بۇل تۋرالى استانا قالاسى «سانات الەمى» قوعامدىق قورىنىڭ قىزمەتكەرى مۇرات مەدەتوۆ وڭىرلىك كوممۋنيكاسيالار قىزمەتىنىڭ الاڭىندا حابارلادى، دەپ جازادى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى.
ونىڭ ايتۋىنشا، قازىرگى تاڭدا الەمنىڭ ءبىرتالاي ەلىندە تۋبەركۋلەز، اسىرەسە، كوپتەگەن دارىلەرگە كونبەيتىن تۋبەركۋلەز ءقاۋىپتى دەرت بولىپ قالىپ وتىر. ول سىرقاتتان ەشكىم ساقتاندىرىلىپ قورعالماعان. سونىمەن قاتار، جوعارى ءومىر ءسۇرۋ ستاندارتتارى مەن ساپالى مەديسينا قىزمەتى بار وركەنيەتتى ەلدەردىڭ حالقى دا بۇل قاتاردان تابىلادى،-دەدى سپيكەر.
بۇعان سونىمەن بىرگە، تۋبەركۋلەزدىڭ تارالۋىنان ورىن الاتىن تىكەلەي جانە جاناما الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق شىعىنداردى قوسقان ءجون. مۇنىڭ ءبارى، ارينە، ۇلتتىق جانە حالىقارالىق دەڭگەيدەگى ءقاۋىپ تۋعىزارلىق الاڭداتۋشىلىققا اكەلمەيتىندىگىنە كىم كەپىل.
قازاقستاندا بۇل ماڭىزدى پروبلەمانى شەشۋگە ەل ۇكىمەتى ايتارلىقتاي رەسۋرستار (قاراجات) ءبولۋ ارقىلى، ۇلكەن بەيىلدىلىك تانىتىپ كەلەدى. تۋبەركۋلەزدى تەز دياگنوستيكالاۋدىڭ جاڭا تاسىلدەمەلەرى ءساتتى ىسكە اسىرىلۋدا، ەمدەۋ ءۇشىن جاڭا سحەمالار مەن دارىلەر قولدانىلۋدا، تۋبەركۋلەزدىڭ الدىن الۋدىڭ زاماناۋي ءتيىمدى تەحنولوگيالارىنا قولجەتىمدىلىك ارتتىرىلعان،-دەپ مالىمدەدى.
قازىرگى تاڭدا قازاقستاننىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسى، ونىڭ ىشىندە، قارجىلاندىرۋ جۇيەسى دە رەفورمالاۋ مەن قايتا قۇرۋدى باستان وتكەرىپ كەلەدى. دەنساۋلىق ساقتاۋدى رەفورمالاۋ شەڭبەرىندە تۋبەركۋلەزگە قارسى مەكەمەلەردە ستاسيونارلىق توسەكتى قىسقارتۋ جانە تۋبەركۋلەزگە شالدىققان ناۋقاستاردى امبۋلاتوريالىق ەمدەۋدى كەڭەيتۋ قاراستىرىلۋدا. دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ جانە حالىقارالىق تۋبەركۋلەزبەن كۇرەس وداعىنىڭ كەڭەسىنە سايكەس، تۋبەركۋلەزبەن كۇرەس جونىندەگى شارالار ەلىمىزدە العاشقى مەديسينالىق-سانيتارلىق كومەك قىزمەتى جەلىسىندە بىرلەستىرىلگەن،-دەپ باياندادى.
