ەلباسى كىمگە سەنەدى؟ ەلباسىنىڭ جانىندا كەي شەنەۋنىكتەر بىرنەشە جىلدان بەرى جىلى ورىندارىن عانا اۋىستىرىپ قىزمەت اتقارىپ ءجۇر. شەندىلەردىڭ ءبىرىن حالىق اسپانعا كوتەرىپ ماقتاسا، ەندى ءبىرىن داتتاپ، ءتىپتى اششى تىلدەرىمەن تاپتاپ تاستايدى. قايسىسىن ماقتاپ، قايسىسىن داتتايتىنىن ءىشىڭىز بىلەر، ول جاعىن وزىڭىزگە قالدىردىم، قۇرمەتتى وقىرمان!  Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى ەلباسىنىڭ سەنىمدى سەرىكتەرىنە اينالعان شەندىلەردىڭ ءتىزىمىن وقىرمان نازارىنا ۇسىنۋدى ءجون كوردى.

يمانعالي تاسماعامبەتوۆ

1956 جىلى جەلتوقساننىڭ 9 گۋريەۆ وبلىسى، ماحامبەت اۋدانى، نوۆوبوگات اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. 1979 جىلى ورال قالاسىنىڭ ا. س. پۋشكين اتىنداعى پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىنىڭ گەوگرافيا مەن بيولوگيا پاندەرىنىڭ ءمۇعالىمى ماماندىعى بويىنشا ديپلومىن الدى. حالىقتىڭ قوشەمەتىنە بولەنگەن يمانعالي تاسماعامبەتوۆ ءوزىنىڭ ەڭبەك جولىن قازىرگى اتىراۋ قالاسى ماحامبەت اۋدانىنداعى بالالار مەن جاسوسپىرىمدەرگە ارنالعان سپورت مەكتەبىندە باپكەرلىكتەن باستاعانىن بىرەۋ بىلسە، بىرەۋ بىلمەس.

كەيىن 1981 جىلدان 1991 جىلعا دەيىن كوكپ وك-تىڭ مۇشەسى، 1990-1991 جىلداردا قازاقستان كومپارتياسىنىڭ وك پوليتبيۋرو مۇشەسى بولدى. قازاقستان رەcپۋبليكاسىنىڭ 12- شاقىرىلعان جوعارعى كەڭەسىنىڭ دەپۋتاتى بولىپ سايلاندى.

ال ساياسي ءومىربايانى سول كەزدەگى جالعىز جاستار ساياسي ۇيىمى — قازاقستاننىڭ لكجو-دا باسشىلىق قىزمەتىمەن بايلانىستى.  1979 جىلدان ماحامبەت اۋدانىنداعى لكجو ۇيىمداستىرۋ ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، گۋريەۆ لكجو قالالىق كوميتەتىنىڭ جانە وبلىستىق كوميتەتىنىڭ ءبىرىنشى حاتشىسى بولدى. 1989 جىلى لكجو وك، 1991 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جاستار ءىسى جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميتەتىن باسقاردى.

قازاق ەلى تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن اراعا 2 جىل سالىپ يمانعالي تاسماعامبەتوۆ ق ر پرەزيدەنتىنىڭ كومەكشىسى بولىپ تاعايىندالدى.

1995 جىلدان باستاپ ەل باسقارۋشى قىزمەتىندە جوعارعى ورىنداردى اتقارىپ، قازاقستاننىڭ ۆيسە-پرەمەرى، ءبىلىم جانە مادەنيەت ۆيسە-پرەمەر-مينيسترى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ جەتەكشىسىنىڭ ورىنباسارى، قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ ءبىرىنشى كومەكشىسى، اتىراۋ وبلىسىنىڭ اكىمى، قازاقستان پرەمەر-مينيسترى، مەملەكەتتىك حاتشى، قازاقستان پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ جەتەكشىسى بولادى.

2004—2008 جىلدارى 1،5 ملن تۇرعىنى بار قازاقستاننىڭ ەڭ ءىرى قالاسى الماتىنىڭ ، 2008 ج. ءساۋىردىڭ 4 قازاقستاننىڭ ەلورداسى — استانا قالا اكىمى بوپ تاعايىندالدى. قازىرگى ۋاقىتتا يمانعالي تاسماعامبەتوۆ قر-نىڭ رف-داعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى رەتىندە قىزمەت اتقارىپ ءجۇر. بيىلعى جىلدىڭ مامىرىندا رەسەي ەلىنىڭ رجيەۆ قالاسىندا قازاقشا سويلەپ ەلدىڭ سۇيىسپەنشىلىگىنە بولەنگەن ەدى. ارينە ءوز ەلىمىزدە ءجۇرىپ قازاق ءتىلىن مەنسىنبەيتىن شەندىلەردىڭ قاسىندا يمانعالي تاسماعامبەتوۆتىڭ ورنى بولەك، بەدەلى اسقاق.

