Adam kapıtalynyń arnasy

/uploads/thumbnail/20170708201141225_small.jpg

«Samuryq-Qazyna» qorynyń kompanıalarynda adam resýrstaryna qamqorlyq jasaý, olardyń aman-saýlyǵyna áleýmettik jaýapkershilik tanytý kúndelikti jumystyń bir bóligine aınalǵan. Holdıńtiń sansyz enshiles kásiporyndaryndaǵy ujymdarda shıelenis týyndamas úshin «qater aımaǵyn» muqıat qadaǵalaý qajet. Qordyń barlyq kásiporyndary boıynsha áleýmettik turaqtylyqtyń reıtıńtik kartasyn qurý osyǵan baǵyttalýda.

Áńgime bútin bir aımaqtaǵy, sondaı-aq jekelegen eńbek ujymdaryndaǵy áleýmettik ahýalǵa taldaý jasaý týraly bolyp otyr. Qordyń birqatar kompanıalaryndaǵy ulttyq ál-aýqattyń áleýmettik turaqtylyǵynyń qorytyndysy jeltoqsanda jarıalanady. Sol qorytyndy boıynsha qordyń arnaıy «Áleýmettik turaqtylyq kartasy» jasalynbaq. Áleýmettik seriktestik ortalyǵynyń bas dırektory Nurlan Erimbetovtiń aıtýynsha, 45 myń adam jumys isteıtin 31 kompanıa boıynsha alǵashqy «synaq» zertteý aıaqtalǵan. Jedel nazar salýdy qajet etetin másele men daýǵa jáne jumysshylardyń áleýmettik ahýalyna qatysty jan-jaqty tolyq aqparat alyndy.
Osynyń bári memlekettik kompanıaǵa ne úshin kerek? Bul aqshany jónsiz shashý emes pe? Sosıalızm dáýiri baıaǵyda ótken, búgingi kúni qarapaıym jumysshynyń arman, muqtajy kimge kerek? Lıberaldar osyndaı suraqty jıi qoıady. Olar memlekettik holdıń qyzmetkerlerdi shekten tys «mápeleıdi» dep sanaıdy. Sáıkes kelmeıtin jumysshyny jumystan shyǵaryp, ornyna kelesisin ala salýǵa bolady ǵoı. Soǵan qaramastan mundaı qamqorlyq ne úshin jasalynyp jatyr?
Adam kapıtalynyń arnasy
Alaıda áleýmettik jańǵyrtý men adam áleýetin jaqsartýǵa qatysty Prezıdent tapsyrmasynyń strategıalyq mánin esińizge túsirgenińiz jón. Nursultan Nazarbaev óziniń sońǵy halyqqa arnaǵan Joldaýynda barlyq deńgeıde zamanaýı «ekonomıka bilimin» qalyptastyryp, kásibı daıarlyqtyń sapasyn kóterip qana qoımaı, adamdardyń kásibı ósýine qajet barlyq jaǵdaıdy jasaý týraly mindet qoıdy. Óıtkeni, Elbasymyz elimizdegi zańdardyń oryndalýyna kepildik beretin birden-bir tulǵa. Olaı bolsa, Prezıdent Ata Zańymyzdaǵy «Memleketimizdiń eń qymbat qazynasy – adam jáne adamnyń ómiri», – degen sózderdiń júzege asýyn qadaǵalap otyr. Qarapaıym eńbek adamynyń erteńgi kúnine senimdi bolýyna jáne olardyń jaıly ómir súrýine barlyq jaǵdaıdy jasaý – bul ómirge ıkemdi jandardy qalyptastyrýǵa baǵyttalǵan aımaqtyq saıasattyń mańyzdy bir bóligi. 
Elbasynyń áleýmettik jańǵyrtý strategıasy memleket pen jeke bıznestiń áleýmettik seriktestigimen tyǵyz baılanysty, ıaǵnı adamdardyń biliktiligin kóterý jáne olardyń jaqsy jumys isteýin yntalandyrý bolyp tabylady. 
Jalpy alǵanda, bul jerde memleket pen bıznestiń ortaq múddesi bar. Kóptegen sheteldik ınvestor-kompanıalarǵa (memleket olardan mynany talap etedi) jergilikti halyqtyń kásibı deńgeıin kóterýge yntalandyrý, olardy oqytý, qaıta oqytý tárizdi mindetter qoıylǵan. Degenmen de sheteldik kompanıalar memleket aldyndaǵy óziniń resmı mindetin negizge ala otyryp, osynyń bárin oryndap otyr. Árıne, óz erkilerimen emes. «Samuryq-Qazyna» qoryndaǵy kompanıalar memleket menshigi bolǵandyqtan, el basshysynyń áleýmettik máselelerdi sheshý tapsyrmasyn oryndaý soǵan júkteldi. 
Jalpy, holdıń kompanıalaryndaǵy áleýmettik ahýaldy zertteý 40 ındıkatordy qamtıdy. Atap aıtsaq, onyń ishinde, úı sharýashylyǵynyń ekonomıkalyq áleýeti, jan basyna shaqqandaǵy ortasha tabystyń araqatynasy, eńbek aqysy, kóshi-qon máselesi, ár júz otbasyna shaqqandaǵy ajyrasýdyń sany, basqa da otbasylyq faktorlar. Bilim boıynsha jeke parametrler bar: belgili mólsherde oqýshylary bar otbasylardy, joǵary bilimdi turǵyndardy qamtý. Densaýlyq saqtaý boıynsha óz ındıkatory bar: qaladaǵy qurt keselimen aýyrý deńgeıi, maskúnemdik deńgeıi, jumys ústinde qaıtys bolǵan jáne zardap shekkenderdiń sany. Sondaı-aq aımaqtaǵy ekologıa, qylmys pen qaýipsizdik, qala men kásiporyndaǵy jemqorlyqtyń deńgeıi, aýyz sý máselesi jáne taǵy basqalar.
Adam kapıtalynyń arnasy
«Samuryq-Qazyna» qorynyń jınaǵan tájirıbesi adam resýrstaryn basqarýdy jaqsartýda, adam kapıtalyn damytýda júrgizilgen strategıanyń joǵary qundylyǵyn dáleldep otyr. Kompanıalar tıimdi jumys jasaýda, qyzmetkerler bilimin jetildirýge talpynýda. Eńbek ujymdarynda syılastyq artty, biryńǵaı korporatıvtik rýh qalyptasty. Holdıńke júıeli túrde áleýmettik monıtorıń engizile bastady. Áleýmettik seriktestik ortalyǵy daıyndaǵan strategıa búginde qordyń barlyq enshiles kásiporyndarynda júzege asýda jáne de óziniń alǵashqy nátıjelerin berýde. 
Osylaısha, Ulttyq holdıń óziniń ishki áleýmettik jaýapkershilik máselelerin sheshý arqyly, jergilikti jerlerdegi áleýmettik turaqtylyqty qamtamasyz etýge qatysty memleketimizdiń strategıalyq mańyzdy mısıasyna qatysýda. Memleket pen korporasıanyń bir-birine kómektese, áreket jasaýy álemde bolmaǵan tájirıbe. Osy atqarylyp jatqan jumystyń júıeliligin jáne sapalylyǵyn qamtamasyz etý úshin holdıń álemniń jetekshi kompanıalarynyń adam resýrstarymen jumysyn basshylyqqa alǵan. Áleýmettik-eńbek qatynastaryna baılanysty úzdik keńesshilerdi jaldaıdy. 

Derekkóz. Jas qazaq

Qatysty Maqalalar