HHI ǵasyrdyń basynda elimizde ınovasıalyq-ındýstrıaldyq damýǵa jáne onyń qyry men syryn ǵylymı turǵyda túsindirýge degen zárýlik, qoǵamdyq suranys kúnnen-kúnge artýda. Bul týraly Qamshy portaly Aıqyn-Aqparatqa silteme jasaı otyryp habarlaıdy.
Sondyqtan qazirgi kezeńge zamanaýı úlgidegi mamandar, ǵalymdar jáne qoǵamnyń belsendi músheleri aýadaı qajet ekeni belgili.Jańa tarıhı kezeń jańasha oılaýdy, Otanymyzǵa qyzmet atqarýdy ala keldi. Sháýkenova Zarema Káýkenqyzy jahandaný zamanynyń talaptaryna, onyń pármendi ózgeristeriniń qısynyna tolyq sáıkes keletin bilikti maman, kórnekti ǵalym dese de bolady. Onyń qazirgi tańdaǵy laýazymy – Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń Ǵylym komıteti «Fılosofıa, saıasattaný jáne dintaný ınstıtýty» respýblıkalyq memlekettik qazynalyq kásipornynyń dırektory. Sonymen qatar ol kisiniń ekinshi jaýapty qyzmeti – ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetiniń bilim jáne ǵylym ıntegrasıasy prorektory. Qazaqstan Respýblıkasynyń Bilim jáne ǵylym mınıstri Aslan Sárinjipov Zarema Káýkenqyzyna osy eki qyzmetti qatar atqarýyn suraǵanyn jáne oǵan úlken senim artqanyn atap ótý kerek.
Ǵylymı ınstıtýttar men joǵary oqý oryndarynyń ózara baılanysyn tereńdete túsý úshin Ulttyq Ǵylym akademıasynyń ǵımaratyndaǵy «Ǵylym Ordasynda» mınıstrdiń bastamasymen ǵylymı ınstıtýttarǵa jas ǵylymı kadrlardy daıyndaý máselesin sheshý úshin 10 ınstıtýttyń bilikti mamandarynyń kúshimen ár ınstıtýt óz mamandyqtary boıynsha magıstrlar men PhD doktorlardy daıyndaýdy 2014 jyldan bastady. Osy qıyndyǵy men tıimdiligi mol qyzmetti uıymdastyrý men úılestirý máselelerin Zarema Káýkenqyzy eki jyldaı tabysty atqaryp keledi. Endi ǵylymı ınstıtýttardyń tájirıbeli kásibı mamandary elimizdegi bilikti jas mamandardy daıyndaý úderisinen shettep qalmaıtynyn baıqadyq. Osy ınovasıalyq tájirıbeni mınıstrliktiń basqa da akademıalyq ǵylymı ınstıtýttaryna taratýdyń ýaqyty kelgen ispetti. Ǵylym men bilim berý salalary birin-biri tolyqtyryp, ózara yntymaqtastyqta bolǵany abzal.
Qazirgi zamannyń tulǵasy, belsendi isker ǵalym, ǵylymı jáne pedagogıkalyq qyzmetti uıymdastyrýshy Sháýkenova Zarema Káýkenqyzy 1965 jyldyń 29 qyrkúıeginde Shymkent qalasynda ıntellıgensıa otbasynda dúnıege keldi. Temirtaý qalasyndaǵy № 20 orta mektepti tabysty támamdaǵannan soń Reseı jerine oqý-bilim izdep barady. 1987 jyly Lenıngrad memlekettik ýnıversıtetin «psıhologıa» mamandyǵy boıynsha aıaqtap, aldymen 1995 jyly psıhologıa ǵylymdarynyń kandıdaty, sodan keıin 2003 jyly sosıologıa ǵylymdarynyń doktory, 2006 jyly profesor degen ǵylymı dárejesi men ǵylymı ataqtaryna qol jetkizdi. Ǵalymnyń doktorlyq dısertasıasynyń taqyryby: «Qazirgi qazaqstandyq qoǵamdaǵy etnostardyń áleýmettik ózara árekettesýi». Qazirgi tarıhı kezeńde Zarema Káýkenqyzy Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq ǵylym akademıasynyń korespondent-múshesi.
