Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگىنىڭ ەلەكتروندىق پوشتاسىنا «قازاق ەلى» حالىقتىق قوزعالىسىنىڭ ءتوراعاسى، جۋرناليست قاجىمۇقان عابدوللانىڭ حاتى كەلدى. قاجىمۇقان عابدوللا حاتىن ق ر پرەمەر-مينيسترى اسقار مامينگە جولداپتى. وندا مەملەكەتتىك تىلگە قاتىستى ەلىمىزدىڭ شەنەۋنىكتەرىنە رەنىشىن ءبىلدىرىپ جازىپتى. ەسكەرتە كەتەيىك، اۆتوردىڭ پىكىر رەداكسيانىڭ كوزقاراسىنا سايكەس كەلمەۋى مۇمكىن.
حات مازمۇنى تومەندەگىدەي:
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك ءتىلى – قازاق ءتىلى. بۇل – ەلىمىزدىڭ اتا زاڭىندا ناقتى بەلگىلەنىپ، بەكىتىلگەن. بۇعان قوسىمشا-قۋاتتاما رەتىندە ارنايى ءتىل تۋرالى زاڭ قابىلدانعان. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ايماعىندا رەسمي مەملەكەتتىك ءتىل – قازاق ءتىلى تولىق قولدانىلۋعا ءتيىس ءارى مىندەتتى.
اسقار ۇزاقباي ۇلى!
قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتىنىڭ باسشىسى مەن ۇكىمەت مۇشەلەرى جانە ولاردىڭ قۇزىرلى قۇرىلىمدارى، اسىرەسە، ەلىمىزدىڭ بولاشاق بۋىندارىنا تالىم-تاربيە بەرەتىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ لاۋازىمدى (ءارى قاتارداعى) باسشىلارى مەن قىزمەتكەرلەرى نەگە مەملەكەتىمىزدىڭ ەڭ قۇندى اتا زاڭىنداعى مىندەتتەردى بۇزىپ (ءتىپتى، بەلدەن باسىپ)، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ رەسمي مەملەكەتتىك ءتىلى – قازاق تىلىندە قۇجاتتامالاردى تولىق جۇرگىزىپ، ەركىن سويلەمەيدى؟!
الدە، قازاق تىلىنە ىشتەي قارسىلىقتارىڭىز بار ما؟
بولماسا، «قازاق ءتىلىنىڭ مەملەكەتتىك مارتەبەسىن مويىنداماڭدار» دەگەن قۇپيا تاپسىرمالار ءتۇستى مە؟..
مۇنداي ىشكى-سىرتقى قىسىمدار كورسەتىلمەسە، سىزدەردى ىڭگالاتىپ دۇنيەگە اكەلگەن انالارىڭىز – قازاقتىڭ كەيۋاناسى بولسا، تۋعان اناڭىزعا ءھام تىلىڭىزگە ساتقىندىق جاسايتىنداي، باستارىڭىزعا نە كۇن تۋدى؟!.
ار-ۇيات پەن نامىس-وجداندى ىسىرىپ بىلاي قويعاننىڭ وزىندە، انانىڭ اق سۇتىنە ادالدىق قايدا؟!.
...كۇنى كەشە ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ بيۋدجەتتى جوساپارلاۋ دەپارتامەنتى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى جانار راحمەتوۆا قازاق ءمۇعالىمىنىڭ سۇراق-سوزىنە: «يا نە گوۆوريۋ پو كازاحسكيي. ۋ ناس ترەحيازىچيە، ەسلي چتو...» – دەپتى...
بىزدىڭشە، ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ بيۋدجەتتى جوساپارلاۋ دەپارتامەنتى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى جانار راحمەتوۆاعا قولدانىلاتىن جازا بىرەۋ-اق بولۋى كەرەك:
- قىزمەتىنەن بوساتۋ.
- ءومىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن مەملەكەتتىك قىزمەتتە جۇمىس ىستەۋىنە تىيىم سالۋ.
- ۇلكەن كولەم، جوعارى سومادا ايىپپۇل سالۋ (قولدانىستاعى زاڭدارعا سايكەس) (مىسالى، 90 (توقسان) ملن تەڭگە شاماسىندا...)
