قىتايداعى قازاق عالىمى، ءۇرىمجى اۋرۋحاناسىنىڭ اعا دارىگەرى جاسارات جالەل ۇلىنىڭ مەديسينا سالاسىنا ەنگىزگەن جاڭالىعى تالايدى تاڭ قالدىردى. ونىڭ ەمدەۋ ءتاسىلىنىڭ ارتىقشىلىعىن جۇڭگو جانە اقش ماماندارى مويىنداپ وتىر.
جاسارات جالەل ۇلى مەديسيناعا كيىز ءۇي ۇلگىسىندەگى تىگىس ءتۇرىن ەنگىزىپ، بۇل ەڭبەگىن الدىمەن قىتايدا، ودان كەيىن اقش-تا پاتەنتتەگەن. ادام ەمدەۋدە بەس مىڭ جىلدىق تاريحى بار جۇڭگو ەلىندە توسىن جاڭالىق اشقان ءدارىگەردىڭ اتالعان ءتاسىلى ۇلتتىق ەرەكشەلىگىمەن دە قۇندى. عالىمنىڭ كيىز ءۇي فورماسىنداعى تىگىسىنىڭ كوپتەگەن ارتىقشىلىعى بار كورىنەدى. سونىڭ ءبىرى رەتىندە ادامنىڭ سىنعان سۇيەگىنە وتا جاساپ، ونى الگى ادىسپەن تىككەننەن كەيىن گيپسپەن قاتىرۋدىڭ قاجەتى جوق ەكەنىن ايتۋعا بولادى. ج.جالەل ۇلى بۇل ەم تۇرىنە «كيىز ءۇي ۇلگىسىندەگى وتا جاساۋ ءادىسى» دەپ ات قويىپتى. قازاق عالىمىنىڭ كادىمگى قازاقى ەتىككە بايلانىستى تاعى ءبىر سونى جاڭالىعى بار. اتاپ ايتقاندا، ول ادامداردا، اسىرەسە، سپورتشىلاردا ءجيى كەزدەسەتىن وكشە تىرسەگىنىڭ ءۇزىلۋىن پىشاق تيگىزبەي، كادىمگى قازاقى ەتىكپەن ەمدەۋدى قولعا العان. مۇندا ناۋقاس ەم الۋ كەزىندە توسەككە تاڭىلىپ جاتپايدى. كەرىسىنشە، الگى ەتىكتى كيىپ الىپ، ءۇش مەزگىل بيلەيدى. ماماننىڭ بۇل سوڭعى جاڭالىعىن ازىرگە جۇڭگو جاعى پاتەنتتەپ بەرىپتى. دارىگەر الداعى ۋاقىتتا وسى عىلىمي جوباسىن ەۋروپاعا تانىستىرۋدى جوسپارلاپ وتىر. ايتا كەتەيىك، جاسارات 1985-1990 جىلدار ارالىعىندا شىڭجاڭ مەديسينا ينستيتۋتىندا ءبىلىم العان. كەيىن مەديسينا ۋنيۆەرسيتەتىندە ۇزاق جىل قىزمەت جاساپ، مەديسينا عىلىمىنىڭ دوكتورى دارەجەسىنە دەيىن كوتەرىلدى. ءقازىر شىڭجاڭ اۆتونومياسىنىڭ سۇيەك اۋرۋلارىن زەرتتەۋ ورتالىعىندا قوزعالىس مەديسيناسىن زەرتتەۋ ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى مىندەتىن اتقارادى. سونىمەن بىرگە شىڭجاڭ ءداستۇرلى قازاق مەديسيناسى قوعامىنىڭ القاسى.جاسارات جالەل ۇلى ءوز ونەرىن ۇشتاي ءتۇسۋ ءۇشىن بەيجىڭ قوزعالىس مەديسيناسىن زەرتتەۋ ورتالىعى شانحاي حۋاشان ەمحاناسىنىڭ سۇيەك ءبولىمى، شانحاي ۋنيۆەرسيتەتى بيوديناميكالىق زەرتتەۋ ورىنى، شانحاي فۋدان ۋنيۆەرسيتەتى بيومەديسينا زەرتتەۋ ورىنى، گۋاڭجوۋ جۇڭشان ۋنيۆەرسيتەتى مولەكۋلالىق بيولوگيانى زەرتتەۋ ورىنى سىندى عىلىمي-زەرتتەۋ ورتالىقتارىنان تاجىريبەدەن وتكەن بىلىكتى عالىم. ول 2009 جىلى شىڭجاڭ مەديسينا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ تاڭداۋلى عىلىمي قىزمەتكەرى بولىپ باعالاندى؛ 2010 جىلى جۇڭحۋا مەديسينا قوعامىنىڭ 12 كەزەكتى سۇيەك اۋرۋلارى عىلىمي تالقى ماجىلىسىندە جانە 5 كەزەكتى حالىقارالىق COA عىلىمي تالقى جينالىسىندا ارنايى ماراپاتقا يە بولعان.
BAQ.KZ