Zarema Káýkenqyzy Almaty qalasyndaǵy ǵylymı-zertteý jáne joǵary oqý oryndaryndaǵy bilim berý salasyndaǵy qyzmetine deıin eńbek jolyn naǵyz ónerkásipti ólkeniń Temirtaý qalasyndaǵy Qaraǵandy metallýrgıalyq kombınatynan bastaıdy jáne osy iri kásiporynda áleýmettik-psıhologıalyq qyzmet jetekshisi laýazymynda jumys atqarady, kóptegen zertteýler jasap, úlken eńbek ujymdarynda ashyq leksıalar oqýdyń sheberine aınalady jáne Qaraǵandy qalasyndaǵy joǵary oqý oryndarynda naqty tájirıbe jınap, shyńdalý mektebinen ótken bolatyn. Bilikti mamannyń áleýmettik tájirıbe salasyndaǵy is-tájirıbesi keıingi jasaǵan bilikti qyzmetterine ońdy áserin tıgizdi.
1997-2007 jyldar aralyǵynda Zarema Káýkenqyzy táýelsiz taldama qurylymy – Qazaqstan-Reseılik salystyrmaly áleýmettik zertteýler ınstıtýtynyń «SESSI-Qazaqstan» (Astana qalasy) dırektory qyzmetin atqarady. Bul Instıtýt kezinde Prezıdent Ákimshiliginiń, Parlamenttiń, Ortalyq saılaý komısıasynyń, QR Mádenıet jáne aqparat mınıstrliginiń, bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń Astana jáne Almaty qalalary ákimderi apparatynyń tapsyrystary boıynsha qoǵamdyq pikirdi monıtorıńtaý boıynsha sosıologıalyq zertteýler júrgizip, tıisti memlekettik organdarǵa kóptegen strategıalyq mańyzdylyqtaǵy ǵylymı-praktıkalyq usynystar berip otyrǵanyn atap ótýge bolady.
Sol kezeńdegi birshama taldamalyq is-áreketterdiń qordalanýynyń arqasynda Zarema Káýkenqyzy qazirgi kezeńde qoǵamdyq-ekonomıkalyq máselelerdi talqylaý boıynsha bedeldi sarapshylardyń qatarynda. Jyl saıyn zertteýshi mamannyń 50-60 jarıalanymy elimizdiń BAQ-ta jaryq kórip otyrady, ásirese, onyń ishinde «Egemen Qazaqstan», «Kazahstanskaıa pravda»,«Aıqyn», «Lıter», «Argýmenty ı fakty – Kazahstan», «Svoboda slova», «Almaty aqshamy», «Vechernıı Almaty», «Qazaq ádebıeti» jáne t.b. bar. Atap aıtqanda, profesor Sháýkenova Zarema Káýkenqyzy«Ves mır» gazetimen Fılosofıa, saıasattaný jáne dintaný ınstıtýty arasynda turaqty shyǵarmashylyq baılanystyń ornatylýyna sebepker boldy.
Óziniń ǵıbratty ómir jolynda bilim men ǵylymdy úılesimdi ushtastyra bilgen bilgir maman Qazaqstan Respýblıkasynyń joǵary mektebinde kóptegen gýmanıtarlyq salanyń ámbebap mamandarynyń daıyndalýyna sebepker boldy, jastarǵa sapaly bilim berip keledi. Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetiniń fılosofıa jáne saıasattaný fakýltetinde 2007-2010 jyldary dekan bolyp qyzmet atqarǵan jyldary oqý úderisinde jańa dáýirdiń talaptaryna sáıkes keletin ınnovasıalyq úlgidegi bilim berýdiń strategıasyn ustandy. Oqytýshylar men stýdentter qaýymy arasyndaǵy naǵyz ǵylymı shyǵarmashylyq suhbattyń, ózara tulǵalyq túsinistiktiń ornyǵýyna birshama yqpal jasaǵanyn atap ótýge bolady.
2010 jyldyń sáýir aıynan 2011 jyldyń qyrkúıek aıyna deıin Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti janyndaǵy Qazaqstannyń strategıalyq zertteýler ınstıtýtynyń ǵylym boıynsha dırektordyń orynbasary qyzmetin atqarady. Ǵalym bul mekemede óziniń qoldanbaly sosıologıalyq zertteýler salasyndaǵy óziniń mol tájirıbesi men qabiletin ǵylymı saraptamalar jasaý barysynda tolyq tanytyp úlgeredi jáne memlekettik organdarǵa kóptegen mańyzdy usynystar jasaıdy.
2011 jyldyń qyrkúıek aıynan bastap, qazirgi kezeńge deıin Fılosofıa, saıasattaný jáne dintaný ınstıtýtynyń dırektory qyzmetinde óziniń darynyn pash ete tústi, ınstıtýttyń qyzmetin zaman talaptaryna sáıkes beıimdedi, jańa ınovasıalyq ádistermen ǵylymdy damytýdyń jolyna tústi. Máselen, buryn Instıtýt qabyrǵasyna ártúrli sebeptermen jastar onsha kelmeıtin bolsa, endi ǵylymı mekemeniń 30 paıyzdan astamy 35 jasqa tolmaǵan jastar ekeni bizdi qýantady.
