك موڭعوليا قۇراماسىندا وزىنەن باسقا ەركىن جامانتاي جانە ىبىرايىم تىلەۋحان دەگەن ەكى قازاق جىگىتى دە بار ەكەنىن ايتتى. وزبەكستانداعى سپورتشىلار 26 جاستاعى قازاق جىگىتى سەرىك مەيىربەكوۆ – ەسكەك ەسۋدەن وزبەكستان قۇراماسىنىڭ مۇشەسى. ول – بەس دۇركىن وزبەكستان چەمپيونى، 2010 جىلى قىتايدىڭ گۋانچجوۋ

​​ قالاسىندا وتكەن ازيا ويىندارىنىڭ التىن جۇلدەگەرى. ازيادا كەزىندە ول ءوزىنىڭ كوماندالاسى گەراسيم كوشنيەۆپەن بىرگە قىتايلىق جانە قازاقستاندىق سپورتشىلاردى جەڭىپ كەتكەن ەدى. ال وزبەكستاننىڭ سپورتتىق گيمناستيكا قۇراماسىندا داۋلەت نارمەتوۆ ەسىمدى قازاق جىگىتى بار. ول 2011 جىلى بەلارۋستە وتكەن حالىقارالىق جارىستا جەڭىمپاز اتانعان. 2008 جىلدان بەرى وزبەكستان قۇراماسىنىڭ مۇشەسى. 2009 جانە 2011 جىلعى ازيا چەمپيوناتىنا، 2010 جىلعى ازيا ويىندارىنا قاتىسقان. گەرمانياداعى حوككەيشى 1986 جىلى بەرلين قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن دانيار ءجۇنىسوۆ گەرمانيانىڭ «گريزلي ادامس ۆولفسبۋرگ» حوككەي كومانداسىندا وينايدى. دانيار ءجۇنىسوۆتى جاقسى تانيتىنىن ايتقان جۋرناليست امانگەلدى سەيىتحانوۆتىڭ سوزىنشە، سپورتشىنىڭ اكەسى ايعالي ءجۇنىسوۆ الماتى قالاسىندا تۋعان. كەيىن قازاقستانداعى شەت تىلدەر ينستيتۋتىنىڭ بىرىندە نەمىس ءتىلىن مەڭگەرىپ، 19 جاسىندا

​​ وقۋىن جالعاستىرۋ ءۇشىن ارنايى جولدامامەن بەرلينگە اتتانادى. وقۋىن بىتىرگەن سوڭ ايعالي ءجۇنىسوۆ گەرمانيادا وتباسىن قۇرىپ، سول ەلدە تۇراقتاپ قالادى. ال ۇلى دانيار ءجۇنىسوۆ كىشكەنتايىنان حوككەي ۇيىرمەسىنە قاتىسىپ، 20 جاسىندا «گريزلي ادامس ۆولفسبۋرگ» كومانداسىنىڭ قۇرامىنا الىنادى. ءقازىر حوككەيشى – وسى كوماندانىڭ قاقپاشىسى. – دانيار ءجۇنىسوۆ ۆولفسبۋرگ قالاسىندا تۇرادى. بويى 190 مەتر، سالماعى 90 كيلوگرامنان اساتىن قازاق جىگىتى – جەرگىلىكتى كوماندانىڭ نەگىزگى قاقپاشىسى. گەرمانيا كۋبوگىنىڭ يەگەرى جانە نەمىس چەمپيوناتىنىڭ كۇمىس جۇلدەگەرى دانيار ءجۇنىسوۆ «2013 جىلى قازاقستانعا كەلسەم» دەيدى. الداعى ۋاقىتتا گەرمانياداعى قازاق قاقپاشىسى قازاقستاندىق كلۋبتاردىڭ بىرىندە ويناۋى مۇمكىن، – دەپ بولجايدى جۋرناليست امانگەلدى سەيىتحانوۆ. فينلياندياداعى فۋتبولشى 25 جاستاعى قازاق فۋتبولشىسى، تۇركيادا تۋعان مۇرات ءونال فينليانديانىڭ «AC Kajaani» كومانداسىندا وينايدى. فۋتبولمەن التى جاسىنان بەرى اينالىسقانىن ايتقان مۇرات ءونال. امستەردامداعى «ۆەسپۋچچي» فۋتبول كومانداسىنىڭ مەكتەبىن بىتىرگەن. سپورتشى وسى ەلدىڭ جاستار قۇراماسىندا، «امستەردام»، «بريۋگگە»، «دەن حااگ»، «ۆولەندام» كوماندالارىندا ويناعان. – 2008 جىلى قازاقستان قۇراماسىن گوللانديالىق باپكەر ارنو پايپەرس جاتتىقتىرعان بەلگىلى. سول كەزدە ول مەنى قازاقستان كومانداسىنا ويناۋعا شاقىردى. قازاقستان قۇراماسىنىڭ گوللاندياداعى وقۋ-جاتتىعۋ جيىنىنا دا قاتىستىم. ءبىراق سول كەزدە وقۋىما بايلانىستى ەشقايدا بارا المادىم، – دەدى فۋتبولشى قازاقستاندىق باسىلىمدارعا بەرگەن سۇقباتىندا. مۇرات ءونال 2011 جىلى قاراعاندىنىڭ «شاحتەر» كومانداسىنا شاقىرىلعانىن، «ءبىراق ازاماتتىق الۋ ماسەلەسى ۇزاققا سوزىلىپ كەتكەندىكتەن قاراعاندىعا كەلە الماعانىن» ايتادى. – مەنى قازاقستان ازاماتى ەمەسپىن. ال قاراعاندىلىق كوماندا مەنى لەگيونەر رەتىندە كوماندا قۇرامىنا قوسا المادى. لەگيونەرلەر الۋ ءۇشىن بولىنگەن كۆوتاعا باسقا شەتەلدىك فۋتبولشىلاردى شاقىرىپ قويىپتى. كوماندا باسشىلىعى «ەگەر قازاقستان ازاماتتىعىن الساڭ، كومانداعا الامىز» دەدى. ءبىراق مەن تەز ارادا ازاماتتىق الا المادىم، – دەيدى مۇرات ءونال. مۇرات ءونال وينايتىن ءفيننىڭ «AC Kajaani» كومانداسى ىشكى چەمپيوناتتىڭ ەكىنشى ليگاسىندا جەڭىسكە جەتىپ، ءبىرىنشى ليگاعا ءوتتى. ال قازاق جىگىتى كوماندا قۇرامىندا 12 ويىن وتكىزىپ، جەتى گول سالدى.

رۋسلان مەدەلبەك

ماقالا azattyq.org سايتىنان الىندى