Kez kelgen adamnyń ómirinde tańdaý jasaý kerek ýaqyt bolady. Mundaı jaǵdaıda biz bar qundylyqtarymyzdy, baǵalaıtyn, jaqsy kóretin, durys dep biletin nárselerimizdi eske alamyz. Sebebi tańdaý jasaýda bireýdiń emes, tek ózimizdiń sheshimimiz mańyzdy, baǵaly bolady. Tek ózimizdiń sheshimimiz shyndyqty aıǵaqtaıdy.
Tańdaý jasaıtyn kez – eń aýyr dep sanalady. Sebebi sheshim qabyldaǵan soń artqa sheginerge jer tabylmaıdy. Keıde sheshimdi tez arada, bir mezette qabyldaý kerek bolatyn jaǵdaılar týyndaıdy. Sonda siz ishki daýysyńyzǵa senip, durys sheshim tabýyńyz kerek. Áıtpese bireý sizdiń ornyńyzǵa tańdaý jasap, búkil ómirińizdi ózgertip jiberýi múmkin. Sol sebepti eshqashan tańdaý jasaýdan qoryqpańyz. Bul – sizdiń ómirińiz. Ony óz oıyńyzdaǵydaı ótkizýge talpynyńyz.
Óz mamandyǵyn ekinshi tańdaýdan tapqan Astana qalasyndaǵy 6636 áskerı bólim psıholog mamany aǵa leıtenant Aıajan Hamza týraly biz ne bilemiz? 2013 jyly Ulttyq ulan qataryna kelip, 3660 áskerı bóliminde qyzmetshi eńbek jolyn bastaǵan. Araǵa bir jyl salyp áskerı pogon taǵyp, 6636 áskerı bólimine psıholog laýazymyna taǵaıyndalady. Sodan beri onnan asa shaqyrylymnyń sarbazdaryn qabyldap, áskerı qyzmetke rýhtandyryp, shyǵaryp salǵan. Eki márte Pavlodardaǵy Qorǵanys isteri jónindegi departamenke baryp, jas sarbazdardy arnaıy psıhologıalyq tekseristen ótkize otyryp alyp kelgen.
Aıajan Ádilbekqyzynyń joldasy da áskerı qyzmetker, búginde olar eki balany tárbıelep otyrǵan úlgili otbasy. Alaıda, «Meniń balalarym – sarbazdar» deıdi. Qyzmet atqaryp júrgen áskerı bólim basshylyǵy da psıhologtyń jumysyna kóńilderi tolatynyn, úıden góri jumysta kóbirek júretini, sarbazdardyń janynan árkez tabylatynyn tilge tıek etti. Psıhologtyń aıtýynsha, sarbazdarmen jumys jasaý ońaı emes. Ashylyp, ishki syryn aıtyp sóılesetinder bar, úndemeıtin tuıyq jaýyngerler de bar, olardy sózge tartý qıynǵa soǵady eken. Degenmen, psıhologıa mamandyǵyn tereńirek meńgergendiginiń, sondaı-aq oqý-tájirbıe almasýdaǵy túıgeniniń arqasynda amalyn taýyp jaqsy nátıjelerge qol jetkizip keledi.
Sarbazdardyń alýan túri keletinin eskersek, qazaq, ıa orys tilderin bilmeıtin nemese múldem árip tanymaıtyn sarbazdarmen til tabysý, olarǵa psıhologtyń qyzmeti ne úshin kerek ekenin túsindirý qıynǵa túsken sátterde ata-analardy da kómekke tartady. Sol kisilerdiń belsendiligi arqyly da biraz sarbazdardyń eń birinshi ózine degen senimdiligi qalyptasady. Aǵa leıtenant Aıajan Hamzanyń mindetine sarbazdardan bólek, kelisimshart boıynsha áskerı qyzmetshilermen de psıhologıalyq jumystar júrgizý kiredi. Olarmen jumys jasaý ońaı deýge kelmes. Kóbinde otbasylyq jaǵdaılarǵa baılanysty máseleler jóninde áńgimelesýler bolady eken. Óz isine jaýapkershilikpen qaraıtyn, mamandyǵyn jaqsy kóretin keıipkerimiz bar bilimimen shektelip qalmaı, únemi izdenis ústinde, ári qosymsha kýrstarǵa baryp bilimin jetildirip júredi. «Jumystyń sátti atqarylýyna basshylyqtyń qoldaýy da asa qajet jáne olardyń únemi qoldaý kórsetip otyrǵany qýantady», – deıdi qamtamasyz etý polkiniń psıhology. Olardyń qoldaýy sarbazdarmen jumys júrgizý barysynda kóp septigin tıgizedi. Óıtkeni, joǵary oqý oryndary men magıstratýra oqyp kelgenderge qaraǵanda, mektep bitire salysymen kelgen sarbazdarmen til tabysý jeńilirek. Kóbinde jas bolǵandyqtan ba mektepten keıin kelgen azamattardy sózge kóndirý, durys pen burysty túsindirý áldeqaıda ońaı. Biraq ta, olar bir-ekeý ǵana emes, qanshama bolǵandyqtan rýhanı da aýyrlyq etedi. Osyndaı jaýaptylyq pen tózimdilikti qajet etetin qyzmettiń qıyndyǵyn eńserip júrgen, kishkentaı júregi qanshama janǵa meıirim tógip turǵan 6636 áskerı bólimdegi eń myqty, ári aqkóńil názik jandylardyń biregeıi – aǵa leıtenant Aıajan Hamza ekeni eshbir maqtaý sózdersiz-aq sarbazdardyń júzinen kórinip tur.
Qatardaǵy
Esenbol Imanǵazy