سونداي-اق، ول تۋبەركۋلەزدى باقىلاۋدا ايتارلىقتاي جەتىستىككە جەتۋگە بيلىك ورگاندارىمەن بىرگە شوعىرلانعان، جۇيەلى رەتتەلگەن ۆەدومستۆوارالىق جانە سالاارالىق ءوزارا ءىس-قيمىل دا ءوز ۇلەسىن تيگىزدى. تۋبەركۋلەز كورسەتكىشتەرىنىڭ ودان ءارى جاقسارۋىنا كەيبىر اۋرۋلار بويىنشا ەپيدەميولوگيالىق جاعدايلار، اسىرەسە، تۋبەركۋلەز بويىنشا جاعداي ىقپال ەتۋى ىقتيمال. ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ جانە ءتۇرلى بيزنەس قۇرىلىمدارىنىڭ كەڭىنەن قاتىسۋىمەن ستيگما مەن كەمسىتۋشىلىكتى تومەندەتۋ بويىنشا كەشەندى شارالار وتكىزۋ ارقىلى كۇش-قۋاتتى بىرىكتىرە، ورتاق بىرلەسە جاسالعان ارەكەتتەر ارقاسىندا قول جەتكىزۋگە بولادى،-دەدى مەدەتوۆ مۇرات.
ارينە، ەل اراسىندا، تۋبەركۋلەزگە شالدىققان ناۋقاس ۇزاق ۋاكىتقا قوعامنان وقشاۋلانادى دەلىنگەن پىكىر كەڭىنەن قالىپتاسقان. الايدا بۇل قاتەلەسكەن ۇرەي. بۇگىندەرى كوپتەگەن زەرتتەۋ-تەكسەرۋلەرمەن راستالعان ناقتى دەرەكتەر بار. تۋبەركۋلەزگە شالدىققان ناۋقاستاردىڭ باسىم كوپشىلىگى امبۋلاتوريالىق ەم قابىلداي ءجۇرىپ، دۇرىس ەم قابىلاۋ بارىسىندا ءوزىنىڭ ەڭبەك قىزمەتىن جالعاستىرىپ جۇرە الادى. سوعان سايكەس، تۋبەركۋلەز بۇگىندەرى كاسىپكەرلىك قىزمەتكە كەرى ىقپال ەتپەيدى.
سونداي-اق، ايتا كەتكىم كەلەتىن تاعى ءبىر ءجايت، بۇگىنگى كۇنى تۋبەركۋلەز، دەر كەزىندە قارالعان جاعدايدا، دۇرىس دياگنوستيكالانىپ، ەمدەلگەن جاعدايدا، تولىق ايىعىپ كەتۋگە بولاتىن سىرقات. وسى كۇنى ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرىندە تۋبەركۋلەزدى ەمدەۋدىڭ جاڭا دارىلەرمەن يننوۆاسيالىق ەمدەۋ ادىستەرى ەنگىزىلگەن. ەم مەرزىمى 9 ايعا دەيىن (24 اي جانە ودان كوپ مەرزىمگە سوزىلعان) قىسقارعان، ناۋقاسقا شالدىققانعا دەيىن جۇمىس ىستەگەن ناۋقاستاردىڭ باسىم بولىگى ينتەنسيۆتى كۋرستار قابىلداعاننان كەيىن، ەش قيىندىقسىز ەڭبەك قىزمەتتەرىن جالعاستىرۋعا قايتا ورالىپ جاتادى. جانە ولار ەم الۋدى ۇيلەرىندە نەمەسە تۇرعىلىقتى مەكەنجايى بويىنشا ەمحانالاردا جالعاستىرادى. سونداي-اق، قازاقستاندا ورىن الىپ جاتقان تاعى ءبىر جاڭاشىل جاعداي – بۇل پروسەسكە ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردى تارتۋ. ولار ناۋقاستار مەن مەديسينالىق ۇيىمدار جانە تۋبەركۋلەزگە بايلانىستى پروبلەمالاردى شەشۋگە قاتىساتىن سونداي-اق ونى شەشۋگە ىقپال ەتەتىن ادامدار اراسىن بايلانىستىرۋشى زۆەنو بولىپ تابىلادى،-دەپ ءسوزىن قورىتىندىلادى مۇرات مەدەتوۆ.
پىكىر قالدىرۋ