Ótken jyly «Almaty qalasynyń jastaryn qoldaý jol kartasy – 2020» josparly baǵdarólamasynyń tusaýy kesilgen bolatyn. Almaty qalasynyń Óńirlik kommýnıókasıalar qyzmeti alańynda qalalyq Jastar saıasaty máseleleri jónindegi basqarmasynyń basshysy Shyńǵys Beskempirov osy jol kartasynyń aıasynda atqarylǵan is-sharalardyń oryndalýyn baıandap berdi.
– Kez-kelgen memlekettiń bolaóshaǵy – bilimdi jastar. Bilimsizdiń kúni qarań. Búgingi jańa ǵasyr jastaryónyń oılaýy da, kózqarasy da jańasha. Bul da zamannyń bir talaby bolar. Básekelestik kún saıyn kúsheıýde. Qazirgi boı jarysótyratyn emes, oı jarystyratyn zamanda «alma pis, aýzyma tús» dep jatýdyń ózi ábestik, – deıdi Shyńǵys Beskemópirov.
Eń áýeli, bul jol qartasy negizgi bes baǵyt boıynsha jumys isteýdi kózdegen. Atap aıtqanda, sapaly bilim berý, jastardy jumyspen qamtamasyz etý, jastardyń bos ýaqytyn tıimdi ótkizý, mádenı demalysty uıymdastyrý, jas otbasylaryna qoldaý kórsetip, olardy baspanamen qamtamasyz etý. Jol kartasyn júzege asyrý úshin 7,2 mıllıard teńge bólingen.
Qalada eki qolǵa bir kúrek tappaı júrgen jas maómanódar qatary az emes. Resmı derekter boıynsha Alómatyda jastar arasyndaǵy jumysósyzdyqtyń deńgeıi – 6,7 paıyz, al el boıynsha ortasha deńgeı – 4,1 paóıyzódy kórsetip otyr. «Almaty qalasyónyń jastaryn qoldaý jol kartasy – 2020» josparly baǵdarlaómasy aıasynda jas mamandardy jumyspen qamtýǵa septigin tıgizetin birqatar baǵdarlaómalar qarastyórylǵan.
Solardyń biri – «Jastardy qysqa merzimdi kásibı oqytý» jáne «jastar tájirıbesin» engizý bolaótyn. Atalǵan joba boıynsha ótken jyly 8 myńnan astam adam jumysópen qamtylypty.
Budan ózge áleýmettik saýalnama boıynsha 35 jasqa deıin jastardyń 80 paıyzy turǵyn úıge muqtaj.
– Ótken jyly «Almaty jastary» jeńildetilgen baspanamen qamtý jobasy aıasynda Turǵyn úı qurylys jınaq banki arqyly nesıemen baspana alýdyń alǵashqy qadamdary jasaldy. Jergilikti búdjetten arnaıy joba úshin bir mıllıard teńge kóleminde qarjy bólindi. Tómen paıyzdyq mólósheróleme – 10 mln. teńgege deıingi neósıeóóler jylyna 5 paıyz ósimmen beórildi. Jobaǵa qala boıynsha 6657 adam qatysqan edi. Sonyń ishinde 100 jas otbasy jańa qonys ıesi atandy, – dedi Shyńǵys Beskempirov.
Bıyl «Almaty jastary» jeńilódeótilgen baspanamen qamtý jobasy aıaósynda jergilikti búdjetten 2 mlrd. teńge qarjy bólinbek.
Almaty qalasynyń stýdentterine 2020 jylǵa deıin 20 jańa jataqhana salý josparlanǵan. Jyl sońyna deıin 5 jataqhananyń qurylys jumystary aıaqtalady.
Budan ózge, «Almaty qalasynyń jastaryn qoldaý jol kartasy – 2020» aıasynda Almatydaǵy burynǵy tramvaı deposynyń ornyna jastaródyń Loft-ortalyǵy ashyldy. Munda jastarǵa qyzmet kórsetý aımaǵy, kovorkıng ortalyq, 5 sheberhana, oqý jáne konferens zaldary, English club, memlekettik tildi oqytý ortalyǵy, 10 bilim seksıasy jumys isteıdi.
Negizi, qalada shamamen 25-ke jýyq belsendi jastar uıymy jumys isteıdi. Olardyń qatarynda Jastar isi jónindegi keńes, Jastar saıasatyn damytý memlekettik qory, Jastar resýrstyq ortalyǵy bar. Sonymen qatar, qaladaǵy joǵary oqý oryndarynyń stýdent-jastaryónan quralǵan «G38» klýby jumys isteıdi. Volonterlyq jáne debat klýbtary belsendi qyzmet atqaryp keledi. Jyl saıyn jastar forýmy, bilim jáne ǵylymı-ınnoóvasıalyq kórmeler, stýdenttik festıválder, «CreativeZone» shyǵarmashylyq jobalar, dóńgelek ústelder, pikirósaıysótar, jastardyń flesh-mobtary jáne kóptegen qyzyqty is-sharalar uıymdastyrylady.
Almatyda 14–35 jas aralyǵyndaǵy jasótardyń jalpy sany – 777 909 adamdy quraıdy. Bul – jalpy halyq sanynyń 45,2 paıyzy eken. Sońǵy bes jylda jastardyń úlesi 10 paıyzǵa ósken. Bul týý jáne kóshi-qon kórsetkishiniń turaqty ósýimen túsindiriledi.
Almatyda 206 036 jas bilim alýda. Sonyń ishinde 138 183-i ýnıversıtet stýdentteri bolsa, 67 853-i kolejdiń stýdentteri.
«Almaty qalasynyń jastaryn qoldaý jol kartasy – 2020» jastarǵa arnalǵan úsh myńnan astam is-sharalardy (375 – ıdeologıalyq jáne tárbıelik, 800 – mádenı-kópshilik, 500 – dinı profılaktıkalyq, 250 – kásiptik baǵdar, 100 – jastar kásipkerligin damytý, 100 – til saıasaty) uıymdastyrýdy kózdeıdi.
Mánshúk Bekbosyn
Almaty aqshamy
