قازاقستانداعى دۇنگەن قاۋىمداستىعىنىڭ ءتوراعاسى حۋسەي داۋروۆ وسىدان ءۇش جىل بۇرىن جامبىل وبلىسى قورداي اۋدانىندا بولعان ەتنيكالىق جانجالدىڭ تۇپكى ءمانى پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتى قىزمەتتەن كەتىرۋ بولدى دەپ سانايدى. بۇل تۋرالى ول كازتاگ سايتىنا بەرگەن سۇحباتتا جەتكىزگەن.
ول كونفليكت الدىن الا ۇلكەن اۋقىمدا جوسپارلانعانىن، وعان قۇقىققورعاۋ ورگاندارىنىڭ قاتىسى بار بولۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتادى.
– اۋداندىق پوليسيا ءبولىمىنىڭ باسشىسى كۋالىك بەرگەندە قورداي اكىمشىلىگىندەگىلەردەن "دۇڭگەندەر ەرەۋىلدەتىپ جاتىر" دەگەن جالعان اقپارات تۇسكەنىن ايتتى. ءىس جۇزىندە ولار اۆتوماتتارىن اسىنىپ "ەرەۋىلدى باسۋعا" بارعان. بۇل كۋالىك نەدەن حابار بەرەتىنىن اڭعاراسىز با؟ وتە اۋقىمدى نارسە جوسپارلانعان. قوعام بۇل جونىندە ءبىلىپ، ۇلتتىق گۆارديا كەلگەننەن كەيىن عانا تاڭعى 5-تەردە جاعداي تۇراقتالدى. بۇل ءىس جۇزىندە پرەزيدەنتكە قارسى باعىتتالعان ارەكەت بولدى. ساعات 23.00 كەيىن تراگەديا توقتاعان جوق، كەرىسىنشە ءورشىدى. سىزدەردىڭ اقپاراتتارىڭىز پرەزيدەنتتىڭ جاعداي تۇراقتالدى دەگەن ءسوزىن جوققا شىعاردى. ويتكەن سول كەزدە پرەزيدەنتتىڭ ءوزىن اداستىرعاندار بولدى، – دەگەن ول جانجالدى ۇيىمداستىرۋشىلار پرەزيدەنتتىڭ قول-اياعىن تۇساپ تاستاۋدى كوزدەدى دەگەن پىكىردە.
حۋسەي داۋروۆ كونفليكت قولدان ۇيىمداستىرىلدى دەگەن پايىمىنا تومەندەگىدەي ءۋاج كەلدىرگەن.
– بۇلىكتىڭ سيپاتىنا، قىسقا ۋاقىتتا سونشا ادامدى ۇيىمداستىرىپ، ولاردىڭ ەمىن-ەركىن ءجۇرىپ-تۇرۋىنا قاراپ اكسيا ۇيىمداستىرىلعان بولۋى مۇمكىن دەپ سانايمىن. ويتكەنى ءبىز شەكارالىق ايماقتا، دۇنگەندەر قونىس تەپكەن جەرلەرگە تەك جەكە كۋالىك پەن پاسپورت ارقىلى عانا كىرگىزەتىن "قاراسۋ" باقىلاۋ-وتكىزۋ پۋنكىندە ورنالاسقانبىز. ال بۇلىك كەزىندە مىڭداعان كولىك پەن ون مىڭداعان ادام كەدەرگىسىز ءوتىپ كەتكەن. ول ازداي كۇشتىك قۇرىلىم وكىلدەرى ولارعا جول كورسەتىپ، ءتورت ساعات ۋاقىتى بارىن ايتىپ، كولىك نومەرىن شەشىپ ءجۇرۋدى ۇسىنعان. وسىنىڭ ءبارى ولاردىڭ ارانداتۋعا دايىندالعانىن كورسەتەدى. مەنىڭشە، بۇل – ەڭ الدىمەن پرەزيدەنت توقايەۆقا قارسى دايىندالعان ارەكەت. تۋرا قاڭتار وقيعاسى سياقتى، – دەيدى ول.
قازاقستانداعى دۇنگەن قاۋىمداستىعىنىڭ ءتوراعاسى "ورداي قاقتىعىسى قولدان ۇيىمداستىرىلدى" دەگەنىمەن ونى ۇيىمداستىرعاندار تۋرالى ناقتى ەشتەڭە ايتپايدى. تەك ولار پرەزيدەنت توقايەۆتىڭ 2019 جىلى ىسكە قوسقان رەفورمالارىنا نارازى "ەسكى قازاقستاننىڭ" وكىلدەرى بولۋى مۇمكىن دەپ سانايدى.
سونداي-اق ول دۇنگەندەر مەن قازاقتار اراسىندا ەشقانداي پروبلەما جوق ەكەنىن، 150 جىلدان بەرى تاتۋ تۇرىپ جاتقانىن ايتادى.
قورداي وقيعاسىن رەسمي بيلىك تۇرمىستىق جانجال دەپ باعالاسا، كەي ساراپشىلار ونى ۇلتارالىق قاقتىعىس دەپ سانايدى. ەل اراسىندا قوردايداعى قازاق-دۇنگەن ۇلتتارىنىڭ اراسىندا ارازدىق بۇرىننان بارى، تۇرمىستىق سيپاتتا باستالعان جالجال جىلدار بويى شيرىعىپ تۇرعان جاعدايعا شىرپى تاستاعانمەن بىردەي بولعانى ايتىلادى. جەرگىلىكتى تۇرعىندار دۇنگەن ۇلتىنىڭ وكىلدەرى قازاق ءتىلىن بىلمەيدى، مەملەكەتتىك ءتىلدى قۇرمەتتەمەيدى دەپ شاعىنادى. قازاقستانداعى دۇنگەن قاۋىمداستىعىنىڭ ءتوراعاسى حۋسەي داۋروۆتىڭ ءوزى دە مەملەكەتتىك ءتىلدى مەڭگەرمەگەن. قورداي وقيعاسىنا دەيىن Facebook پاراقشاسىندا دۇنگەن ۇلتىنىڭ وكىلدەرى كوپ تۇرادى جۇڭگو تۋرالى، باسشىسى سي سزينپين جايلى ءجيى جازاتىن. دۇنگەن – قازاقستاندى مەكەن ەتەتىن كوپ ەتنوستىڭ ءبىرى. ءتىلى جۇڭگو تىلىنە ۇقساس، ءدىنى – يسلام. كوبىنە ساۋدا-ساتتىقپەن اينالىسادى.
پىكىر قالدىرۋ