20-shy ǵasyrdyń eń uly áıelderiniń biri – Koko Shanel. Bul fransýz hanymy áıel zatyna jáı kıinýdi ǵana emes, kıimge qatysty jańa kózqaras, sánde úlken revolúsıa jasady. Kóptegen adamdar Coco Chanel-di tek brend retinde biledi, biraq osy sán alybynyń negizin qalaýshy adam jaıly bile bermeıdi dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi.

1. Onyń shyn esimi Koko emes

Shyn máninde, onyń ómirge kelgende qoıylǵan shynaıy esimi – Gabrıel Bohner Shanel. Ol kishkentaı fransýz qalashyǵynda kedeı otbasynda dúnıege kelgen, ata-anasy qaıtys bolǵannan keıin sińilisimen birge balalar úıine barýǵa májbúr bolady. Bul kezde Koko 12 jasta edi. Balalar úıinde ol tigýdi úırendi jáne tiginshilik qabileti onyń ómirin ózgertedi. Koko balalar úıinen ketken kezde shaǵyn kafelerde án aıtýyna týra kelgen. Onyń repertýaryndaǵy eki ánge qarap, halyq ony "Koko" dep atap ketedi. Kóp uzamaı Koko esimi bárine tanyla bastady, al shyn esimi umytyp ketti.

2. Koko óz jolyn sándi áıelder qalpaǵyn tigýden bastaǵan

Koko ánshi mansabymen aınalysqysy kelmeıtinin túsinip, Mýlınsqa kóshedi. Onda ol óziniń alǵashqy mahabbaty Eten Balzanmen kezdesti. Alaıda onyń áıeli bolǵan jáne óte baı bolǵan. Sonyń arqasynda Koko sándi ómir súre bastaıdy. Eten Koko óneriniń  alǵashqy tabynýshysy boldy jáne is júzinde óz sán bıznesin bastaýǵa kómektesti. Tigin sheberligi men talǵampazdyǵynyń arqasynda Koko barlyq áıelderdiń armanyndaǵy qalpaqtardy jasaı bastady. Parıjdegi Cambon Street-te óziniń alǵashqy dúkenin ashty. Koko birneshe jyl boıy bas kıimder tigýmen aınalysyp, Parıjde birneshe dúken ashty, sodan keıin koleksıaǵa kıim-keshekter qosqan. Alaıda, Shanel óziniń sán ımperıasyna tolyǵymen ıe bolmady. Búgingi kúni brendke 100% ıelik Kokonyń isker seriktesi Vertheımer otbasyna tıesili.

3. Sán áleminde revolúsıa bastady

Koko úshin 1900-shi jyldardyń sáni óńsiz, suryqsyz kórindi. Ol sol sáttegi sándi ózgeshe kózqaraspen kórdi. Koko eń alǵash shalbardy qoǵamdyq orynǵa kıip, revolúsıa jasady. Ol sondaı-aq sándi materıaldardan jasalǵan áıelder kıiminen qalǵan eski trıkotajdan kıim jasaǵan alǵashqy dızaıner jáne onyń kıimderi birden tanymal boldy. Koko alǵash ret tizeden keletin beldemsheni oılap shyǵaryp, búkil qoǵamdy dúrsilkindirdi. Ol óziniń stıline erlerdiń elementterin qosyp, sol kezdegi áıelderden eshkim kútpeıtin beıneler jasaǵan.

4. Kishkentaı qara kóılek

Árbir áıeldiń shkafynda qara kıim bar ekeni sózsiz. Bul úshin biz Koko Shanelge osyndaı qara kóılek jasaǵany úshin alǵys aıtýymyz kerek. 1920 jyldary oǵan qara tústi kıim jasaý ıdeıasy keldi, 1926 jyly Vogue-de onyń shedevriniń sýreti jaryq kórdi. Bul sándi jýrnalda qara kóılek  "Shaneldiń Fordy" dep ataldy. Koko qurǵan barlyq nárse sekildi, kishkentaı qara kóılek te sensasıaǵa aınaldy. Kınoındýstrıada keıipkerlerdiń barlyǵy qara kóılekter kıip, Koko Shaneldiń esimin tanymal ete tústi.

5. Pıdjak

1900 jyldary áıelder tek qana kóılek kıýi kerek degen oı qalyptasyp ketken edi. Alaıda Koko áıelder kıimniń jańa túrin qajet etetinine sendi. Shalbar, qysqa kóılek pen erlerdiń sániniń elementterin árqashan óz shyǵarmashylyǵynda qoldanyp otyrdy. 1925 jyly ol álemge tanymal, klasıkalyq Chanel kostúmin tanystyrdy. Bul qaryndash ıýbkamen birge kıiletin  pıdjak áıelder sániniń eń alǵashqy kásibı nusqasy boldy. Koko júzdegen jyldar boıy qatyp qalǵan sándi buzyp, jańa revolúsıalyq týyndyny jasady. Osydan keıin  áıel zaty shalbarlardy, qysqa kóılekter men kostúmderdi kıýdi bastady. Alaıda aldymen bul kıimder qoǵamda qyzý synǵa ushyraǵan edi.

