Soltústik Koreıadan qashyp kelgen áskerı qyzmetker armıadaǵy áıelderdiń aýyr taǵdyry týraly BBC jýrnalısine aıtyp berdi. Onyń aıtýynsha, zorlaý, urý jáne toıyp tamaq ishpegendikten áıelderdiń etekkirleri toqtap qalady eken.
Lı So Ón 10 jyl boıy 20 shaqty áıelmen bir bólmede turyp kelgen. Árqaısysynyń forma qoıatyn týmbochkasy boldy. Onyń ústine Kım Ir Sen men onyń murageri Kım Chen Irdiń fotosyn qoıatyn.
Ýnıversıtet oqytýshysynyń qyzy So Ón eldiń soltústik bóliginde ósken. Onyń otbasyndaǵy er adamdardyń kóbi áskerı qyzmette bolǵan. 1990-shy jyldary KHDR-da ashtyq bastalǵanda ol armıada túski asty tegin beretinin estip, erikti túrde armıaǵa barǵan.
Bastapqy kezde 17 jastaǵy Lı So Ónǵa armıadaǵy ómir unady. Áıelder men erkekterdiń kún tártibi birdeı boldy. Áıelderge fızıkalyq kúshti qajet etetin jumystardyń barlyǵyn istetpeıtin, biraq tamaq jasaý, tazalyq jumystaryn áıelderdiń moınynda boldy.
Aýyr jattyǵý men tamaqty shekteý Lı So Ónnyń jáne basqa da qyzdardyń densaýlyǵyna keri áser etti.
«Áskerı qyzmette júrgen 6 aı nemese 1 jyldan keıin toıyp tamaq jemegendikten jáne stressten etekkirimiz toqtaıtyn. Áıelder oǵan qýanatyn. Sebebi jaǵdaıdyń aýyr bolǵany sonshalyq etekkir kelse ol odan beter ýshyǵa túsetin» deıdi ol.
Lı So Ónnyń aıtýynsha, armıadaǵy qyzmet kezinde áıelderge jeke bas gıgıenasyna qajetti zattar berilmegendikten bir retki zatty birneshe márte qoldanýǵa týra keletin.
2015 jyly «18 jasqa tolǵan barlyq qyzdar 7 jyl áskerı qyzmette bolý kerek» degen zań shyqty.
Lı So Ón 1992-2001 jyldar aralyǵynda qyzmette boldy. Osy ýaqyt aralyǵynda talaı qyzdyń zorlanǵanyn kórgen.
«Rota komandıry keshki ýaqytta kabınetinde qol astyndaǵy soldat qyzdardy zorlaıtyn. Mundaı jaǵdaı jıi-jıi qaıtalanatyn» deıdi ol.
KHDR armıasynyń ókili atalmysh máseleni sheshý úshin qyzý jumys istep jatqandaryn jáne áıelderge zorlyq kórsetkender 7 jylǵa túrmege otyratynyn aıtady. Soltústik Koreıany zertteýshi Djýlett Morılonyń málimetinshe, kóbi qoryqqannan kýáger retinde kórgenin aıtýǵa qorqady, sondyqtan zorlyqshylar kóbine jazadan jaltaryp ketedi.
Lı So Ón 28 jasynda qyzmetten ketti. 2008 jyly ol Ońtústik Koreıaǵa qashpaq bolǵan, biraq shekarada ony ustap alyp, 1 jylǵa túrmege otyrǵyzdy. Túrmeden shyqqannan keıin ol qaıta qashýǵa áreket jasady. Týmangan ózeni arqyly Qytaıǵa baryp, ol jerden Ońtústik Koreıaǵa qashqan.
