Búgin Astanada «Rýhanı jańǵyrý jáne jastar» atty Qazaq jastarynyń İ halyqaralyq forýmy ótti. Dúnıejúzi qazaqtarynyń V quryltaıy aıasynda uıymdastyrylǵan bul sharaǵa «Nur Otan» partıasy men Dúnıejúzi qazaqtary qaýymdastyǵy muryndyq boldy. Forýmǵa «Nur Otan» partıasy Tóraǵasynyń Birinshi orynbasary Muhtar Qul-Muhammed, Dúnıejúzi qazaqtary qaýymdastyǵy Tóralqa tóraǵasynyń birinshi orynbasary Zaýytbek Turysbekov jáne álemniń 20-dan astam elinen kelgen qazaq jastary qatysty.
Bıylǵy Dúnıejúzi qazaqtarynyń V quryltaıyna qatysýshylardyń basym bóligi jastar ókilderi bolǵanyn erekshe atap ótken jón. Tipti delegattardyń 60 paıyzdan astamy 35 jasqa deıingiler. Olardyń arasynda shet elderde jetistikke jetip júrgen ǵalym, ınjener, dáriger, muǵalim jáne taǵy basqa mamandyq ıeleri bar. Uıymdastyrýshylyq qabiletimen kózge túsken jáne kásipkerlik salasynda tasy órge domalaǵan shettegi qazaq jastary da Astanadaǵy quryltaıǵa arnaıy keldi.
Forýmdy ashqan Muhtar Qul-Muhammed álemniń ár túkpirinde júrgen jastarymyzdyń alǵash ret Astana tórinde bas qosýy tarıhı oqıǵa ekenin atap ótti.
«Birikken Ulttar Uıymy dúnıe júzindegi 193 memlekettiń basyn qosady. Solardyń ishinde kezinde búkil álemdi otarlyq bóliske salyp, jer jahanǵa taraǵan aǵylshyn, ıspan, fransýz, portýgal, nemis jáne orys sıaqty alpaýyt halyqtar bar. Biraq osy elderdiń eshqaısysy arnaıy baǵdarlama jasap, qandastaryn shetelden aldyrtyp jatqan joq. Bizben taǵdyrlas Ortalyq Azıa elderinde de mundaı úrdis kezdespeıdi. Tek Qazaqstan ǵana táýelsizdik jyldary taǵdyr taýqymetimen jer betine tarydaı shashyraǵan 1 mıllıonǵa jýyq qandastarymyzdy atamekenge aldyrdy. Bul qazaqtyń baqyty úshin týǵan Elbasymyzdyń óz halqy aldynda sińirgen eren eńbegi. Osyny árbir qazaq eshqashan umytpaýy kerek», – dedi Muhtar Qul-Muhammed.
Sondaı-aq, partıa Tóraǵasynyń Birinshi orynbasary Elbasynyń qazaq jastaryna jan-jaqty qoldaý kórsetip kele jatqanyna erekshe nazar aýdardy. Muhtar Qul-Muhammed Memleket basshysynyń Úkimetke otandastarymyzdyń joǵary bilim alýyn qoljetimdi etý úshin olarǵa bólingen kvotany 2 esege kóbeıtýdi jáne sheteldegi qandastarymyzdyń ana tilinde bilim alý múmkindikterin qarastyrýdy tapsyrǵanyn aıryqsha atap ótti.
Forýmǵa qatysqan jastardyń barlyǵy da óz salasynda belgili bir bıiktikti baǵyndyrǵan jandar. Olar mundaı jetistiktiń basty qupıasy sapaly bilimde ekenin aıtady. Sondaı talantty jastarymyzdyń biri, Shvesıadaǵy qazaq dıasporasynyń ókili, osy eldegi «Abaı» qazaq mádenı ortalyǵynyń jetekshisi Gúlmıra Asylbekova. Ol eýropalyqtarǵa Abaı shyǵarmalaryn nasıhattap, ulttyq qundylyǵymyzdyń ulyqtalýyna úlken úles qosyp júr.
«Táýelsizdik jyldary ishinde Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy Nursultan Ábishuly Nazarbaev Qazaqstandy ozyq elge aınaldyrdy. Ony búginde búkil álem biledi jáne joǵary baǵalaıdy. Qazaqstan – tabysty, gúldengen memleket. Onyń basty jarqyn kórinisi mynaý ertegideı ǵajaıyp qala Astana emes pe?! Óz basym Astanany Qazaqstan jetistikteriniń bıik shyńy dep bilemin», – deıdi G.Asylbekova.
