Jıronovskıı, Lımonov, Sokýrov... Osylardyń izinshe, qazaq memleketiniń birtutastyǵyna qaýip tóndiretin pikirdi Hakasıa Joǵarǵy Keńesi tóraǵasy Vladımır Shtygashev aıtty. Ol: «Reseı burynǵy KSRO-nyń quramynda bolǵan birqatar jerlerge ıelik etýge tarıhı turǵydan quqyǵy bar. Bul oraıda Qazaqstannyń shyǵysyndaǵy oblystardy aıtýǵa bolady» dep málimdedi. Bul týraly e-center.asia saıtyna silteme jasap «Alash aınasy» habarlaıdy.  Hakasıa Joǵarǵy Keńesi tóraǵasy Vladımır Shtygashev: «Bizdiń tarıhshylar tipti sońǵy 70 jyldyń tarıhyn bilmeıdi. Shyǵys Qazaqstan oblysy, durysy rýdaly Altaı... Rýdnyı Altaı árdaıym Reseıdiń quramynda bolyp keldi. Bul jerdi terıtorıasy kishkene bolǵandyqtan, Qazaqstanǵa Ishım oblysynyń (Omby oblysy) sheshimimen berilgen. Berdi de, Qaraǵandyny qurdy. Bul kúni keshe ǵana, ıaǵnı 1936 jyly bolǵan oqıǵa. Biz barlyǵy 5 oblysty Qazaqstanǵa berdik. Sol arqyly avtonomıa odaqtas respýblıkaǵa aınaldy. Iaǵnı, bul jerlerdi tegin qoldan qolǵa ótkize saldyq», - deıdi.

    Bul sandyraq. Biraq bul beker aıtylǵan sóz emes, tym quryǵanda qazaqtyń qas- qabaǵyn baıqaý úshin aıtylǵan basty belgi. Ár bir qazaq buǵan nemquraıly qaramaýy kerek. Keshegi orys ulymyzdy qul, qyzymdy tul qyldy. Bul shyndyq! Al, qazir she? Qazir de Reseı úkimeti qolynan kelse, Qazaqstandy aıaıyn dep otyrǵan joq. Saıası turǵydan qazaq eliniń orysqa jaltaqtaı berýi de bizdi búgingi kúıge jetkizdi. Endi es jıatyn kez keldi. Biraq bul orys ultyna degen qarsylyq emes. Kerisinshe, qazaq eliniń táýelsizdigine qater tóndirgen  dushpanmen qazaq ólispeı berispeıtindiginiń bir  kórinisi.  Qazaqstan - qazaqtardyń Otany. Muny Qazaqstanda 130 ult turmaq,  260 ult bolsa da, moıyny úzilip ketse de moıyndaýy kerek!!! Árıne, biz ásire ultshyldyqpen Qazaqstandaǵy   ulttardy shettetip otyrǵan joqpyz. «Kók týdyń astynda kún kórip jatyrmyz, el birligin qorǵap, tynysh ómir suremiz» degenderge qazaq halqynyń qushaǵy ashyq. Al,  jat pılyǵyn jasyryp, Otandy bólshektegisi keletinderge "pyshaǵymyz"  daıyn! Ýkraın jaǵdaıy qazaqty da oılandyrmaı jatqan joq. Tipti, ata -mekennen alys jurgen 5 mıllıon qazaq ta Qazaqstannyń halin oılap, qaradaı qan jutyp júr. Degenmen, ýkraındaǵy jaǵdaıdy Reseı Qazaqstanda jasaı almaıdy. Múmkin emes!Qudaı onyń betin ary qylsyn, eger alda-jalda beleń berse, qazaq balasy qarap otyrmaıtynyna senemin!  Týǵan jerdiń toqymdaı jerin qorǵaý úshin babalardyń basy qaıda qalmaǵan?! Bizdiń de janymyz solardan artyq emes. Meıli kim kelse de, qazaq balasy bárine berýge shydaıdy. Óıtkeni ár bir qazaq úshin Qazaqstannan qymbat ne bar?!

   Derbestik úshin qansha talpynsa da, qan keship, qaıǵy jutyp jurgen jurt az ba? Endeshe, osynyń bári ár bir qazaq azamatyna, Qazaqstannyń sýyn iship, nanyn jegen, topyraǵyn basqan ár bir qazaqstan azamatyna úlken oı salýy tıis. Qazaqstandaǵy 10 mıllún qazaqtyń eń úlken baǵy− Táýelsiz Qazaqstan. Endeshe, baq baǵalaǵannyń basynda turady. Saýsaq birikpeı ıne ilkpeıdi. Ár bir qazaq osyny bilýi kerek. Keıde bılikke ókpep, qynjyla otyryp, qyjylymyzdy aıtqanymyzben, syrtqy jaýdyń aldynda judyryqtaı jumylý  -ár qazaqtyń paryzy. Bılik te halyqqa senýi kerek.  Qazaqstannyń basyna kún týsa, qorǵaýshysy da, qoldaýshysy da qazaq ekenin bılik basyndaǵy azamattar aıqyn moıyndaýy kerek.  . Qara bastyń qamy, bár otbasynyń jaıy úshin, óz qulqyny úshin qazaqtyń taǵdyrymen oınap jurgen azamattar da joq emes. Olar da tizginin tartyp, Otan qorǵaý otbasyn qorǵaý ekenin esine túsirer kez jetti!

Qalıaqbar Úsemgan