6. Baýy bar sómke

Bar álemde Chanel sómkesin alǵysy kelmeıtin áıel bar ma? Koko Shanel  únemi túsip qalatyn sómkeni qolǵa ustaý yńǵaısyz ekenin túsingen kezde sómkege belbeý qosý ıdeıasy paıda boldy. Bul oıǵa ony sarbazdardyń jińishke belbeýi bar sómkesi shabyttandyrǵan. Bul sómkelerdiń alǵashqy úlgileri 1920 jyldardyń sońynda jurtshylyqqa usynyldy. Klasıkalyq Chanel sómkesi búgingi kúni "2.55" dep atalady. Bul ataý 1955 jyldyń aqpanynda sómkeniń jańartylǵan nusqasy shyǵarylǵannan keıin qoıylǵan bolatyn. Shaneldiń sómkesi áli kúnge deıin eń tanymal jáne sán ındýstrıasy osy sómkelerdi joǵary baǵalaıdy, sondyqtan Shanel sómkeleriniń quny jyldan jylǵa artyp keledi.

7. Koko Shaneldiń fashısermen baılanysy

Coco Chanel 30 jyl boıy Parıjdegi Ritz qonaq úıinde turǵan. Ekinshi dúnıejúzilik soǵys kezinde Koko nemis ofıserine jumys jasap, tyńshy bolǵan degen aqparattar bar. Keıbir derekterge súıensek, Koko óz baılanystaryn fashıserge aqparat berý úshin paıdalanǵan. Sol úshin fashıser sol kezde jabylyp qalǵan Rıts qonaq úıinde turýǵa ruqsat bergen. Keıbir adamdar, Koko óz kásibin saqtap qalý úshin osyndaı qadamǵa barǵan deıdi.

8. Hosh ıisti átirlerdiń birinshi jelisi

1919 jyly átirdiń eń alǵashqy úlgisi jasaldy, alaıda resmı shyǵarylym 1925 jyly bastaldy. "Chanel átirlerin" Verthaımerler otbasy qarjylandyrǵan, keıinnen olardyń arasynda menshikke baılanysty eleýli kelispeýshilik bolǵan. Birneshe jylǵy kúresten keıin, eki jaq jańa kelisimge keledi. Kóp uzamaı Koko áli kúnge deıin álemge tanymal jańa hosh ıisterdi qurýǵa shyndap kirisedi. Shanelge qatty unaǵan osy hoshıistiń besinshi nusqasy bolatyn. Chanel №5 hoshıisi teginnen osylaı atalmaǵan. Sebebi "5" sanyn Koko Shanel "eń súıikti sanym" dep eseptegen. Onyń ómirindegi kóptegen jetistikter osy 5 sanymen baılanysty eken. Chanel №5 hoshıisiniń ataǵy, ásirese, Merılın Monronyń jarnamasynan keıin arta túsken. Búgingi tańda, "Chanel N5" eń jaqsy satylatyn átir bolyp sanalady. Qazir álemde 30 sekýnd saıyn onyń bir danasy satylyp jatady. 

9. Koko Shaneldiń ómirinde birneshe ret mahabbat oqıǵalary bolsa da, ol eshqashan turmysqa shyqqan joq.  

10. Koko Shaneldiń mansabyndaǵy 15 jyldyq úzilis

Koko Shanel 1938 jyly sán álemin qaldyrý týraly sheshim qabyldady, jáne ol 15 jyl boıy shyǵarmashylyǵynan qol úzedi. Dızaıner Krıstıan Dıor men Krıstobal Balensıannyń tanymaldyǵy artyp turǵan sátte, 1954 jyly óziniń kostúmi men basqa da týyndylarynyń jańartylǵan nusqasymen moda úıin qaıta ashyp, Parıj turǵyndarynyń synyna qalady. Sebebi, halyq fashısermen yntymaqtastyqta bolǵan Kokony jaǵymsyz qabyldady. Biraq sol ýaqytta ol AQSH pen Brıtanıa naryǵyn jaýlap aldy.

"CHANEL" sán úıiniń negizin qalaǵan ataqty fransýz dızaıneri, XX ǵasyrdyń sán salasyna kóptegen jańalyqtar engizgen sánger Koko Shanel 1971 jyldyń 10 qańtarynda 87 jasynda Rıs otelinde qaıtys bolady. Júzdegen adam jerleý rásimine Chanel kostúmimen keledi. Ondaǵan jyldardan keıin belgili modeler Karl Lagerfeld Shaneldiń jumystaryn óz qolyna alyp, Chanel  kompanıasy búginge deıin óz jumysyn jalǵastyryp keledi.