تاقىرىپتاعى «قازاق» ءسوزىن كورىپ، نە بوپ قالدى دەپ اشقان بولارسىز. ەندەشە، الەۋمەتتىك جەلىدەگى اڭگىمەدەن شاعىن ديالوگقا نازار سالىڭىز. . . .
— سالەم، «قازاقسوفت» سايتىن قۇرعان ويلان اعا، ءسىز بە؟
— سالەم، قابىل! بولساق بولارمىز.
— سايتتاعى كوپ نارسەلەردى تۇسىنىپ كەتپەيمىن. ءبىراق، ارا تۇرا ماقالاڭىزدى وقيمىن.
— جاقسى، راحمەت.
— اعا، ءبىر سۇراعىم بار ەدى. سۇراسام بولا ما؟
— قانە كورەلىك؟
— «پروگرامميست» دەگەن قانداي ادامدار، سوندا ولار قازاق پا؟ . . .
*** *** ***
بۇل عالامتورداعى ءبىر ازاماتتىڭ ماعان قويعان سۇراعى. شىنىمەن دە جاز جايلاۋ، قىس قىستاۋدى نەگىزىندەگى ساحارا مادەنيەتىمەن سۋسىنداعىن قازاق بالاسىنا «پروگرامميست» شەتەل ءسوزى قۇلاقى بوگدە ەستىلەرى حاق. ەندەشە، پروگرامميست دەگەن كىم؟
پروگرامميست دەگەنىمىز — ناقتى بولمىستاعى ماسەلەلەردى ماتەماتيكالىق ەسەپتەۋ تۇرعىسىنان ەسەپتىك تالداۋ جاسايتىن جانە كومپيۋتەر پروگراممالاۋ تىلىندە «شىعارما» جازاتىن، بولمىستاعى ماسەلەلەردى كومپيۋتەر تىلىندە بەينەلەي الاتىن، ءارى كومپيۋتەردى ادامدار ءۇشىن مۇلتىكسىز جۇمىس جۇرگىزۋگە بۇيرىق بەرە الاتىن ادام. ال، پروگراممالاۋ ءتىلى دەگەنىمىز – كومپيۋتەردە وڭدەلەتىن اقپاراتتى سيپاتتايتىن جانە ولاردى تۇرلەندىرۋدىڭ امال، تاسىلدەرىن جازۋعا ارنالعان جاساندى ءتىل. بىلايشا ايتقاندا، پروگرامميست ءسوزى بەلگىلى-بىر ونەردى يگەرگەن ادامدارعا اتاۋ رەتىندە بەرىلگەن كاسىبي تەرمين. تولىمدى پروگرامميستەرگە كومپيۋتەر عىلىمىنا قاتىستى بىلىمدەردى يگەرۋدەن بولەك، تومەندەگى بىرنەشە تالاپتار قويىلدى.
بىرىنشىدەن، كۇنىنە مولشەرمەن 50-500 جول پروگرامما جازۋ. بۇل كاسىپتەنۋشى ادام جەكە ءوزى جازعان پروگراممانى مەڭزەيدى. استە، كوشىرمە نەمەسە اۋدارما پروگراممالارعا قاتىستى ەمەس.
ەكىنشىدەن، كىتاپ وقۋدان بولەك، اشىق جاريالانعان پروگراممالاردى وقىپ تۇسىنە الۋ. ۇشىنشدەن، پروگراممالاۋ جايلى ماقالالار جازىپ جانە ونى اشىق جاريالاۋ. تورتىنشىدەن، ءوزى جەكە دارا ناقتى، كولەمدىرەك نىسانداردى جازىپ شىعۋمەن قاتار، لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتىنە يە، جاسامپاز بولۋ. ادەتتە، كەمەلدى، تولىمدى، ساپالى جوبالار ءۇشىن جازىلعان پروگراممانىڭ جول سانى نەشە ون مىڭنان نەشە نەشە ميلليونعا جولعا دەيىن بارادى. ەگەردە بۇنى قاعازعا باسىپ شىعاتىن بولساڭىز، مولشەرمەن مىڭ بەتتەن تۇراتىن، توم-توم بولىپ شىعارى حاق. ەندەشە، عىلىم مەن ءبىلىمدى نەگىزگى قۇرال ەتىپ، ونەر-تەحنيكانىڭ جەتەگىندە عالامتور مەن عالامشاردى جاۋلاعان بۇگىنگى تاڭدا، ناعىز كاسىبي پروگرامميست بولۋ، سونىڭ ىشىندە قازاق ءتىلدى پروگرامميست بولۋ اسا ماڭىزدى ءارى اۋداي قاجەت. ويتكەنى، قازاق ءتىلدى پروگراميستەرسىز، قۋ تەمىرگە قازاقشا ءتىل بىتپەيدى، عىلىم-تەحنيكا، ونەر-بىلىم قازاقشا سويلەمەي، بۇلىڭعىر بولاشاقتا قازاق ءتىلدى ۇرپاقتار دا بولمايدى!
ويلان ءنۇسىپ ۇلى،
IT-مامان، kazakhsoft.com سايتىنىڭ جەتەكشىسى.
پىكىر قالدىرۋ