Túrkıadan kelgen qandasymyz, taekvondodan osy eldiń chempıony, Mustafa Óztúriktiń laıyqty izbasary İlıas Kárim Elbasynyń «Bolashaqqa baǵdar: rýhanı jańǵyrý» atty baǵdarlamalyq maqalasy búkil túrki dúnıesin eleń etkizgenin aıtty. Ol óz sózinde: «Men úshin bul maqalada aıryqsha atap óterlik dúnıe – latyn álipbıine kóshý máselesiniń qozǵalýy. Bul shetel qazaqtarynyń kópten kútken jańalyǵy edi. Óıtkeni shetelderdegi aǵaıyndardyń biraz bóligi, dálirek aıtqanda, Túrkıa men Eýropanyń búkil qazaqtary latyn jazýyn qoldanady. Elbasymyz keshegi Quryltaıda «Qazaq tiliniń latyn álipbıine ótýi bizdi biriktire túsedi. Joldaýymda merzimdi 2025 jyl dep belgiledim, biraq, muny sozbalaýǵa negiz joq», – dedi. Qazaqstan álipbıdi ózgertý kezinde Túrkıanyń tájirıbesin jaqsy paıdalanyp, olardyń artyqshylyq jáne kemshilikterin salystyryp, túrki elderi ishindegi eń myqty latyn álipbıdi jasaýyna bolady», – dedi.
Sondaı-aq, İ.Kárim jaqynda ǵana Astana halyqaralyq áýejaıyna Elbasy esiminiń berilýin zor qýanyshpen qabyldaǵanyn tilge tıek etip: «Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Nursultan Nazarbaevty Túrkıa Respýblıkasynyń negizin qalaýshy jáne onyń tuńǵysh Prezıdenti bolǵan Mustafa Kemal Atatúrikpen salystyrar edim. Atatúrik túrik halqynyń órkenıeti Eýropa elderiniń úlgisimen damýynyń jańa satysyna alyp shyǵý úshin arab álipbıin latyn álipbıine aýystyrǵan bolatyn. Atatúriktiń bul sheshimi óz jemisin berdi. Ystambuldaǵy Atatúrik atyndaǵy áýejaıdan Astanadaǵy halyqaralyq áýejaıǵa ushyp kelgen edim. Endi keri Ystambulǵa qaıtarda, Astanadaǵy Nursultan Nazarbaev halyqaralyq áýejaıynan ushatynyma qýanyshtymyn», – dedi.
Sonymen qatar forýmda Italıa, Germanıa, Qytaı, Mońǵolıa, Reseı jáne taǵy basqa elderden kelgen qazaq jastary sóz alyp, atajurtqa qyzmet etýdi azamattyq paryz sanaıtyndaryn jáne bul jolda shetelde alǵan bilimderi men jınaǵan tájirıbelerin Qazaqstannyń ıgiligine jumsaýǵa daıyn ekenderin jetkizdi. Odan bólek, forýmǵa qatysýshylar Elbasynyń «Bolashaqqa baǵdar: rýhanı jańǵyrý» atty baǵdarlamalyq maqalasynyń mańyzy týraly aıtyp, Astana qalasynda ótip jatqan EKSPO-2017 halyqaralyq kórmesi elimizdiń mártebesin odan ári asqaqtatyp, abyroı-bedelimizdi arttyrǵan aıtýly shara ekenine erekshe nazar aýdardy.
Shara sońynda Muhtar Qul-Muhammed keshegi quryltaıda Qazaqstan Prezıdentiniń memleketimiz ben qoǵam tarapynan qandastarymyzdy qoldaýdyń mańyzdylyǵyn aıtyp, «Otandastar» qoryn qurýdy tapsyrǵanyna nazar aýdardy. Sondaı-aq, partıanyń da osy baǵyttaǵy jumystardy qolǵa alatynyn jetkizdi. Osyǵan oraı Muhtar Qul-Muhammed partıanyń «Nurintech» jobasyna sheteldegi qazaq jastaryn da qatystyrý kerektigin jáne olarǵa «Nur Arman» jobasy boıynsha bir grant bólýdi tapsyrdy.
