Bólshek saýda kólemi ulǵaıdy

Tamyzda elimizdegi bólshek saýda kólemi 549 mlrd teńgege jetti. Bul byltyrǵy osy merzimmen salystyrǵanda, 4,3 paıyzǵa artyq. Mundaı aqparatty Ranking.kz monıtorıń agenttigi jarıa etti.

Alaıda jyldyq ósim buryn­ǵydan báseńdep keledi. Ótken 5 jylda bólshek saýda orta eseppen jylyna 22 paıyzǵa artqan. Elimizdiń 13 aımaǵynda ósý bar, sonyń ishinde Atyraý oblysyn­daǵy bólshek saýda 9,1 paıyzǵa (14,7 mlrd teńge) artsa, Qyzylor­da oblysy 8,4 paıyzǵa (16,5 mlrd teńge) alda keledi. Al Astanadaǵy bólshek saýdadaǵy taýar aına­lymy 3,7 paıyzǵa artqan. Osy­laısha qaladaǵy barlyq ótkizý arnalary boıynsha bólshek saýda kólemi 413791,7 mln teńgeni qura­dy. Alaıda, qaladaǵy saýda aına­lymy 4,1 paıyzǵa tómen­depti. Bıylǵy qańtar – tamyz araly­ǵyndaǵy bazarlarmen jáne jeke kásipkerlermen jasalǵan saýda aınalymy 119124,1 mln teńgeni quraǵan. Al resmı kásiporyn­dardaǵy bólshek saýda kólemi 294667,6 mln teńgeni kórsetip otyr. Bul bıylǵy jylmen salys­tyrǵanda, 7,2 paıyzǵa joǵary. 
Statısıka komıtetiniń má­limetteri de osyǵan saıady. Bıylǵy qańtar – tamyzda bólshek saýda kólemi ótken jylǵy kezeń­men salystyrǵanda, 2,8 paıyzǵa joǵarylaǵan. Statısıka komı­teti saýda kásiporyndary arqyly taýarlardy ótkizý kólemi 2 052,8 mlrd teńgeni quraǵanyn habar­lady. Al bazarlarmen jáne jeke kásipkerlermen saýda kólemi 6,6 paıyzǵa kóbeıgen.
Bólshek saýdada negizinen, azyq-túlik emes taýarlar basym bolyp tur. Mundaı taýarlardyń bólshek saýdadaǵy jalpy kólemi 64,6 paıyzǵa teńeldi. Al azyq-tú­lik taýarlary 2,3 paıyzǵa ulǵaıdy.
Al kóterme saýda kerisinshe, eki aıdan berip tómendep jatyr. Byltyrǵy jylmen salys­tyr­ǵanda, bıylǵy shilde, tamyz aılarynda kóterme saýda kemip ketti. Bir ǵana tamyz aıynda kóterme saýda kólemi 8,9 paıyzǵa tómendedi. Kóterme saýdadaǵy jyldyq ósim de kóńil kónshit­peıdi, osymen eki jyl qatarynan deńgeıi túsip jatyr. Jyldyq ósim boıynsha kóterme saýdadaǵy kólemi artqan bir ǵana aımaq bar, ol Astana. Astanadaǵy kóterme saýda kólemi 7,9 paıyzǵa joǵary­lapty. Qańtar – tamyzda 1790,4 mln teńgege saýda jasalǵan. Kóbine, tutyný taýarlary men óndiristik-tehnıkalyq baǵyttaǵy ónimder satylǵany málim boldy. Bas qaladaǵy qoǵamdyq tamaq­tandyrý qyzmeti de 7,6 paıyzǵa joǵarylady. Osylaısha 2013,2 mln teńge kólemindegi tamaq­tandyrý qyzmeti kórsetilgen. Al avtomobılderge, motosıklderge tehnıkalyq qyzmet kórsetý, sondaı-aq olardy jóndeý qyzmeti 3502 mln teńgeni qurap, byltyrǵy jylǵa qaraǵanda 2,2 paıyzǵa joǵarylaǵan. Elordada jyldyq ósim 6,1 paıyzǵa joǵarylap, 237,4 mlrd teńge kórsetkishke ıe boldy.
Jalpy alǵanda, elimizdegi bólshek jáne kóterme saýda sala­syndaǵy banktik depozıt qorjy­nynyń da qaýqary máz emes. Bir jylda 9 paıyzǵa tómendep, 2,12 trln teńgege jetken. Bul kórset­kish jyl basynan beri osylaı kele jatyr. Sońǵy ret bul sala­daǵy aılyq ósim bıylǵy qańtarda tirkeldi. Ol kezde ósim kólemi 0,6 paıyzǵa ulǵaıyp, 2,34 trln teńgege jetken bolatyn. Bólshek jáne kóterme saýdadaǵy negizgi kapıtaldy ınvestısıalaý da azaıyp keledi. Mundaǵy jyldyq ósim byltyr 11 paıyzǵa (2013 jylǵy osy merzimmen salystyr­ǵanda) artyq edi, al bıyl byl­tyrǵymen salystyrǵanda, 0,6 paıyzǵa tómendep otyr.