بۇگىن الماتى قالاسىنىڭ اكىمدىگى «ەكسترەميزم مەن تەرروريزمگە قارسى تۇرۋداعى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ ءرولى» تاقىرىبىندا وتكىزگەن دوڭگەلەك ۇستەلدە ساياساتتانۋشى ايدوس سارىم وسىنداي وي تاستادى، - دەپ حابارلايدى Qamshy.kz.
ساياساتتانۋشى بىرنەشە تەراكتىلىك ارەكەتتەن كەيىن ءقاۋىپتىڭ سالدارىمەن كۇرەسىپ جاتقان مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ جۇمىسىنا سىن كوزبەن قارايتىنىن جاسىرمادى.
«بىرنەشە تەراكتى بولدى، رەسمي ورگاندار تاعى بىرنەشە تەراكتىنىڭ الدى الىنعانىن حابارلادى. قانشاما لاڭكەستىككە قارسى وپەراسيالار بولدى. ءبىراق، سول حابارلاردىڭ ىشىندە ءبىر لاڭكەستىك ۇيىمداستىرعان، سوعان دايىندالعان نەمەسە تەرىس اعىمداردى تاراتۋشى، قولداۋشى بىردە-بىر ادامنىڭ فاميلياسى اتالمايدى. تەرروريستەردىڭ قولداۋشىلارىنىڭ، ەسەپ شوتتارى مەن اقشاسىنىڭ بولماۋى مۇمكىن ەمەس قوي. رەسمي ورگاندار وسى ماسەلەدە تەرىس اعىمداردى جاقتاۋشىلاردىڭ، قامقورلىققا العانداردىڭ، ەل ىشىنە ىرىتكى سالۋدى كوزدەيتىندەردىڭ دەپۋتاتىنان باستاپ، قاتارداعى بەلسەندىسىنە دەيىن اتتارىن اتاۋ كەرەك. قوعام بارلىعىن كورىپ، ءبىلىپ وتىر. اقتوبەدەگى تەراكتىگە قالاي جول بەرىلدى؟ ءسالافيزمنىڭ ەشقانداي دا ءدىن ەمەس، بيلىكتى كۇشپەن باسىپ الۋدى عانا ماقسات ەتكەن ساياسي يدەولوگيا ەكەنىن بىلە تۇرا كوز جۇمعاندىقتان بولدى. ءقازىر سول وڭىردەگى اداسقانداردى رايىنان قايتارۋ، راديكالدى اعىمدارعا ەرۋشىلەردى تاربيەلەۋدى سول سالافيلەردىڭ وزدەرىنە تاپسىرعان دەگەندى دە ەستىپ جاتىرمىز. ءسالافيزمنىڭ «قالىپتىسى» بولمايدى. وسىنى ءتۇسىنۋ كەرەك»، - دەيدى الماتى اكىمدىگى جانىنداعى قوعامدىق كەڭەس مۇشەسى، ساياساتتانۋشى ايدوس سارىم.
دوڭگەلەك ۇستەلدە ءسوز العان ۇقك الماتى قالالىق دەپارتامەنتى ءدىني ەكسترەميزم، تەرروريزممەن كۇرەس جونىندەگى ءبولىنىسى باستىعىنىڭ ورىنباسارى راۋان مۇحامەدجانوۆ اقپارات قۇرالدارى وكىلدەرىنەن لاڭكەستىك ارەكەتتەر تۋرالى جازعاندا لاڭكەستەردىڭ ەل ىشىندە ۇرەي تۋعىزۋدى كوزدەيتىن نەگىزگى ماقساتىن ىسكە اسىرىپ الماۋ جاعىن ويلاۋدى سۇرادى.
