QR Prezıdenti N.Nazarbaevqa

QR Parlamenti Senatynyń Tóraǵasy Q.Toqaevqa

QR Parlament Májilisiniń Tóraǵasy N.Nyǵmatýlınge

QR Premer mınıstri B.Saǵyntaevqa

                                                       ÚNDEÝ HAT!

QR  Densaýlyq saqtaý mınıstri E.Birtanov álemdik medısınalyq tájirıbege súıene «16 jasqa tolǵan qyzdarǵa ata-anasynyń kelisiminsiz-aq qoldan túsik jasatýǵa (abort)»  týraly usynysyn  estip-kórip  jaǵamyzdy ustadyq.  Bul usynys zańdastyrylsa, ulttyq qaýipsizdigimizge orasan qaýip-qater tóndiretini belgili.

 Batys Eýropanyń keıbir elderinde abort máselesi demokratıa, áleýmettik ádilettik, adam  quqyqtary retinde qarastyrylatynyn jaqsy bilemiz. Alaıda, qandaı da órkenıetti elderdiń tájirıbesi bolmasyn abort máselesi – ulttyq múdde men halyqtyń maqsat- muratynan joǵary turmaýy tıis!

          Mınıstrdiń  Birtanovtyń halyqpen sanaspaı,  jurttyń qoǵamdyq pikirin bilmeı, barlyq ata-ana úshin  «16 jastaǵy qyzdarǵa túsik jasatýǵa ruqsat berý durys» dep  aıtýǵa eshqandaı konstıtýsıalyq, zańdyq jáne moraldyq  quqyǵy joq.

         Birtanovtyń  aıtyp otyrǵan  16 jastaǵy qyz bala – ol áli aýyzynan ana súti ketpegen ýyzdaı jasóspirim! Al buǵanaǵy qatpaǵan jas jetkinshek óziniń bolashaǵy, taǵdyry úshin asa mańyzdy sheshim qabyldaı almaıdy. Sol sebepti jas jetkinshektiń moıynyna  ult bolashaǵy, urpaq taǵdyryna tikeleı qatysty  úlken jaýapkershilikti artýǵa múlde bolmaıdy.

     Jasandy túsik jasatý – ulttyq qaýipsizdigimizge qasiret bolsa,  medısınalyq turǵyda zıan,  dinı turǵyda aýyr kúná  jáne  qazaqı sana- bolmysymyzǵa qaıshy.

1. Ejelgi medısına tarıhyna úńilsek, medısına atasy Gıppokrat jasandy abort jasaý, túsik tastaý zańsyz dep eseptegen. Gıppokrat mektebinen shyqqan ol kezdegi dárigerler: «...men eshqashanda túsik tastaýǵa dári-dármek qoldanbaımyn» dep ant bergen.
2.   Abort jasaýdy qoldaý – ulttyq ósimizdi tejeıdi. Qazaqstan demograf ǵalymdardyń zertteýinshe,  qazaqtyń sońǵy jyldary baıaý ósýine, bir jaǵynan túsik jasatýda úlken keri áserin tıgizedi eken jáne  olar abort jasaýǵa qarsy únemi dabyl qaǵyp keledi.  
3. Dárigerlerdiń paıymdaýynsha, túsik jasatqan qyzdar ekinshi ret júkti bolý múmkinshiliginen  20 %-ǵa aıyrylatynyn aıtady. Muny «Ekinshi bedeýlik» dep ataıdy. Tipti kótergenniń ózinde kemtar sábı ómirge keletini ǵylymı turǵyda dáleldengen. Jasandy túsik jasaǵan áıelder medısınalyq tásilmen sharany aldyrtyp qutylǵanymen, aıyqpas dert jamaıdy eken.
4. Jasandy túsik jasatý – kúnániń eń aýyry. Islam dininde sebepsizden sebepsiz dúnıeniń esigin ashqaly turǵan sábıdiń ómirine túrli amaldar arqyly balta shabý – asa aýyr kúná sanalady. «Áńǵam» súresinde, 151-aıat bylaı delingen: «Jarlyqtan balalaryńdy óltirmender. Senderdi,  olardy biz rızyqtandyramyz». Mine, osyny, dúnıege kelgen ár sábıdiń óz yrzyq, nesibesi bolatynyn boıjetken qyzdarǵa abort jasaýdy zańdastyrýdy usynǵan siz túsinse eken deımiz. Sondaı-aq, qasıetti Quran Kárimde («Shýra» súresi, 49-50): «Alla qalaǵan pendesine qyz beredi, qalaǵan pendesine ul beredi. Qalaǵan pendesine uldy da, qyzdy da násip etedi. Sondaı-aq qalaǵan pendesin bedeý qylady» dep aıtylǵan. Iaǵnı, bala súıý – Allanyń bergen úlken syıy ekenin umytpaýymyz kerek!
5. «Bir qozy týsa, bir túp jýsan artyq ósedi» degen naqyldy ustanǵan qazaq ár sábıdiń óz nesibesimen dúnıege keletinin aıtady. Sondyqtan, mınıstri E.Birtanovtyń áleýmettik-qoǵamdyq  jaǵdaıǵa baılanysty 16 jasqa tolǵan qyz balalarǵa ata-anasynyń kelisiminsiz jasandy túsik jasatýdy zańdastyrý týraly usynysyn  –  memlekettik demografıalyq saıasatqa qarsy   baǵyttalǵan  áreket  jáne  urpaq bolashaǵyna balta shabý dep baǵalaımyz! 

JOL BERMEIMİZ JÁNE TALAP ETEMİZ!

       Búgingi boıjetken qyz – erteńgi ana. Qyz bala – ultymyzdyń  keleshegin órkendetýshi, halyq órisin keńeıtýshi, ósimin kóbeıtýshi. Bir qolymen besikti, bir qolymen álemdi terbetýge tıisti abzal jan – bolashaq analarymyzǵa abort jasatyp, bolashaqtaryn búldirtýge, taǵdyrlaryn taptatýǵa, ómirlerin qorlaýǵa jol bermeımiz!

      Halyqtyń ósimin  toqtatýǵa  ákeletin  jáne ult basyna  úlken qaıǵy men qasiret bolyp tónetin –16  jastaǵy qyzdarǵa abort jasatýdy zańdastyrýdy týraly  densaýlyq mınıstriniń  usynysyn qabyldamaýlaryńyzdy  jáne  Eljan Amantaıuly  Birtanovtyń óz usynysynan resmı túrde bas tartýyn ashyq talap etemiz!

Talǵat Qataýov Tursynǵalıuly,

Qazaqstannyń táýelsiz kásipodaqtary konfederasıasy,  BQO Táýelsiz kásipodaq uıymynyń tóraǵasy.