كارىم ءماسىموۆ

1965 جىلى قازىرگى استانا قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن. ۇلتى ۇيعىر بولۋى بەك مۇمكىن، الايدا ناقتى بەلگىسىز دۇنيە. اكەسى قاجمۇقان قاسىم ۇلى ءماسىموۆ كەزىندە كىرپىش زاۋىتىنىڭ ديرەكتورى بولعان. ال قاجمۇقاننىڭ ۇلى كارىم ەڭبەك جولىن 1991 جىلى - جۇڭگو حالىق رەسپۋبليكاسىنداعى كسرو ساۋدا وكىلدىگىنىڭ قۇقىقتىق ماسەلەلەر بويىنشا كەڭەسشىسى بولىپ باستاعان. حالىقتىڭ ەسىندە جىلى ورنىن ۇزاق ۋاقىت ساقتاپ قالا العان ۇكىمەت باسشىسى رەتىندە ەستە قالعان. 2007 جىلى پرەمەر-مينيسترلىككە ءماسىموۆ تاعايىندالدى.

2012-2014 جىلدارى پرەمەر-مينيستر قىزمەتىن سەرىك احمەتوۆ اتقارسا، 2014-2016 جىلدارى ۇكىمەت باسىنا كارىم ءماسىموۆ ورالدى. ۇكىمەت باسشىسى بولعان كەزدەگى ءبىر جىلدا ءبىر-اق رەت اتىراۋ وبلىسىنىڭ جاڭا اكىمىن زيالى قاۋىمعا تانىستىرۋ ءۇشىن ءىس ساپارعا شىققان. ەڭ العاش رەت ۇكىمەت وتىرىسىن باستان-اياق قازاقشا جۇرگىزگەن ۇكىمەت باسشىسى بولىپ تاريحتا قالدى. سەبەبى قازاقستان ءۇشىن بۇل ماقتانارلىق جايت.

كارىم ءماسىموۆ ءقازىر 2016 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى بولىپ تاعايىندالدى. ازىرگە ءماسىموۆتىڭ قىزمەتتەن كەتەتىن ءتۇرى جوق. ەلىمىزدىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتەدى دەپ ۇمىتتەنۋدەن باسقا امال دا جوق سىقىلدى.

ادىلبەك رىسكەلدى ۇلى جاقسىبەكوۆ

1954 جىلى قوستاناي وبلىسى قارابالىق اۋدانىنى ءبورىلى اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. 1988—95 جج. كوپسالالى «سەسنا» كورپوراسياسىنىڭ باسشىسى رەتىندە قىزمەت اتقارادى.

1995 ج. قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتىنىڭ سەناتىنا سايلانىپ، 1996 ج. اقمولا وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى قىزمەتىنە تاعايىندالادى.

ساياسي قايراتكەر رەتىندە نۇرسۇلتان نازاربايەۆتى يدەال سانايتىن ادىلبەك جاقسىبەكوۆ 1997 ج. جەلتوقسانىنان 2003 ج. ماۋسىمىنا دەيىن استانا قالاسىنىڭ اكىمى اتانادى. ادىلبەك جاقسىبەكوۆتى «ەلباسىنىڭ كولەڭكەسى»، «ەلباسىنىڭ وڭ قولى»، - دەپ تە اتايتىندار بار.  

2003 ج. شىلدەسىنەن 2004 ج. جەلتوقسانىنا دەيىن قازاقستان رەسپۋبليكاسى يندۋستريا جانە ساۋدا ءمينيسترى اتاندى.

2008-2009 جىلدارى – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ رەسەي فەدەراسياسىنداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى، 2009-2014 جىلدارى – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قورعانىس ءمينيسترى بولىپ قىزمەت اتقاردى.

2014 جىلعى ءساۋىر مەن قازان ارالىعىندا – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك حاتشىسى بولدى. كەيىن قايتادان 2014-2016 جىلدارى – استانا قالاسىنىڭ اكىمى بولىپ تاعايىندالدى.

2016 جىلعى 21 ماۋسىمدا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى بولىپ تاعايىندالعان ادىلبەك جاقسىبەكوۆتى سىناۋشىلار قاتارى از.

مارات ءتاجين مۇحانبەتقازى ۇلى

سوسيولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى مارات ءتاجين 1960 جىلى اقتوبە قالاسىندا تۋعان. الماتى حالىق شارۋاشىلىعى ينستيتۋتىن جانە س.م.كيروۆ اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ اسپيرانتۋراسىن بىتىرگەن سوڭ 1992 جىلعا دەيىن عىلىمي-وقىتۋشىلىق قىزمەتپەن اينالىسادى. 1992 جىلدان باستاپ قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى مەن مينيسترلەر كابينەتىنىڭ اپپاراتىندا: ىشكى ساياسات ءبولىمى مەڭگەرۋشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى، وسى ءبولىمنىڭ مەڭگەرۋشىسى، ق ر پرەزيدەنتى اپپاراتى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى جانە اقپاراتتىق-تالداۋ ورتالىعىنىڭ باسشىسى رەتىندە جۇمىس ىستەيدى.

1994—1995 جج. — قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ مەملەكەتتىك كەڭەسشىسى، 1995—1999 جج. — پرەزيدەنت اكىمشىلىگى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى جانە پرەزيدەنت اكىمشىلىگى تالداۋ جانە ستراتەگيالىق زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ باسشىسى بولىپ تاعايىندالادى.

1999—2001 جج. — پرەزيدەنتتىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرى جونىندەگى كومەكشىسى — قازاقستان رەسپۋبليكاسى قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ حاتشىسى بولىپ قىزمەت اتقارادى.

ال 2017 جىلعى قاڭتاردان باستاپ – قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى اكىمشىلىگى باسشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى.