بۇگىن ماجىلىستە «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە حالىقتىڭ كوشى-قونى جانە جۇمىسپەن قامتىلۋى ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭ جوباسىن قاراۋعا ارنالعان جۇمىس توبىنىڭ 13 وتىرىسى بولىپ ءوتتى. بۇل – بيىلعى جاڭا ماۋسىم باستالعالى ەكىنشى وتىرىس. ءبىرىنشى وتىرىس الدىڭعى اپتانىڭ بەيسەنبىسىندە وتكەن بولاتىن.

وزدەرىڭىزگە ءمالىم، قازىرگە دەيىن، قۇدايعا شۇكىر، قاجەتتى ۇسىنىستارىمىزدىڭ تۇگەلگە جۋىعى جۇمىس توبىنىڭ ماقۇلداۋىنان ءوتىپ، الدى ۇكىمەتتەن وڭ باعىتتا بەكىتىلىپ تە ۇلگىردى. قانداستارىمىزدىڭ تۇراقتى تىركەۋگە تۇرۋىنا باستى كەدەرگى بولىپ كەلگەن «كەلگەن ەلىنەن تىركەۋدەن شىققانى تۋرالى انىقتاما» قازاقستان رەسپۋبليكاسى ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ №315 بۇيرىعىمەن (http://egemen.kz/2015/07/02/68662 ) قىتايدان كەلەتىن ەتنيكالىق قازاقتاردان تالاپ ەتىلمەيتىن بولدى.
سونىمەن بىرگە، ەكىنشى باس كەدەرگى - «سوتتىلىعىنا بايلانىستى انىقتامانى» دا كۇشىنەن قالدىرۋ ءۇشىن جۇمىس توبى مۇشەلەرى «حالىقتىڭ كوشى-قونى تۋرالى» زاڭىنىڭ 49 بابىنىڭ 9 تارماعىنا وزگەرىس ەنگىزگەن بولاتىن.
ءماجىلىستىڭ جۇمىس توبى ءبىر اۋىزدان ماقۇلداعان سول وزگەرىستى ۇكىمەت «اۋىر نەمەسە اسا اۋىر قىلمىس جاساعانى ءۇشىن الىنباعان نەمەسە وتەلمەگەن سوتتىلىعى بار» دەگەن «جاڭا» نۇسقامەن كەرى قايتارىپتى. سەبەپ، «ۇسىنىلىپ وتىرعان تۇزەتۋ ەكسترەميزم مەن تەرروريزمنىڭ جولىن كەسۋگە باعىتتالعان شارالارمەن ۇيلەسپەيدى جانە ءوز ەلىندە اۋىر جانە اسا اۋىر قىلمىستار جاساعانى ءۇشىن سوتتالعان ادامداردىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنا كەلۋىنە جاعداي جاساۋى مۇمكىن» ەكەن. ۇكىمەت باسشىسى ك.ءماسىموۆ قول قويعان حاتتا وسىلاي دەلىنىپتى. دەمەك، شەتەلدەن كەلىپ، تۇراقتى تۇرۋعا ءوتىنىش بەرگەن قانداستارىمىز كەلگەن ەلىنەن باياعىداي سوتتالماعانى تۋرالى انىقتاما اكەلۋ كەرەك. ال، جۇڭگو ەلىنىڭ سوتتالعاندارعا نەمەسە قىلمىسقا قاتىسى بار ادامدارعا شەتەلگە شىعۋعا رۇقسات ەتپەيتىنى تۋرالى ارناۋلى زاڭى بار ەكەنى، سوندىقتان مۇنداي انىقتاما بەرمەيتىنى مۇلدە قاپەرگە الىنباعان. ءبىزدىڭ وسى زاڭ جوباسى تالقىلاۋعا تۇسكەننەن باستاپ زارلاعانىمىعا ك.ءماسىموۆ پىسقىرىپ تا قاراماعان. قىتايدان كوشىپ كەلىپ، وسى كەدەرگىنىڭ كەسىرىنەن قۇجاتتانا الماي سەرگەلدەڭگە تۇسكەن سان مىڭداعان قانداستارىمىزدىڭ زارى پرەمەر مىرزاعا شىبىن شاققان قۇرلى اسەر ەتپەگەن...
وسى ماسەلە الدىڭعى وتىرىستا تاعى تالقىعا ءتۇسىپ، الدان سمايىل باستاعان جۇمىس توبىنداعى دەپۋتاتتار ۇكىمەتتىڭ بۇل شەشىمىنە تۇگەل قارسى بولعان سوڭ، گۇلنار سەيتماعامبەتوۆا شەشىم جاساۋدى كەلەسى وتىرىسقا قالدىرعان بولاتىن. سونداي-اق كەلەسى وتىرىسقا ق ر ىشكى ىستەر ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى ەرلان تۇرعىنبايەۆتى شاقىراتىن بولىپ تاراسقان.

بۇگىنگى جۇمىس توبىنىڭ وتىرىسىنا سول ىشكى ىستەر ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى ەرلان تۇرعىنبايەۆ، كوشى-قون پوليسياسى دەپارتامەنتىنىڭ باستىعى سەرىك سايىنوۆ، ۇقك-نەن مارات قالقابايەۆ قاتارلى جاۋاپتى تۇلعالار كەلىپ قاتىستى.
ەرلان تۇرعىنبايەۆ ەرەكشە دايىندىقپەن كەلىپتى. ول ءوز سوزىندە قانداستارىمىزدىڭ تۇراقتى تىركەۋگە تۇرۋدا سوتتىلعى تۋرالى انىقتامانىڭ كەدەرگى كەلتىرمەيتىنىن، جۇڭگو جاعىنىڭ ونى ەش قيىندىقسىز بەرىپ جاتقانىن، سونىڭ ارقاسىندا نەشە جۇزدەگەن ورالمان اعايىننىڭ تۇراقتى تىركەۋگە تۇرعانىن، ازاماتتىق تا العانىن مايىن تامىزىپ وتىرىپ باياندادى. ءسوزى دالەلدى بولۋ ءۇشىن سول قانداستارىمىز اكەلگەن «انىقتامانىڭ» ەكى-ۇشەۋىنىڭ كوشىرمەسىن دە الا كەلىپتى. جۇمىس توبىنا كورسەتىپ وقىپ تا بەردى(سۋرەتتە).

ال مەن سول «انىقتامانى» كورىپ، نە كۇلەرىمدى، نە جىلارىمدى بىلمەي دال بولدىم. مينيستر مىرزانىڭ بالاداي اڭعالدىعىنا تاڭعالدىم. الگى «انىقتامالاردىڭ» باس-اياعىنا مۇلدەم نازار اۋدارماپتى. اكەلگەن ەكى انىقتاماسىنىڭ فورماسى ەكى ءتۇرلى. قىتايدىڭ  قۇزىرلى ورندارىنىڭ ارنايى قۇجات بلانكىسىنا ەمەس، جاي ءوزىمىزدىڭ اق قاعازعا جازىلا سالعان، نە تىركەۋ نومەرى جوق، قولدان جاسالعان، جالعان قۇجات ەكەنى اپ-انىق كورىنىپ تۇر... جۇمىس توبى مۇشەلەرىنە بىردەن كورسەتىپ شىقتىم.
ايتارعا بولماسا، ەرلان تۇرعىنبايەۆ مىرزا ويلانىپ-اق قالدى. الدان سمايىل جۇڭگو زاڭىن العا تارتا وتىرىپ، ونداعى ەكى ميلليوعا تاياۋ قازاقتىڭ تاعدىرىن جانە مىنا ماسەلەنى قالاي دا شەشۋ كەرەكتىگىن ىىم-نە قاراتىپ، جەرىنە جەتكىزىپ ايتتى. مەرۋەت قازىبەكوۆا دا ايانعان جوق، كەلەڭسىزدىكتى بەتتەرىنە كەلىستىرىپ باستى. نۇرتاي ءسابيليانوۆ بۇل انىقتامانى سۇراتۋدى ىشكى ىستەر مينسترلىگىنىڭ ءوز قۇزىرەتىنە الۋدى ۇسىندى.
سونىمەن، ۇكىمەت قابىلداماي قايتارعان وزەرىس پەن تولىقتىرۋدى ءماجىلىستىڭ قايتا قاراۋ قۇقىعى جوق ەكەن. جۇمىس توبىنىڭ جەتەكشىسى داۋىسقا سالىپ ەدى. كيكولەنكو ولگا اندرەيەۆنا بىردەن قولداپ قول كوتەردى، ونى قۇتتىقوجا ىدىرىسوۆ قۇپتاي جونەلدى. الدان سىمايىل، نۇرتاي ءسابيليانوۆ جانە باقىتبەك سىماعۇلوۆ قالىس قالدى. مەرۋەت قازىبەكوۆا قارسى بولدى.
ال، مەنىڭ تاڭعالعانىم مىناۋ: بۇلايشا ءوزى كەسىپ-پىشەتىنى بار، ۇكىمەت بۇل زاڭ جوباسىن ماجىلىسكە نەگە سالىپ، جىل بويى اش ىشەكشە سوزادى؟! قولايىنا جاقپايتىن وزگەرىس پەن تولىقتىرۋدى ماقۇلدامايتىن بولعان سوڭ، بىردەن ءوزى قابىلداي سالمادى ما؟!! ەكى ەمەس، جيىرما ەمەس، ەكى ءجۇز ەمەس، ەكى ميلليون قازاقتىڭ تاعدىرىنا قاتىستى بۇل ماسەلەگە پىسقىرماعان ۇكىمەتتى ءماجىلىس نەگە سەنىمسىزدىك ءبىلدىرىپ، وتستاۆكاعا جىبەرمەيدى ؟!! قىسقاسى، ازاماتتىق العىسى كەلگەن اعايىنعا سول جالعان انىقتامانى جاساتۋعا قيسىق زاڭىمىزدىڭ ءوزى يتەرمەلەپ وتىر!

وتىرىستا قىتايدىڭ ءتولقۇجات تۋرالى زانىنىڭ قىتايشاسى مەن قاجەتتى بابىنىڭ اۋدارماسىن ق ر ىشكى ىستەر ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى ەرلان تۇرعىنبايەۆتىڭ ءوز قولىنا ۇستاتتىم. ارى-بەرى توڭكەرىپ كوپ اقتاردى. جۇڭگو ەلىنىڭ سوتتالعان ادامعا شەتەلگە شىعاتىن ءتولقۇجات بەرمەيتىنىنە كوزى ابدەن جەتكەن شىعار...

ءبىر تاڭعالارلىعى، «كوشى-قون» زاڭىنا كەنەدەي جابىسقان «سوتتىلعى» تۋرالى انىقتاماعا قاراپ، «ۇلى كوشتىڭ» 24 جىلىندا قانشا تەرروريست قازاق ەلگە ورالدى ەكەن دەپ ويلاماسقا شاراڭ جوق!

ەلباسىنىڭ تاپسىرماسىن ەلەڭ قىلماي، ىشكى ىستەر مينيترلىگىن ۋىسىندا ۇستاپ وتىرعان ءماسىموۆ مىرزا وسىعان جاۋاپ بەرسىن!!!

اۋىت مۇقيبەك، اقىن