ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ەسكە الۋ كۇنى قارساڭىندا «الجير» مۇراجايىندا تۇتقىنداردىڭ جەكە زاتتارى مەن بىرەگەي ماتەريالدارىنىڭ كورمەسى اشىلدى، دەپ حابارلايدى Qamshy.kz ەلوردا اكىمىنىڭ رەسمي سايتىنا سىلتەمە جاساپ.

كورمەدە اقتاۋ تۋرالى انىقتامالار، تۇتقىنداردىڭ حاتتارى، ولاردىڭ كيىمدەرى مەن تۇرمىستىق زاتتارى كوپشىلىك نازارىنا ۇسىنىلعان. مۇراجاي قىزمەتكەرلەرى ۇلكەن زەرتتەۋ جۇمىسىن جۇرگىزىپ، ەكسپوناتتاردى اقتوبە، اتىراۋ، ەكاتەرينبۋرگ جانە باسقا دا قالالارعا ءىس ساپارلارى بارىسىندا جيناعان.

- «الجير» مۇراجايىنىڭ قىزمەتىنىڭ نەگىزگى باعىتى - ەكسپوناتتار جيناۋ، قىزمەتكەرلەر قازاقستاننىڭ، تاياۋ شەتەلدەردىڭ قالالارىن ارالايدى. ساپار بارىسىندا قۋعىن-سۇرگىنگە ۇشىراعانداردىڭ، جەر اۋدارىلعانداردىڭ ۇرپاقتارىمەن بايلانىستى ۇزبەۋگە تىرىسامىز، ال ولار ءوز كەزەگىندە، بىزگە ماتەريالدار - تۋعان-تۋىستارىنىڭ قۇجاتتارىن، سۋرەتتەرىن، جەكە زاتتارىن بەرەدى. جىل سايىن ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ەسكە الۋ كۇنىنە وراي مۇراجايدا ءىس ساپارلار بارىسىندا جينالعان جاڭا ەكسپوناتتاردىڭ نەگىزىندە كورمەلەر ۇيىمداستىرىلادى. كوپ جاعدايدا تۇتقىنداردىڭ ۇرپاقتارىنىڭ وزدەرى ءبىزدى ينتەرنەت، سايت ارقىلى تاۋىپ، وسىندا كەلىپ جاتادى، - دەيدى «الجير» مۇراجايىنىڭ جوعارى ساناتتاعى مامانى ەۆگەنيا زەەر.

كورمە زالىنان 30-شى جىلدارى اتىلىپ كەتكەن مىرزاعۇل اتانيازوۆتىڭ، لاگەر تۇتقىندارىنىڭ ءبىرى عايسينا عاينيجامالدىڭ، روزا سىپكينانىڭ جانە ت.ب. فوتوسۋرەتتەرى مەن جەكە زاتتارىن كورۋگە بولادى.

كەلۋشىلەر ينستاللياسيالاردى تاماشالاپ، وتكەن جىلداردا ورناعان احۋالدى سەزىنەدى. زال ەكسپوزيسياسى «كىسەن» ينستاللياسياسىمەن اشىلادى - بۇل تۇرمە كامەراسىنىڭ يميتاسياسى، ودان كەيىنگى «الجير» ديوراماسىندا قىس جانە جىلى كەزدەردەگى لاگەردەگى ءومىر كورسەتىلگەن. مۇندا تىگىن فابريكاسىنىڭ، بەسىگى بار باراكتىڭ فراگمەنتتەرى مەن كوپتەگەن تۇتقىنداردان جاۋاپتار الىنعان تەرگەۋشىنىڭ كابينەتى جاسالعان.

مۇراجاي كەشەنىندە تەرەزەلەر جوق. جارىق توبەدەگى اتريۋمنان تۇسەدى.

«الجير» مۇراجايى 2007 جىلى اشىلدى. ول لاگەر تۇتقىندارى وتىرعىزعان الما باعىنىڭ ورنىندا ورنالاسقان. لاگەردىڭ ءوزى، باراكتار، تىگىن فابريكاسى جانە اۋرۋحانا قازىرگى اقمول اۋىلىنىڭ اۋماعىندا بولعان.

لاگەردە 18 مىڭعا جۋىق ادام قامالعان. بۇگىنگى تاڭدا بىزگە بەلگىلى مالىمەتتەر بويىنشا 7 مىڭنان استامى ءوز مەرزىمدەرىن تولىق وتەگەن، ولاردىڭ ەسىمدەرى ەسكە الۋ قابىرعاسىندا جازىلعان. كەيبىر مەملەكەتتەردىڭ ەلشىلىكتەرى ءتۇرلى ۇلت وكىلدەرىن ەستە ساقتاۋدىڭ قۇرمەتىنە ەستەلىك پليتالار ورناتتى. لاگەردە بارشا كسرو-دان 62 ۇلت وكىلدەرى جازاسىن وتەگەن.

مۇراجايدىڭ جانىنداعى كىشكەنتاي باراكتىڭ كوشىرمەسى كەلۋشىلەر مەن تۋريستەردىڭ ۇلكەن قىزىعۋشىلىعىن تۋدىرادى.

- باراكتا «الجير» تۇتقىندارىنىڭ بالالالارىن تارتىپ الۋ» ديوراماسى جاسالعان، ياعني ايەلدەردى قاماۋعا الىپ، كىشكەنتاي بالالارىمەن بىرگە لاگەرگە اكەلگەن، ال ءۇش جاسقا تولعاندا ولاردى بالالار ۇيىنە بەرگەن. ارينە، بۇل پروسەدۋرا انالار ءۇشىن وتە اۋىر بولادى. ويتكەنى، اۋەلدە ولار بالالاردىڭ قايدا جىبەرىلەتىنىن بىلمەگەن، حاتتار، سۇراۋلار جازىپ، ولاردى ىزدەپ-تابۋعا تىرىسقان، - دەيدى ەۆگەنيا زەەر.

سونىمەن قاتار، مۇراجاي اۋماعىندا «قايعى قاقپاسى» مونۋمەنتى، شولۋ مۇناراسى، «كۇرەس پەن ءۇمىت» جانە «اشىنۋ مەن دارمەنسىزدىك» سەكىلدى ەكى مۇسىندىك كومپوزيسيا، سونداي-اق «ەسكە الۋ قابىرعاسى»، گۋلاگ كارتاسى سالىنعان «جاس» ستەللاسى بار.

بۇگىن 31 مامىردا مۇراجايدا ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ەسكە الۋعا ارنالعان سالتاناتتى ميتينگ وتەدى، ءبىر مينۋت ۇنسىزدىك جاريالانىپ، جازالانعانداردىڭ ۇرپاقتارىنىڭ قاتىسۋىمەن گۇل شوقتارى قويىلادى.