Ataqty orys jazýshysy Mıhaıl Býlgakovtyń ómiri shytyrman oqıǵalar men qupıa jaıttarǵa toly. Onyń talanty talaılardy tańǵaldyrsa da, kópshilik onyń shyǵarmashylyǵyn qandaı da bir tylsym kúshpen baılanystyryp jatady. Ásirese, jazýshynyń atyn álemge áıgili etken Tylsym kúshke toly "Master men Margarıta" romany shyqqannan keıin kópshiliktiń kúdigi arta tústi. Sebebi, shyǵarmada adamdardyń shaıtannyń qulyna aınalýy, óz súıiktisiniń qaıda ekenin bilmek bolǵan áıeldiń qara kúshpen baılanysy týraly shytyrman oqıǵalar jelisi sýretteledi.  Osyǵan baılanysty Qamshy.kz aqparat agenttigi oqyrman nazaryna Býlgakovtyń qupıaǵa toly ómiri jaıly derekterdi usynady.

1891 jyly dúnıege kelgen Býlgakov HİH ǵasyrdyń basynda týǵan Gogolmen qalaı "kezdesken"?

1917 jyly asa aýyr kezeńde Mıhaıl Býlgakov kúl, ıaǵnı dıfterıa dertine shaldyǵady. Ol aýrýdyń betin qaıtarýǵa kómektesetin suıyqtyq ázirlep, emdelýge kóshedi. Sonyń nátıjesinde jas dárigerdiń denesi bórtip, alergıalyq áser týady. Aýyrsynýdy jeńildetý úshin Býlgakov áıelinen morfıa ıneksıasyn jasaýdy suraıdy. Osydan keıin onyń esirtkige táýeldiligi paıda bolady.

Zaıyby Tatána bul jaǵdaıǵa qatty alańdap, onyń qoldanatyn apıynyn jaı tazartylǵan sýmen aýystyryp qoıady.  Sodan keıin Býlgakov ózin jaısyz sezinip, jaǵdaıy kúrt nasharlaıdy. 1918 jyldyń kúzinde tósekke tańylyp jatqan Býlgakovtyń túsine Gogol kirgen. Mıhaıl Afanasıuly óz kúndeliginde bul oqıǵany bylaı sýretteıdi: "...sol túni bólmege boıy alasa, qyr muryndy, kóz janary ózgeshe er adam kirip kelip, men jatqan tósekke eńkeıip, suq saýsaǵyn kórsetip, qorqytqandaı boldy".

Osy túnnen keıin Býlgakov esirtkige táýeldilikten tolyqtaı aıyǵady.

Sońǵy jazǵan sózi

Tipti, ólim aýzynda jatqan shaǵynda da jazýshy qupıaǵa toly "Master men Margarıta" romanyn jazýdy toqtatpaǵan. Romandaǵy  sońǵy ret ózgertken tusy Margarıtanyń sózi edi: "Demek, jazýshylar ajaldyń sońynan ere me?". Osy sózin aıaqtaǵan soń jazýshy kóz jumady. 

Jazylǵan sózden ot shyqty...

"Master men Margarıta" romandaǵy Begemot atty mysyqtyń "Eshteńe búldirmeımin, eshteńege tıispeımin, tek shamdy jóndeımin" degen sózi bárine tanys bolar. Býlgakov romannyń dál sol tusyna ózgertý engizip jatqanda, kórshi úıde kenetten órt shyǵady. Otty der kezinde óshirip úlgergennen keıin, qaıdan shyqqanyn anyqtamaq bolǵan adamdar as bólmede kádimgi turmystyq shamnyń janyp jatqanyn baıqaǵan. Al jazýshynyń shyn máninde Begemot atty ıti bolǵan. Órttiń shyǵýyna jurt aıtatyn Býlgakovtyń qupıa kúshi áser etti me, álde Begemot shyn máninde birnárse búldirdi me? Dese de, bul jaǵdaıdy sáıkestik dep baǵalaıtyndar da bar. 

Mıhaıl Býlgakov mason bolǵan ba?

Jazýshynyń ómirin zertteýshiler men oqyrmandardyń arasynda "Býlgakov masondyq uıymnyń múshesi bolǵan" degen pikirler bar. "Ol tipti ártúrli jasyryn rásimderdi oryndap, qupıa kúshterge tabynǵan bolýy múmkin", - deıdi kópshilik.