Qaryzǵa aqsha alý úshin uzyn sonar kezekke turyp, qyrýar qujat jınap, arnaıy nesıe rásimdeýshi edik. Qazir Qazaqstanda qysqa merzimge nesıe beretin kompanıa kóbeıgen. Jalaqyny saryla kútip júrgende nemese qatty qysylǵanda qarjy kerek bolatyn jaǵdaılar kez kelgenniń basynan ótedi. Osyndaıda «ekspress nesıe» degen nárse taptyrmaıtyn quralǵa aınaldy. Degenmen mıkrokredıttik kompanıalardan nesıe alǵan durys pa?

Tutynýshylarǵa onlaın túrde de nesıe beriletin boldy. Jyldam ári jeńil onlaın  nesıe rásimdeıtin Qazaqstan naryǵyndaǵy tanymal kompanıalar:

MoneyMan.kz

Onlaın suranym arqyly qaryzǵa aqsha beretin tanymal kompanıa. Otandyq naryqta 2015 jyly paıda bolǵan. Klıentterine qaryzdy onlaın túrde, qazposhta arqyly jáne bank arqyly aýdaratyn múmkindigi bar. 

Munda nesıeni mınımaldy 7000 teńgeden bastap 200 000 teńgege deıin alýǵa bolady. Nesıe eń kóp degende 31 kúnge, 18 jastan 65 jasqa deıingi adamdarǵa beriledi.

Zing.kz

Zing.kz kompanıasy toǵyz elde eki mıllıon klıenttiniń suranysyn qanaǵattandyrady.     

Eger siz kompanıanyń alǵashqy klıenti bolyp, 50 000 teńge qaryzǵa alsańyz, onda siz onyń ústinen  7500 teńge ústeme tólısiz. Al komanıanyń qyzmetin ekinshi ret qoldanǵyńyz kelse, ústemeńizdiń kólemi 22 500 teńgege deıin ósedi.

50 000 tg deıingi qaryz somasy ústemesiz júredi. Munda nesıe 21 jastan asqandarǵa beriledi.

Zaımer

Kompanıa aqshany aldyn ala tólemsiz 0,95% ústememen alýǵa múmkindik beredi. 1000 teńgeden 200 000 teńgege deıin nesıe alýǵa bolady. Qazaqstan men Reseıde 268 453 klıenti bar. Bul kompanıada nesıe tek 21 kúnge ǵana beriledi.

Ccloan.kz

Bul kompanıa tutynýshylaryna tómendegideı qyzmetter usynady:

• Kompanıadan nesıeni alǵash ret alǵan tutynýshy -50% jeńildikke ıe bolady. Iaǵnı klıent 100 000 teńege deıingi kólemdegi aqshany birinshi ret alyp tursa, onda, tıisinshe, alǵan somany ústemesiz tóleıdi.
• Nesıelendirýdiń eń qysqa merzimi – 5 kún, alaıda ony birneshe ret uzartýǵa bolady (5 kúnnen 30 kúnge deıin).

Kaz Credit Line

2013 jyly naryqqa shyqqan kompanıanyń 50 000 teńgeden 1,500 000 teńgege deıingi kólemde nesıe berýge múmkindigi bar. Alaıda bul Kaz Credit Line-nyń joǵaryda atalǵan komanıalarǵa qaraǵanda nesıe berý sharttardy kúrdelirek.

- 26 jasqa tolmaǵan adamdarǵa  300 000 teńge kóleminde ǵana nesıe beredi;

- 65-68 jas aralyǵyndaǵy adamdarǵa da 300 000 teńge kóleminde shekteý qoıylǵan;

-  Nesıe 3 aıdan – 24 aıǵa deıin beriledi;

-  Nesıe 21 jastan – 68 jasqa deıin beriledi;

-  Kem degende 3 aı jumys ornynda eńbek ótili, zeınetaqy aýdarymdary bolýǵa mindetti jáne t.b. qujattar suralady.

Onlaın nesıe beretin kompanıalardyń kópshiligi birdeı sharttar usynady:

• Nesıe alý úshin kámelet jasyna tolýyńyz kerek (keıbir kompanıalar tek  21 jastan asqan klıenttermen jumys isteıdi);
• Aty-jónińizdi, uıaly telefonyńyzdy,pochta baılanystaryńyzdy jazýyńyz kerek;
• Jeke kýálik pen bank shotyńyzdy jazýyńyz kerek;
• Tıisti somany tańdap, rásimdeý/qaryz alý batyrmalaryn basýyńyz kerek.

Iaǵnı qaryz alý, nesıe rásimdeý óte jeńil, kompanıa saıttary usynatyn málimetterine súıensek, bar-joǵy 10-15 mınýt ýaqyt alady. 

Alaıda ekonomıs Maqsat Seraly mundaı kompanıalardandan nesıe alý halyq úshin asa tıimdi emes ekenin aıtady.