- قازاق حالقىنان ارنايى (اشىق تۇردە) كەشىرىم سۇراتۋ.
ەگەر ءداپ وسىنى جاساساق، ەرتەڭ بىردە-بىر ادام قازاق تىلىنە قارسى جارتى اۋىز ءسوز ايتا المايدى. ويتكەنى، ءناپاقادان ايىرىلۋ، لاۋازىمنان اجىراۋ، بولاشاققا ءۇمىتتى جوعالتۋ، قىرۋار قارجى ايىپپۇل تولەۋ، اقىرىندا، «ەكى ەلى اۋىزىنا – بەس ەلى قاقپاق» قويا الماي، جۇرت الدىندا ماسقاراشىلىقپەن كەشىرىم سۇراۋ – كەز كەلگەننىڭ «سايتانىن» قاعىپ الادى!
ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى بيبىگۇل اسىلوۆا دا – انا تاربيەسىن، اكە ءتالىمىن كورمەگەن قىلىق تانىتىپ، ۇنەمى باسقىنشى جۇرتتىڭ تىلىندە سايراپ ءجۇر...
...مەملەكەتتەن جالاقى الاتىن مەملەكەتتىك قىزمەتكەردىڭ – ءوزىن اسىراپ وتىرعان مەملەكەتتىڭ ءتىلىن بىلمەۋى جانە سويلەمەۋى – ءجاي عانا سالعىرتتىق ەمەس، سول مەملەكەتتىڭ زاڭدارىن مويىنداماۋ بولىپ تابىلادى. دەمەك، بۇل – بۇزاقىلىق ەمەس، قاتارداعى قىلمىس تا ەمەس؛ بۇل – مەملەكەتتىڭ تاۋەلسىزدىگىنە ءقاۋىپ ءتوندىرۋ، ىرگەسىن سوگۋگە اتسالىسۋ.
ەشقانداي ءورت – بىردەن لاۋلاپ جانبايدى، ول الدىمەن، شىرپىمەن تۇتانادى. تازا ءقازاقتىلدى بالعىن بۋىن قاۋلاپ ءوسىپ كەلەدى، ءبىر كۇنى جات ەلدىڭ تىلىندە ساندۋعاشقا سايراعان شەنەۋنىكتەردىڭ «ويىنىنان – وت شىعىپ» جۇرمەسىن...
تاياۋدا عانا مەملەكەت باسشىسى ۇكىمەت پەن پارلامەنتتىڭ جۇمىس ءتىلى – رەسمي مەملەكەتتىك ءتىل – قازاق ءتىلى بولۋى قاجەتتىگىن سالا مينيسترىنە ارنايى، قاداپ ايتتى. ءبىراق، مەملەكەت باسشىسىنىڭ وسى ءسوزىن ەرىندەرى كەزەرگەن بىردە-بىر شەنەۋنىك شىمبايىنا باتىپ، شىنايى تۇسىنگەن جوق. ادەتتەگىدەي، ۋاقىتشا بىر-ەكى رەت، بىر-ەكى كۇن قازاقشا ەرىندەرىن جىبىرلاتتى دا، كۇڭكىلدەرىن دوعارا قويدى...
اسقار ۇزاقباي ۇلى!
«ءالىپتى – تاياق دەپ بىلمەيتىن» ءشۇبارتىل ارىپتەستەرىڭىزگە ءسىزدىڭ تالاپ قويۋعا تولىق قۇقىڭىز بار!
قازاق مىقتى دا كۇشتى بولۋى ءۇشىن – بىرلىگى مەن بەكەمدىگى بولۋى كەرەك.
قازاق رۋحتى دا جىگەرلى بولۋى ءۇشىن – تالعامى بيىك انا تىلىندە سويلەۋى كەرەك!
سىزدەن ويلى قادام، پەرزەنتتىك ادالدىق كۇتەمىز!
قۇرمەتپەن، قاجىمۇقان عابدوللا،
«قازاق ەلى» حالىقتىق قوزعالىسىنىڭ ءتوراعاسى