«تەراكتىنىڭ تۇپكى ماقساتى – ەلدىڭ ۇرەيىن تۋعىزۋ. قوعامدى قورقىتۋ. ەگەر باق-تار بولعان تەراكتىلەر تۋرالى جازعاندا وسى ماسەلەنى ەسكەرمەسە، كەز-كەلگەن جاڭالىق، ۆيدەوسيۋجەت، حابار تەررورشىلاردىڭ ماقساتىن جۇزەگە اسىرۋعا جاسالعان كومەك بولىپ شىعا كەلەدى. سوندىقتان، ب ا ق وكىلدەرى مۇنداي جاعدايدا رەسمي ورگانداردىڭ ءتيىستى مالىمدەمەلەرىنە، رەسمي اقپاراتقا باسىمدىق بەرۋى كەرەك. لاڭكەستىككە قارسى وپەراسيالاردىڭ ءساتتى اياقتالعاندارى، لاڭكەستەردىڭ كوزى جويىلىپ، تەراكت ءقاۋپىنىڭ الدى الىنعانى تۋرالى حابارلار مىندەتتى تۇردە جاريالانۋى كەرەك. بۇل ارام پيعىلدىلارعا پسيحولوگيالىق تۇرعىدان دا اسەر ەتەدى»، - دەيدى ۇقك وكىلى.
شاراعا جينالعان جۋرناليستەر قاۋىمى وسى جەردە لاڭكەستىك وقيعالار كەزىندە رەسمي اقپارات الۋدىڭ ناعىز قيامەت-قايىم ەكەنىن ايتىپ سالدى. «كاپيتال» باسىلىمىنىڭ باسشىسى ميرا حالينا 18 شىلدەدەگى الماتى وقيعاسى كەزىندە باق-تاردىڭ رەسمي اقپاراتتى دەر كەزىندە الا الماعانىن، سونىڭ سالدارىنان ەل ءىشىن الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى تاراعان ۇرەيلى اقپاراتتار جايلاپ العانىن ايتتى.
م. حالينانىڭ بۇل ءسوزىن «التىن وردا» پورتالىنىڭ باسشىسى سەرىك مالەيەۆ تە قۇپتايتىنىن، تەرروريزمگە قارسى قوعامدىق پىكىر تۋعىزۋدا، تەرىس اعىمدار تۋرالى اعارتۋشىلىق جۇمىس جۇرگىزۋدە اقپارات قۇرالدارىنىڭ زور مىندەت اتقارىپ وتىرعانىن ايتتى. اقپارات قۇرالدارىنا بيلىك تەرروريزممەن كۇرەس باعىتىندا ارنايى مەملەكەتتىك تاپسىرىسپەن قاراجات ءبولۋ كەرەك دەگەن دە ۇسىنىس تاستادى.
«وسىعان دەيىن ءتۇرلى كوزقاراس، ءتۇرلى ۇستانىمداعى باسىلىمداردىڭ بارلىعى دەرلىك ءقازىر ءبىراۋىزدان تەرروريزمگە قارسى تۇردى. سالافيزمگە تۇگەل قوعام قارسى، جۋرناليستەر قاۋىمداستىعى قارسى. ويتكەنى، سالافيزم – ءبىزدىڭ حالىقتىڭ تانىم-تۇسىنىگىنە، تاريحى مەن مادەنيەتىنە قايشى. قازاقتىڭ رۋحاني مادەنيەتىنىڭ باسىم بولىگىن حالىقتىق مۋزىكا، ءان مەن كۇي قۇرايدى. ال، مۋزىكانى حارام دەيتىندەر بىزگە جاۋ ەمەي نەمەنە؟»، - دەيدى س. مالەيەۆ.
دوڭگەلەك ۇستەلدە سونداي-اق، قالالىق ىشكى ساياسات باسقارماسىنىڭ باستىعى ن. سىدىقوۆ، ءدىن ىستەرى جونىندەگى باسقارما باستىعى ا. ەسەنبەكوۆ ارنايى بايانداما جاسادى. ب ا ق وكىلدەرى، باسقا دا عالىمدار مەن ساراپشىلار ويلارىن ورتاعا سالدى.
دارحان مۇقانتەگى