رەسەي پرەمەر-ءمينيسترى دميتريي مەدۆەديەۆتىڭ ەۋرازيالىق وداقتا ورتاق ۆاليۋتا قولدانىپ، كەيبىر رەسەيلىك دەپۋتاتتاردىڭ ورىس تىلىنەن ورتاق ءتىل جاساۋ تۋرالى يدەيالارى قازاقستاندىق دەپۋتاتتار اراسىندا قولداۋ تابۋدا. ءماجىلىس دەپۋتاتى، قازاقستان حالىقتىق كوممۋنيستىك پارتياسى فراكسياسىنىڭ مۇشەسى جامبىل احمەتبەكوۆ ورتاق ۆاليۋتا قاجەتتىگىن ايتىپ، ال ورتاق ءتىل ورىس ءتىلى بولسا، قارسى ەمەستىگىن ءبىلدىردى.
- ەۋرازيالىق وداق كەڭىستىكتىگىندە قىزمەت ەتۋ - وتە دۇرىس شارۋا. رەسەي، بەلارۋس، قازاقستاننىڭ بۇرىننان كەلە جاتقان ءداستۇرى، ەكونوميكالىق قانا ەمەس، الەۋمەتتىك تىعىز بايلانىسى، دوستاستىعى بار. وداققا قوسىلعىسى كەلەتىن قىرعىزستان، كورشى وزبەكستانمەن دە ەكونوميكالىق بايلىنىسىمىز بۇرىننان مىعىم بولعان. سوندىقتان، بىردەن وسى بايلانىستاردى ءۇزىپ جىبەرىپ، جاھاندانۋ كەزىندە جالعىز ءومىر ءسۇرۋ - قيىن جاعداي. ەكونوميكالىق، ينتەگراسيالىق پروسەستەر جۇرمەي، حالىقتىڭ ءال اۋقاتىن دا كوتەرە المايمىز. تاۋەلسىزدىگىمىزدى ساقتاي وتىرىپ، باسقا ەلدەرمەن كەلىسىم-شارت جاساسىپ، ءوز مۇددەمىزدى قورعاپ، باسقالاردىڭ مۇددەسىنە تيىسپەي، ورتاق شەشىمگە كەلۋگە ءتيىسپىز. بۇل – ەۋرازيالىق وداق قۇرۋ. ال وداق قۇرعاننان كەيىن شەكارالارىمىز اشىق، ۆيزاسىز كىرىپ‑شىعىپ جۇرسەك، وندا نەگە ورتاق ۆاليۋتا قولدانباسقا؟! سوندا ءبىر ەلدەن ەكىنشىسىنە كىرەر كەزدە ۆاليۋتا ايىرباستاپ اۋرەگە تۇسپەيمىز. ءبىراق ورتاق ۆاليۋتا رەسەيلىك رۋبل، قازاقستاندىق تەڭگە، بەلارۋس اقشاسى ەمەس، وسى ىنتىماقتاستىق ىشىندە جۇرەتىن ورتاق ۆاليۋتا بولۋى ءتيىس. ال شەكارالار اشىق بولعانىمەن، ونى الىپ تاستاۋ كەرەك دەگەن پىكىرمەن كەلىسپەيمىن. ءار مەملەكەتتىڭ شەكاراسى ەشقاشان بۇزىلماي، تۇرۋى كەرەك.
ورتاق ءتىل ماسەلەسىن قازاقستان وتە دۇرىس شەشىپ قويعان. ءبىزدىڭ مەملەكەتتە رەسمي ءتىل – ورىس ءتىلى. ەگەر باسقا دا مەملەكەتتەردە حالىق قاي تىلدە كوبىرەك سويلەسە، ورتاق ءتىل ورىس ءتىلى بولسا دا، ەشتەڭە ەتپەيدى. ويتكەنى بىزدە ورتاق ءتىل، رەسمي ءتىل - ورىس ءتىلى. باسقا مەملەكەتتەر دە ورىس ءتىلىن رەسمي ءتىل رەتىندە قابىلداسا، بۇل يمپەريانىڭ كورىنىسى بولىپ سانالمايدى. بۇل قايتا ورتاق ماسەلەلەرىمىزدى شەشۋگە، قارىم-قاتىناسىمىزدى نىعايتۋعا كوپ اسەر ەتەدى. ەگەر ورتاق ءتىل رەتىندە قازاق نەمەسە بەلارۋس ءتىلىن الايىق دەسەك، ءبارى جاپاتارماعاي ولاردى ۇيرەنە باستاۋى دەگەن ماسەلە ەمەس قوي؟! وزىمىزدە دايىن تۇرعان جاعدايدى قۇرتپاي، سوعان اقىرىنداپ، جايلاپ، باپپەن كەلىپ، قولدانسا، العا جىلجۋى ءتيىس. جەكە جۇرسەك، داعدارىس جەپ قويۋى مۇمكىن، ال ءوزارا بايلانىستى بۇزۋ قيىن بولماق.
ارينە، «تاۋەلسىزدىگىمىزدەن ايىرىلىپ قالۋىمىز ىقتيمال» دەگەن پىكىرلەر ءار كىمنىڭ قورقىنىشى مەن ۇرەيىن بىلدىرسە كەرەك. كوستيتۋسيامىز، زاڭدار، مەملەكەت باسشىسى انىقتاپ بەرگەن، تاۋەلسىزدىگىمىزدى نىعايتاتىن باعدارلامالار ونىڭ بارىنە قايشى كەلەدى. قورقاتىن ەشتەڭە جوق! بيلىك، زاڭناما دەڭگەيىندە ءوزىنىڭ مۇددەسىن قورعاي الماي، ىستەرىن جۇزەگە اسىرا الماعان تاجىريبەسىز ادامدار ىرىتكى سالعىسى كەلەتىن شىعار. وعان قارسى تۇرۋىمىز كەرەك. سەبەبى 21 عاسىر - جابايى كاپيتاليزم!
"اراشا-اقپارات"
پىكىر قالدىرۋ