Jazdyń aptap ystyǵynda adam balasy, ásirese áıelder túbegeıli jeńil kıimge kóshedi. Qymtanyp kıingen musylman qyzdaryna bir túrli ersi qaraıtyny da jasyryn emes. Mundaı ystyq kúni qalaı ǵana jabyq kıinýge bolady degen oılar mazalaıdy.
Dáriger-dıetolog Nadejda Melnıchýk áıel qaýymyna musylmandardan úlgi alýdy eskertedi.
«Ystyq kúnde sheshinýdi oılamańyzdar. Arab ámirliginiń turǵyndary bárimizge úlgi. Kıim deneni tolyǵymen jaýyp turǵany abzal. Onyń ústine, aptap ystyq kúnde bastyń da jabyq turýy asa mańyzdy. Basqa kún ótý qaýipti», - deıdi dáriger.
Sondaı-aq, basty ǵana emes, shashty da kún sáýlesinen qorǵaýymyz kerek.
«Joǵarǵy temperatýra kezinde shash ylǵaldyǵyn joǵaltady. Últrakúlgin sáýleler shashtyń syrtqy qabyǵyn joıady. Al syrtqy qabyq shashtyń ishki bóligin qorǵap turatyn fýnksá, ol joıylsa, shash qatqylldana túsedi, jıi ushtanatyn bolady, shashtyń boıaǵyshtyǵyna keri áserin tıgizedi. Kún sáýlesi túsken shash kúıe bastaıdy, ıaǵnı aqshyl óńge enedi», - dep dáleldedi Grın Mama kompanıasynyń kosmetolog-sarapshylary.
Taǵy aıta keterlik jaıt, dárigerler taza matadan tigilgen kıimderdi kıýge keńes beredi. Kıim adam denesine jabyspaı turǵany abzal. Sondaı-aq, kúnniń ystyǵynda kıimniń jabyq bolǵany paıdaly, jabyq kıim deneni kún sáýlesinen túsetin zıandy mıkrobtardan qorǵaıdy, taza matadan tigilgen jabyq ári erkin kıim deneni salqyndatyp turady. Al denege jabysyp turatyndary kerisinshe odan saıyn ystyqtatady.
«Kún astynda sheshiný deneniń qyzýyn údete túsedi. Ystyq kúni adam terleıdi, al teri sýy deneni salqyndatyp turady. Dene ashyq bolyp, terlegen jaǵdaıda, teri sýyna kún sáýlesi túsip, deneniń mólsherden tys qyzýyna ákelip soǵady. Jabyq kıim terdiń denede qalyp, salqyndatyp turýyna septigin tıgizedi», deıdi Bı-bı-sı túsirgen «Saý bolýdyń qupıasy» atty derekti fılminiń avtorlary.
«Temperatýranyń joǵarylaýy bıohımıalyq prosesterdiń belsendiligin arttyrady, al mundaı qubylys densaýlyqqa zıan, - deıdi transfýzıolog dáriger Andreı Zvonkov. – Dene qatty qyzyp ketken jaǵdaıda adam aǵzasy álsirep, tipti jumys isteýin toqtatýy da ǵajap emes. Kúnge qyzyp densaýlyǵy nasharlaǵan adamdy qaıta emdeý qıyn, múmkin emes dese de bolady.
Asa qatty mólsherde qyzý qan jabysqaqtyǵynyń ulǵaıýyna ákeledi. Aǵza 37 gradýs temperatýrany ustap tura alady, sol úshin de belsendi túrde terleıdi. Kóp sý joǵaltqandyqtan qan qoıýlanady, bul proses qannyń uıýyna ákelip soǵady. Qabynýy bar adamdar men keńsede jumys isteıtin qyzmetkerler osyndaı jaǵdaıǵa jıi ushyrasyp jatady».
Onyń ústine, kún sáýlesi teriniń qartaıýyn jedeldetedi Teri ellastın men kollagenniń arqasynda ǵana ylǵaldyǵyn saqtaıdy. Al kúnge kúıý kezinde belgili bir ferment kollagenniń turaqty normasyn joıady», - dep túsindirdi «Densaýlyq» baǵdarlamasynyń júrgizýshisi Elena Malysheva.
Sol sebepti, óz denesi men shashyn kúnnen jasyrǵan musylman áıelderiniń isi ǵylym kózimen qaraǵanda óte durys dep aıtýǵa bolady. Olardyń jabyq kıimi men oramaly qyzdardyń sulýlyǵymen qosa, jastyq kelbetin de saqtap qalatyn kúshke ıe.
Daıyndaǵan: Gúlim Jaqan