- Kompanıalardyń usynatyn paıyzdyq ústemaqysy halyq úshin  óte joǵary.  Ol jerde bankterdegideı jyldyq ústemaqy emes, kúndik, aptalyq ústemaqy: eń tómengisi 30 paıyzdan bastalady. Qazaqstandyq bankterde ústemaqy mólsheri 15-20 paıyzdan bastalsa, mundaı kompanıalarda onyń kólemi joǵary bolyp keledi. Bul – mıkrokredıttik kompanıalardyń negizgi tıimsiz jaǵy. Nesıe alýshynyń tabys kózi, basqa da málimetter qaralmaıdy, jeke kýálik nemese tólqujat kórsetseńiz bolǵany. 30 kún ishinde qaryzdy tólep úlgermeseńiz, sáıkesinshe, ósim júredi. Paıyzdyń ústemaqysy joǵary bolǵanyqtan ósimniń kólemi artyp, qarapaıym halyq kóp jaǵdaıda qaryzdy qaıtara almaı jatady. Máselen, klıent 100 000 teńge alǵan bolsa, 2-3 aıdyń ishinde onyń ósimi 200-300 myńǵa deıin artýy múmkin. Al bul nárse kompanıalar úshin óte tıimdi, ıaǵnı osy arqyly jaqsy tabys tabady.

Ekonomısiń aıtýynsha, Qazaqstan terıtorıasyndaǵy onlaın kredıt alý máselesi týraly naqty zań qarastyrylmaǵan, zańnamalyq turǵydan rettelmegen.  

- Osy oraıda bul kompanıalar jumysy joǵarydan baqylanbaıdy, tıisinshe, qadaǵalanbaıdy. Demek kompanıa qyzmetin qoldanýshylar nesıeni tóleı almaı qalǵan jaǵdaıda nemese qandaı da bir problemalar týyndaǵan kezde óz quqyqtaryn qorǵaı almaı jatady. Kelisimshart negizinde alynǵan kredıt boıynsha sotqa júgingen ýaqytta mıkrokredıttik kompanıa utyp turady. Iaǵnı tutynýshy  pozısıasy onsha qarastyrylmaǵan. Osyndaı kompanıalardyń tirkelý jaǵyn nyǵaıtý kerek. Ulttyq bank tarapynan osyndaı komersıalyq uıymdarǵa belgilengen paıyzdyq ústemaqy bekitilýi tıis. Mysaly, ekinshi deńgeıli bankterdegi sıaqty jyldyq paıyzdyq mólsherleme, aıtalyq 57 paıyz etip bekitilýi kerek. Bul kompanıalar shaǵyn nesıelendirý ortalyqtary bolǵandyqtan bularǵa da sáıkesinshe zańnama bolýy kerek, 60-70 paıyzdan aspaıtyn jyldyq mólsherleme engizilýi qajet, -deıdi maman.

Qysqa ýaqytqa nesıe beretin kompanıalardyń basty artyqshylyǵy – ózge bankterdegideı mindetti qujattamalar tiziminiń azdyǵy jáne ýaqytty únemdeıtindigi. Osy artyqshylyqtar qoǵamda onlaın nesıe alýǵa degen suranysty arttyryp otyr. Alaıda, eshqandaı kepilsiz, mańyzdy qujattarsyz, banktiń kelisimshartynsyz rásimdelgen nesıege aldanyp, san soǵyp qalǵan tutynýshy kóp. Mysaly, osydan bir-eki jyl buryn «Jyldam aqsha» shaǵyn nesıe berý kompanıasy tutynýshylardy biraz ábigerge saldy. Alaıaq uıym dep aıyptalǵan kompanıaǵa kóp shaǵym túsken bolatyn. Kompanıa klıentke nesıe berer kezde qaryzǵa alýshy usynǵan kez kelgen adamdy kepilger etip  bekitedi. Iaǵnı nesıe alýshy óz qaryzyn tóleı almaǵan jaǵdaıda oǵan kepilger jaýap berýge tıis. Demek eger siz nesıe alatyn bolsańyz kez kelgen jaqynyńyzdy, týysyńyzdy nemese jumystaǵy áriptesińizdi kepilger etip bekite alasyz. Kompanıa kepilgerdiń sizge qanshalyqty jaqyndyǵyn egjeı-tegjeıli zerttemeıdi de. «Jyldam aqsha» qysqa ýaqytqa nesıe berý kompanıasyna shaǵymdanǵan adamdardyń jaǵymsyz pikirleri men aryzdarynyń saldarynan búginde uıymnyń biraz bólimshesi jabyldy, saıty buǵattaldy.

Osyndaı alaıaqtyq faktileriniń aldyn alý úshin ekonomıs Maqsat Seraly iri bank uıymdarynan nesıe alǵan durys deıdi. 

- Mundaı jaǵdaıda, «M Lombard» sıaqty shaǵyn nesıe berý ortalyqtarynan (múlki bolsa), qaryzǵa aqsha alýyna bolady, sebebi onda paıyzdyq ústemaqy asa joǵary emes, - deıdi ol.

- Nesıeni kez kelgen ekinshi deńgeıli bankten alǵan durysyraq. Menińshe, barynsha zańdyq turǵyda bekitilgen iri banktik uıymdarmen jumys istegen durys. Paıyzdyq ústemaqysy da asa kóp emes, máselen, qazirgi ýaqytta qazaqstandyq banktrde ústemaqy kólemi jylyna ortasha eseppen 10 paıyz bolyp tur. Tutynýshy erteń óz quqyǵyn qorǵaı alatyndaı kelisimshartqa otyryp baryp nesıe alǵany abzal, - deıdi maman.