وتكەن اپتادا قازاقستانداعى بۇۇ وكىلدىگىندە رەسپۋبليكا تاريحىنداعى تۇڭعىش ەلشى حانىم اقمارال ارىستانبەكوۆامەن كەزدەسۋ وتكىزىلدى. كەزدەسۋدە بۇۇ تاريحى تۋرالى دەرەكتى فيلم كورسەتىلىپ، اقمارال حايدار­قى­زى قازاقستاننىڭ حالىقارالىق ۇيىمعا مۇشە بولۋ تاريحى تۋرالى ءدارىس وقىپ، جاس ديپلوماتتاردىڭ سۇراقتارىنا جاۋاپ بەردى.  قازاقستاننىڭ 1992 جىلدىڭ 2 ناۋرىزىندا بۇۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ 46-سەس­سياسىنىڭ قورىتىندىسى بوي­­ىنشا قازاقستان بۇۇ-عا ءمۇ­شە بولىپ قابىلدانعان. بۇگىنگى تاڭ­­دا رەسپۋبليكادا بۇۇ-نىڭ دا­مۋ باعدارلاماسى، يۋنيسەف، يۋنەسكو، بارلىعى 15 وكىلدىك جۇ­مىس ىستەيدى.

قازاقستاننىڭ 1 دارەجەلى ديپ­لوماتى، رەسپۋبليكا تاريحىنداعى تۇڭعىش ەلشى حانىم اقمارال ارىستانبەكوۆا 1991-1992 جىلدارى رەسەي فەدەراسياسىنىڭ ءبى­رىككەن ۇلتتار ۇيىمىنداعى باس كەڭەس­ءشىسى بولىپ قىزمەت اتقاردى. 1992 جىلدىڭ 15 ساۋىرىندە پرە­زي­­دەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆ اقمارال ارىستانبەكوۆانى قا­زاق­ستان رەسپۋبليكاسىنىڭ بۇۇ-داعى تۇراقتى وكىلى ەتىپ تاعاي­ىن­دادى. بۇل قىزمەتتى ول 1999 جىل­عا دەيىن اتقارادى. 1997 جىل­دىڭ 11 جەلتوقسانىندا كيوتو قالاسىندا (جاپونيا) قا­بىل­دانعان كليماتتىڭ ءوز­گەرۋى جونىندەگى كيوتو حاتتاماسى­نا قول قويۋ دا اقمارال حايدار­قى­زىنا تاپسىرىلادى. 1999-2003 جىلدار ارالىعىندا اقمارال ارىستانبەكوۆا فرانسۋز رەسپۋب­ليكاسىنداعى توتەنشە جانە وكى­لەتتى ەلشى بولا ءجۇرىپ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ يۋنەسكو-داعى تۇراقتى وكىلى قىزمەتىن قوسا اتقاردى. قازاق­ستاننىڭ بۇۇ-داعى العاشقى تۇراقتى وكىلى بولعان اقمارال ارىس­تانبەكوۆا جەتەكشى مەم­لەكەت­تەردىڭ ەلشىلەرىمەن، باس حات­­شىمەن جانە باس اسسامبلەيا­نىڭ باسشىسىمەن كەزدەسىپ، رەس­پۋبليكانىڭ ۇيىمعا مۇشە بولىپ قابىلدانۋىن جىلدامداتۋ ماسەلەلەرىن تالقىلاعان بىرەگەي ەلشى رەتىندە تاريحتا قالدى. «1991 جىلدىڭ جەلتوقسان ايىن­دا قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىگى تۋرا­لى دەكلاراسيادان كەيىن ەكى كۇن وتكەندە سىرتى ىستەر مينيس­ءترى رەتىندە مەنى پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆ نيۋ-يورك­كە جاس رەسپۋبليكانىڭ بۇۇ-عا كى­رۋىنە دايىندىق شارالارىن اتقا­رۋعا جىبەردى»، دەپ ەسكە الادى ول ءوز ەستەلىگىندە.

1992 جىلدىڭ 3 قاڭتارىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ بۇۇ-عا مۇشە بولىپ قابىلدانعانى تۋرالى مالىمدەمەسى قۇجات ءتۇر­ىندە قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنە ۇسى­نى­لادى. 1992 جىلدىڭ 23 جەل­توق­سانىندا قاۋىپسىزدىك كەڭەسى باس اسسامبلەياعا قازاقستان رەس­پۋبليكاسىن بىرىكەن ۇلتتار ۇيىمىنا مۇشە ەتىپ قابىلداۋدى ۇسىندى. «ماعان ەل پرەزيدەنتى مەن قازاقستان حالقى اتىنان بيىك مىنبەردە تۇرىپ ءسوز سويلەۋ قۇرمەتى بۇيىردى. ارتىنان قا­زاق­ستان تۋى كوككە كوتەرىلدى. قازاق­ستاننىڭ بۇۇ-عا مۇشەلىككە قابىل­دانۋى ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ ايقىن نىشانى ەدى»، — دەيدى اقمارال ارىستانبەكوۆا.

ەلىمىز حالىقارالىق ارەنادا كورىنە باستاعان كەزدە پرەزيدەنت ن.نازاربايەۆ رەسپۋبليكانىڭ بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىمەن ىقپالداستىعىنىڭ ماڭىزىن اتاپ كورسەتتى. قازاقستاننىڭ باستاماسىمەن 2003 جىلدىڭ تامىز ايىندا الماتى قالاسىندا بىرىككەن ۇلتتتار ۇيىمىنىڭ دامۋشى ەلدەر ماسەلەلەرىنە ارنالعان كونفەرەنسياسى ۇيىمداستىرىلدى. 2005 جىلى حالىقارالىق تەرروريزممەن كۇرەستى كۇشەيتۋ ماقساتىندا قازاقستان بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭە­ءسى كونترتەررورلىق كوميتەتىنىڭ وتىرىسىن وتكىزدى. قازاقستان بۇۇ-نىڭ ەڭ ماڭىزدى مەكەمەسىنىڭ ءبىرى – ەكونوميكالىق جانە الەۋ­مەتتىك كەڭەسىنە قابىلداندى. 2006 جىلدىڭ قاراشا ايىندا باس اسسامبلەيانىڭ پلەنارلىق وتى­رى­سىندا بۇۇ-عا مۇشە 192 ەلدىڭ 187ء-سى قازاقستاننىڭ ەكوسوس-قا مۇشە بولىپ ەنۋىن جاقتاپ داۋىس بەردى. بۇل ۇيىم­عا قازاقستان ورتالىق ازيا مەم­لەكەتتەرىنىڭ اراسىندا ءبىرىنشى بولىپ ەندى. قازاقستاندا بۇۇ كوميسسيالارىنىڭ ورتالىق ازيا­نىڭ ماسەلەلەرىن شەشۋگە ارنالعان كەڭ اۋقىمدى ماجىلىستەرى دە ءوتتى. پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازار­بايەۆتىڭ بۇۇ مىنبەرىندە العاش رەت 1992 جىلدىڭ قازان ايىندا باس اسسامبلەيانىڭ 47-سەسسياسى كەزىندە ءسوز سويلەۋى رەسپۋبليكا ءۇشىن تاريحي ماڭىزى زور وقيعا بولدى. ەلباسى حالىقارالىق دارەجەدەگى بايانداماسىندا ازيا­داعى ءوزارا ءىس-قيمىل جانە سەنىم شارالارى جونىندەگى كەڭەستى قۇرۋ جونىندە ۇسىنىس ايتقان بولاتىن.

شارافات جىلقىبايەۆا