2013 jyldyń qyrkúıek aıynda Zarema Káýkenqyzynyń bastamasymen Qazaqstan fılosoftarynyń alǵashqy kongresi ótti. Qazaqstannyń túkpir-túkpirinen kóptegen fılosof mamandar jınalyp, fılosofıa iliminiń zamanaýı ádistemesi men baǵyt-baǵdaryn, joǵary oqý oryndaryndaǵy fılosofıa pánin oqytýdyń problemalaryn talqylaýdan, ǵylymı zerdeleýlerden ótkizdi. Qazaqstan fılosoftarynyń qoǵamdyq qaýymdastyǵy qurylyp, oǵan «Qazaqstannyń fılosofıalyq kongresi» degen ataý berildi.
Z.K.Sháýkenova Lenıngrad (qazirgi Sankt-Peterbýrg) memlekettik ýnıversıtetin bitirgennen keıin árqashan jáne belsendi túrde ǵylymı qyzmetpen, shyǵarmashylyqpen shuǵyldanyp keledi. Osy kezge deıin 200-den astam ǵylymı jáne ádistemelik eńbekter, sonyń ishinde 2 oqýlyq, 20-daı monografıa, stýdentterge arnalǵan 8 oqý quraldary jáne ádistemelik nusqaýlary jaryq kórgen eken. «Mádenı mura» baǵdarlamasy aýqymynda oryndalǵan kóptomdyq «Álemdik áleýmettaný antologıasynyń» avtorlarynyń biri bolatyn.
«Uly dala tulǵalary» serıasymen ınstıtýt mamandary Zarema Káýkenqyzynyń jalpy redaksıalyǵymen qazaqtyń kórnekti tarıhı tulǵalary – Shákárim, Máshhúr Júsip Kópeev, Ǵumar Qarash sıaqty esimderdiń ómir jolymen qatar táýelsiz Qazaqstannyń alǵashqy kásibı saıasattanýshylardyń biri Tilemis Mustafınniń ǵumyrnamasyn qomaqty kitaptar túrinde jarıalaǵanyn atap ótken jón. Joǵarydaǵy eńbekter kópshiliktiń nazaryna birden iligip, óziniń oqyrmandaryn tapty.
Elimizdiń qoǵamdyq ómirindegi Zarema Káýkenqyzynyń belsendiligi zor. Ol «Nur Otan» HDP múshesi jáne onyń Almaty fılıalynyń Saıası keńesi men Saıası búrosynyń múshesi, Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń janyndaǵy áıelder isteri jáne otbasylyq-demografıalyq saıasat jónindegi Ulttyq komısıanyń múshesi, Qazaqstan halqy assambleıasy sarapshylar komısıasynyń múshesi qyzmetterin atqarýda.
Zarema Káýkenqyzy Qazaqstan Respýblıkasynyń kóptegen memlekettik nagradalarymen marapattaldy. Máselen: «Qazaqstan Respýblıkasy ǵylymynyń damýyna úles qosqany úshin» Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń tósbelgisi (2003j.); Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń Y.Altynsarın medali (2009 j.); QR Prezıdentiniń Jarlyǵymen «Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri» qurmetti ataǵy, «Astanaǵa 10 jyl», «Qazaqstan Respýblıkasynyń Táýelsizdigine 20 jyl» medaldary berildi. 2015 jyly «Ǵylym kúnin» atap ótý barysynda Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń «Qurmet gramotasymen» marapattaldy.
Zarema Káýkenqyzy úlgili otbasyn qurǵany belgili, ǵalymnyń joldasy – Seıdýmanov Serik Turaruly elimizge belgili kórnekti qoǵam qaıratkeri, Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty, qyzy Sabrına orta mekteptiń 5 synybynyń oqý ozaty. Ǵalym-ustazdyń tulǵalyq kelbeti óziniń shyǵarmashylyǵymen, belsendi kózqarasymen zamandastarymyzǵa, jas urpaqqa naǵyz úlgi bolatyny anyq, sonymen qatar onyń aldyńǵy qatarly zıaly qaýymnyń ókili ekenine kúmán keltirmeımiz jáne onyń elimizdiń bolashaǵyna tabysty qyzmet ete berýine tilektespiz.