كەلەر جىلدان، ياعني 2020 جىلدان باستاپ، ومىرىمىزگە مىندەتتى مەديسينالىق ساقتاندىرۋ جۇيەسى ەنگىزىلەدى. مۇنىڭ قانداي تيىمدىلىگى بار؟ وسى ۋاقىتقا دەيىن بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى مەن ينتەرنەت سايتتاردا بۇل تۋرالى تالاي رەت جازىلىپ كەلدى. الايدا بۇل جۇيەنىڭ ارتىقشىلىعىن بارىن ءبىز ءبارىبىر ءبىلۋىمىز كەرەك. بۇكىل الەم ءوتىپ جاتقان جۇيە قازاقستاندا دا باستالادى.
جالپى وسىدان بەس جىل بۇرىن، ەلباسى قول قويىپ جارىققا شىققان «100 ناقتى قادام ۇلت جوسپارىندا» مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديسينالىق ساقتاندىرۋدىڭ ەنگىزىلەتىنى حابارلانعان. ۇلت جوسپارىنىڭ 80 - قادامىندا مەملەكەت، جۇمىس بەرۋشى مەن جەكە ازاماتتىڭ اراسىندا بولاتىن ىنتىماقتاستىق تۋرالى اتاپ ايتىلعان. دەمەك، مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديسينالىق ساقتاندىرۋ قورىنا اۋدارىلاتىن اقشانىڭ قىزمەتى قانداي بولماق؟ بۇل ەڭ الدىمەن دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىنىڭ قارجىلىق تۇراقتىلىعىن كۇشەيتەدى. ءقازىر وسىعان بايلانىستى ەلدە جۇيەلى تۇردە جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە.
الەمدىك دەنساۋلىق سالاسىنىڭ تاجىريبەسىندە قولدانىلىپ كەلە جاتقان جۇيە ارقىلى ازاماتتارعا كەڭ اۋقىمدى مەديسينالىق قىزمەت ۇسىنىلادى.
ەلباسى تاپسىرماسىنا وراي 2017 جىلدان باستاپ كۇشىنە ەنگەن بۇل جۇيە بويىنشا جۇمىس بەرۋشىلەر قورعا اقشا تولەيدى. بۇل ءاربىر ازاماتتىڭ كەز كەلگەن دارىگەرگە پاسيەنت رەتىندە بارىپ قارالۋىنا مۇمكىندىك بەرەدى. ال جۇمىس ىستەمەيتىن نەمەسە الەۋمەتتىك جاعىنان ءالسىز قورعالعان توپتار نە ىستەمەك؟ وعان قازىنادان مەملەكەتتىڭ ءوزى قارجى تولەيدى. ءقازىردىڭ وزىندە ونداي ءالسىز توپتاردىڭ ساناتى تولىقتاي جىكتەلىپ، بەلگىلەنىپ قويىلعان. ولاردىڭ ساناتىندا ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىسقا قاتىسقاندار، التىن القا مەن كۇمىس القا، سونداي-اق مۇگەدەكتەر مەن ءتىپتى قاماۋدا جاتقان ازاماتتار دا بار. مەملەكەت الەۋمەتتىك جاعىنان ءالسىز قورعالعان توپتارعا وسى قادامى ارقىلى تولىققاندى قولداۋ كورسەتىپ وتىر. ال جۇمىس ىستەيتىن ازاماتتارعا جۇمىس بەرۋشىلەر اقشا تولەيدى. 2017 جىلدان بەرى جۇمىس ىستەپ كەلە جاتقان بۇل جۇيە وسى ۋاقىتقا دەيىن ساقتاندىرۋ قورىنا اقشا ءبولىپ كەلدى. ەندى كەلەر جىلدان باستاپ، ءوزىڭىزدىڭ اتىڭىزعا اۋدارىلعان قورداعى اقشا سىزگە قىزمەت ەتە باستايدى. ءسىز ەمحانانى ءوزىڭىز تاڭدايسىز. ءتىپتى ەمدەۋشى دارىگەردى دە ءوز قالاۋىڭىز بويىنشا تاڭداۋىڭىزعا مۇمكىندىك بەرىلگەن.
ەلباسى «ەمحانالار اراسىنداعى باسەكەلەستىكتى نىعايتۋ ماقساتىندا جەكە مەنشىك ەمحانالاردىڭ دا مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ جۇيەسىنە قاتىستىرۋ كەرەك» دەپ ايتقانى ءمالىم. سوندىقتان جەكە مەنشىك ەمحانالار دا كەلەر جىلدان باستاپ، قورداعى وزىڭىزگە تيەسىلى قارجى ارقىلى ءسىزدى ەمدەي الادى. مەملەكەت جەكە مەنشىك ەمحانالاردى بۇل جۇيەگە بەكەر قاتىستىرىپ وتىرعان جوق. ويتكەنى ەمحانالار اراسىندا باسەكەلەستىك كۇشەيەدى. ال مۇنىڭ حالىققا پايداسى وتە كوپ. نەگە دەيسىز عوي؟ ويتكەنى تاڭداۋ ءوز ەركىڭىزدە. ءار جىلدىڭ قىركۇيەك ايىنىڭ 15 جۇلدىزىنان باستاپ، جاڭا جىلعا دەيىنگى ارالىقتا ءسىز كەلەر جىلى قاي ەمحانانى تاڭداۋىڭىز مۇمكىن؟ ونى ءوزىڭىز شەشەسىز. ول ءۇشىن كەلەر جىلى قاي ەمحانانى تاڭدايتىنىڭىز جونىندە https://egov.kz/ ارقىلى ءوتىنىش جاساسىز. بۇل ءسىز قالاعان ەمحانانىڭ تىركەۋ بولىمىنە كەلىپ تۇسەدى. ءقازىر دەنساۋلىق سالاسى قاعازباستىلىقتان ارىلدى، سيفرلانۋ ءجۇرىپ جاتىر. بۇرىنعىداي سىرقاتىڭىزدىڭ تاريحى جازىلعان قالىڭ كارتوچكانى ارقالاپ جۇرمەيسىز. بۇل – زامان تالابى.
مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديسينالىق ساقتاندىرۋ قورىنىڭ ءبىر پايداسى وسى. قورعا سوڭعى ەكى جىلدان باستاپ، اۋدارىلىپ جاتقان قارجىعا ۇرەيلەنە كۇدىكپەن قاراۋدىڭ ەش قاجەتى جوق. ول اقشا جوعالمايدى. مۇنىڭ بارلىعى دا مەملەكەت تاراپىنان كەپىلدەندىرىلگەن.
ال كەلەر جىلدان باستاپ ەنگىزىلگەلى وتىرعان مىندەتتى الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ جۇيەسىنىڭ تيىمدىلىگى نەدە؟
- اق حالاتتى ابزال جاندار - دارىگەرلەردىڭ جاۋاپكەرشىلىگى ارتادى.
- جۇمىس بەرۋشىلەر جۇمىسكەرلەرىنىڭ قارجى اۋدارىمىنىڭ ورنىقتى بولۋىنا مۇددەلى بولادى.
- حالىقتىڭ دارىگەرلەرگە جانە مەملەكەتكە جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنا دەگەن سەنىمى ارتادى.
- مۇنىڭ بارلىعى دا مەملەكەتتىڭ بولاشاق ۇرپاققا جاسالىنىپ وتىرعان قامقورلىعى.
- ال ساقتاندىرۋ قورىنا جينالعان اقشا سىرقات ادامنىڭ وزىنە جۇمىس ىستەيتىن بولادى.
- مەملەكەت الەۋمەتتىك جاعىنان از قورعالعان ازاماتتاردىڭ 15 ساناتىنا جەڭىلدىك بەرىپ وتىر.
جالپى جەكە ادامعا، حالىقتىڭ دەنساۋلىعىن نىعايتۋعا قىزمەت ەتەتىن بولعاندىقتان قوردىڭ جۇمىسى دا اشىق بولادى. بۇل تۋرالى «الەۋمەتتىك مەديسينالىق ساقتاندىرۋ قورى» باسقارما ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى ەرمەك پىرىمبەتوۆ تە ءوز پىكىرىن اشىق ايتتى. ونىڭ پىكىرىنشە، الداعى جىلى قور جۇمىسىنىڭ اشىقتىعىن كورسەتىپ تۇرۋ ءۇشىن ارنايى سايت اشىلماق. مۇندا قانشا اقشا بار، ول قايدا جۇمسالادى، ءتىپتى سىياقىلار مەن قوردىڭ جۇمىسى دا اشىق كورسەتىلمەك.
تاعى ءبىر ايتا كەتەر جايت، وسى ۋاقىتقا دەيىن ساقتاندىرۋ قورىنا جارنانى جۇمىس بەرۋشىلەر اۋدارىپ كەلسە، 2020 جىلدان باستاپ بۇل جۇيە تولىقتاي وزگەرەدى. 2020 جىلدىڭ قاڭتارىنان باستاپ، ساقتاندىرۋ قورىنا اۋدارىلاتىن جارنا 1 پايىز كولەمىندە بولادى. ول جۇمىسشىنىڭ جالاقىسىنان 1 پايىز كولەمىندە ۇستالادى. ال جەكەلەگەن كاسىپكەرلەر 1،5 پايىز كولەمىندە جارنا تولەيدى.
ارينە، مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديسينالىق ساقتاندىرۋدىڭ تيىمدىلىگى وتە زور ەكەندىگىن حالىق تا تەرەڭىرەك تۇسىنە باستادى. ويتكەنى وعان الدىن الا دايىندىق جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. ۇگىت-ناسيحات تا مەملەكەت تاراپىنان زور بولدى. سوندىقتان قازاقستان 2020 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستالاتىن مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديسينالىق ساقتاندىرۋ جۇيەسىنە زور دايىندىقپەن كەلدى دەسەك بولادى.
ارينە، ادامنىڭ دەنساۋلىعى ەڭ الدىمەن وزىنە بايلانىستى ەكەنى ءسوزسىز. سالاۋاتتى ءومىر سالتىن قالىپتاستىرۋ ءار ادامنىڭ ءومىر ءسۇرۋ داعدىسىنا اينالۋى ءتيىس. سوندا عانا «دەنساۋلىق زور بايلىق» ەكەنىن ۇعامىز.
پىكىر قالدىرۋ