قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ جارلىعىمەن ءماجىلىس دەپۋتاتى داريعا نۇرسۇلتان قىزى نازاربايەۆا ق ر پرەمەر-مينيسترىنىڭ ورىنباسارى بولىپ تاعايىندالعانى تۋرالى كەشە «قامشى» پورتالى جازعان بولاتىن.

2014 جىلدان باستاپ ق ر پرەمەر-مينيسترىنىڭ ورىنباسارى قىزمەتىن اتقارىپ كەلگەن بەردىبەك ماشبەك ۇلى ساپاربايەۆتىڭ قىزمەتىنەن كەنەت تومەندەتىلۋى مەن ءماجىلىس دەپۋتاتى، ەلباسىنىڭ سۇيىكتى قىزى داريعا نۇرسۇلتان قىزىنىڭ  جوعارعى لاۋازىمعا اۋىسۋى نەلەردى اڭعارتادى؟ جوعارى بيلىك ساياساتىنىڭ توسىن ءاۋىس-تۇيىس جاساۋىنا قاتىستى قازاقستاندىق جانە رەسەيلىك ساياساتكەرلەر مەن ساياساتتانۋشىلار اراسىندا قىزۋ پىكىر-تالاس تۋدىردى.

اسىرەسە، داريعا نۇرسۇلتان قىزىنىڭ پرەمەر-مينيستردىڭ ورىنباسارى قىزمەتىنە تاعايىندالۋىنان  قازاقستان پرەزيدەنتى تاق مۇراگەرىنىڭ سۇلباسىن ەلەستەتكەندەر دە جوق ەمەس.

قازاقستاننىڭ بيلىك ەليتاسى بەلگىلەگەن «ويىن ءتارتىبى» الدەقاشان حالىق باعاسىن العانىن ەسكەرەتىن بولساق، مەملەكەتتىڭ ساياسي-بيلىك جۇيەسىندەگى نەگىزگى تۇلعالارى مەملەكەت باسشىسى بولىپ تابىلادى جانە ول بيلىك ەليتاسى ىشىندەگى ءتۇرلى ىقپال ەتۋشى توپتار اراسىندا تەپە-تەڭدىكتى ۇستاپ وتىرۋى ءتيىس. وعان قوسا، پرەزيدەنتتىڭ شەشىمىنسىز ەليتانىڭ ەشبىر وكىلى كەلەسى ەكىنشى پرەزيدەنت لاۋازىمىنا ۇمىتتەنۋگە جاعدايى جوق.

سوڭعى ۋاقىتتارى پرەزيدەنتتىڭ دەنساۋلىعىنا جانە جاسىنىڭ كەلگەندىگىنە بايلانىستى ساياساتتانۋشىلار مەن قوعامدىق ورتادا «كەلەسى پرەزيدەنتتىڭ» سۇلباسىنا قاتىستى ءتۇرلى بولجامدار ايتىلىپ كەلەدى. پرەزيدەنتتىك ورىنعا مۇمكىندىگى بار مۇراگەردىڭ ساياسي ىقپال ەتۋ دەڭگەيى دە ۇلكەن ماڭىزعا يە ەكەنىن ەسكەرسەك، ەلباسىنىنىڭ ارنايى جارلىعىمەن داريعا نازاربايەۆانىڭ «قازاقستانداعى ءۇشىنشى بيلىك» قىزمەتىنە تاعايىندالۋىنان استار ىزدەۋگە ابدەن بولاتىن سەكىلدى.

ق ر پرەزيدەنتىنىڭ جاقىن تۋىسقاندارىنىڭ بولاشاق مۇراگەر رەتىندە ۇسىنىلۋى ءتيىمسىز ەكەنىن پرەزيدەنتتىڭ ءوزى ناۋرىزداعى سۇحباتىندا ايتقانىن بىلەسىزدەر. 

ولاردىڭ بارلىعىندا جالپىعا ورتاق ىشكى بيلىك ەليتاسىندا ءبىرشاما تەپە-تەڭدىكتى ۇستاپ تۇراتىنداي مەملەكەتتىك قىزمەتتەگى تاجىريبە ازدىعى مەن ساياسي ىقپال دەڭگەيىنىڭ تومەندىگى بايقالادى.

سونىمەن، سوڭعى تاعايىنداۋدان كەيىنگى ساياساتكەرلەر تۇجىرىمىنا نازار اۋدارايىق.

اندرەي كازانسيەۆ، ماسكەۋ مەملەكەتتىك حالىقارالىق قاتىناستار ينستيتۋتى «ساراپتاما ورتالىعى» ديرەكتورى .

-مەن داريعا نازاربايەۆانىڭ بۇل قىزمەتكە تاعايىندالۋىنان ەشقانداي سوكەتتىك كورىپ وتىرعان جوقپىن. داريعا نۇرسۇلتان قىزى بىلىكتى ساياساتكەر. حالىقارالىق دەڭگەيدە ىقپالى بار ادام. قوعامدىق ورتادا دا تانىمالدىلىققا يە. مەن بۇل تاعايىنداۋ ارقىلى نازاربايەۆ مىرزا تاق مۇراگەرىن كورسەتكىسى كەلەدى دەگەن پىكىرمەن مۇلدەم كەلىپسەيمىن. ويتكەنى، داريعا نازاربايەۆا مىقتى ساياساتكەر بولعانىمەن، پرەزيدەنت بولۋعا ونىڭ شاماسى جەتپەيدى. ونىڭ ۇستىنە قازاقستان مەن ورتالىق ازياداعى قالىپتاسقان مادەني تۇسىنىكتەرگە بايلانىستى ەل پرەزيدەنتتىگىنە ايەل ادامدى قويۋ قيىنداۋ بولاتىنى تۇسىنىكتى. سوندىقتان، تاق مۇراگەرىنىڭ ەسىمى ءبارىمىز ءۇشىن ءالى جۇمباق كۇيىندە قالماق. ونىڭ ۇستىنە، پوست-كەڭەستىك مەملەكەتتەردەگى جاعدايلاردى ەسكەرە وتىرىپ، پرەزيدەنت نازاربايەۆ بيلىك باسىندا قالۋ ءۇشىن بارلىق شارانى قولدانا الادى. بۇل ارينە، ءوز باسى ءۇىشىن ەمەس، حالىقىنىڭ جاعدايى ءۇشىن.

اندرەي چەبوتەروۆ، قازاقستاندىق ساياساتتانۋشى:

-داريعا نازاربايەۆانىڭ ق ر پرەمەر-مينيسترى كارىم ءماسىموۆتىڭ  ورىنباسارى لاۋازىمىنا تاعايىندالۋى وسىعان دەيىن ايتىلىپ كەلگەن پارلامەنت سايلاۋىن مەرزىمىنەن بۇرىن وتكىزۋگە سەبەپ بولۋى مۇمكىن. ول بۇل قىزمەتكە تاعايىندالماس بۇرىن، ق ر ماجىلىسىندە ۆيسە-سپيكەر بولىپ قىزمەت اتقاردى. مەنىڭ ويىمشا، بۇل تاعايىنداۋدى «ءماجىلىستى تارقاتىپ جىبەرۋدىڭ ءبىر جولى» دەپ قاراستىرۋعا بولاتىن سياقتى. مەملەكەت باسشىسى ءوز قىزىن ۇكىمەتكە اكەلگەنى – پارلامەنتتى تاراتۋدىڭ جولى بولۋى بەك مۇمكىن. سونداي-اق، بۇل تاعايىنداۋ مەملەكەت باسشىسى ۇلكەن قىزىنىڭ ساياسي كارەراسىنا الاڭدايتىنىن كورسەتتى.

ول مۇنداي سۇحباتتى "نوۆوستي-كازاحستان" اگەنتتىگىنە تەلەفون ارقىلى بەرگەن.

ءتۇيىن:

جالپى، ەلدەگى بيلىكتىڭ ساباقتاستىعىن قامتاماسىز ەتۋ تۇرعىسىنان ساياسي ەليتا ىشىندەگى ق ر پرەزيدەنتى ن.ءا.نازاربايەۆتىڭ مەملەكەت باسشىسى رەتىندە ىقتيمال مۇراگەرلەرىنىڭ مۇمكىندىكتەرىنە قاتىستى باعا بەرەتىن بولساق، قازىرگى تاڭدا ىشكى بيلىك ەليتاسىندا نەمەسە وپپوزيسيادا ونىمەن تەڭ تۇراتىنداي تۇلعا جوق. سوندىقتان، داريعا نۇرسۇلتان قىزىنىڭ كەزەكتى تاعايىندالۋى – انشەيىن ساياسي ويىن بولۋى مۇمكىن.

نۇرگەلدى ءابدىعاني ۇلى