"قازاقفيلم" كينوستۋدياسى ايگىلى ءانشى، ورىس باسقىنشىلارىنىڭ ەزگىسىنە قارسى ارەكەت ەتكەن ۇلت قايراتكەرى بالۋان شولاقتىڭ ءومىر جولى تۋرالى فيلم ءتۇسىردى. بۇگىن "Chaplin" كينوتەاترىندا "بالۋان شولاق" كارتيناسىنىڭ الدىن-الا كورسەتىلىمى بولدى.
ۇلت تاريحىنداعى ءىرى تۇلعانىڭ عۇمىر جولىنان سىر شەرتەتىن ءفيلمنىڭ تۇساۋكەسەرىنە ءبىز دە باردىق. شاھارداعى ۇلكەن كينوتەاترلاردىڭ ءبىرى تاڭدالسا دا، كورەرمەن قاراسى قالىڭ. كوپشىلىك اراسىنان دۋلات يسابەكوۆ، بولات ءابدىلمانوۆ، جولامان ءامىروۆ سىندى ازاماتتار بوي كورسەتتى. بىر-بىرىمەن ەسەندىك سۇراسقان قالىڭ كورەرمەن كينونىڭ ءتۇسىرىلىم توبىمەن، ارتىستەرىمەن بىرگە زالدارعا تاراپ، ەكران الدىنا جايعاستى.
ءارى قاراي كوزگە تۇسكەن ەرەكشەلىكتەردى تىزبەكتەپ جازالىق.
- فيلمگە تۇسكەن اكتەرلار شەبەرلىگى
باستى ءرولدى (بالۋان شولاقتىڭ) سومداعان م.اۋەزوۆ اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك اكادەميالىق دراما تەاترىنىڭ بەلدى اكتەرى ەركەبۇلان دايىروۆ ءوزىنىڭ اسقان شەبەرلىگىن قالىڭ كورەرمەن الدىندا تاعى دالەلدەدى. سوم تۇلعاسى جانە قازاقى بەت-پىشىنى، سويلەۋ مانەرى كورەرمەن نازارىنا ۇلت تۇلعاسىن تىرىلتكەندەي اسەر قالدىردى.
سونداي-اق، جولامان ءامىروۆ، بولات ءابدىلمانوۆ، مەدگات ومىرالييەۆ، الەكساندر باگريانسيەۆ، البينا شارداروۆا، سافۋان شايمەردەنوۆ، ءساعادىلدا ءۇسىبالى سىندى ارتىستەردىڭ كاسىبي شەبەرلىگىن ايتپاسا بولمايدى.
ارتىستەر قوسىنى ءتۇسىرىلىم بارىسىندا ۇلت تاريحىنداعى ءىرىلى-ۇساقتى دۇربەلەڭدەردى جان-تانىمەن ۇعىپ، بارىنشا كاسىبي سومداۋعا تىرىسقانى بايقالادى.
- قازاق كينويندۋسترياسىنداعى ۇزدىك گرافيكا
باس پروتوتيپ قازاق ۇلتىنىڭ الاساپىران، اۋمالى-توكپەلى ۋاقىتىندا ءومىر سۇرگەنىن ەسكەرسەك، سول تۇلعانىڭ تۇرقىن تاسپالاۋ بارىسىندا گرافيكا جونىنەن ءبىرتالاي قيىندىقتار تۋىندايتىنى انىق.
اسىرەسە، مۇنداي فيلمدەردە قانتوگىس كارتينالارى، اتىس-شابىس سىندى قيىندىق تۋعىزاتىن ساتتەر كوپ كەزدەسەدى. مىنە، ءتۇسىرىلىم توبى مەن ارتىستەر تىزە قوسىپ، گرافيكالىق قاتەلىكتەرگە جول بەرمەگەن. كارتينانىڭ بۇل جەتىستىگىنە ەكران سىرتىندا جۇمىس جاساعان ماماندارعا العىس بىلدىرگەن ءجون.
- شىنايىلىق
وزدەرىڭىز دە بايقايتىن بولارسىزدار، كوپتەگەن تاريحي-دەرەكتىك فيلمدەردە توبەلەس، اتىس، كۇش سىناسۋ دەگەن ساتتەردە كامەرا راكۋرسى مىڭ قۇبىلادى. ال نۇرگەلدى سادىعۇلوۆ وسى جوباسىن جۇزەگە اسىرۋ بارىسىندا ارتىستەرگە ۇلكەن تالاپ قويعان ىسپەتتى.
باس كەيىپكەرلەردىڭ كۇش سىناساتىن تۇستارى ايتارلىقتاي شىنايى جاسالعان. بۇل ارتىستەردىڭ بەلگىلى سپورت تۇرلەرىنەن دە حابارسىز ەمەس ەكەندىگىن اڭعارتادى.
بالۋان شولاقتىڭ وبرازىن سومداۋ ءۇشىن ەركەبۇلان دايىروۆ "قازاقستان بارىسى" ۇلان رىسقۇلمەن جاتتىعۋ جاساپ، ون كەلىگە دەيىن سالماق قوسىپتى. مىنە، ەڭبەك، مىنە تىرىسۋ!
- سەنزۋرادان الشاقتىق
دۋلات يسابەكوۆ "جاۋجۇرەك" پەساسىندا دا، "بالۋان شولاق" كينوكارتيناسىنىڭ سەنارييىن جازۋ بارىسىندا دا ۇلتتىڭ ادام ايتقىسىز ەزگىگە ۇشىراعانىن، پاتشا ۇكىمەتىنىڭ وزبىر ساياساتىنىڭ كورىنىسىن جاساۋعا تالپىنادى. سول ماقسات ورىندالعانداي.
اشىق وزبىرلىقتار، كەكتەنگەن قازاق...
مۇرىندارىنا ادامگەرشىلىكتىڭ ءيىسى بارمايتىن اتقارۋشى قۇيىرشىقتاردىڭ ادام سەنگىسىز قياناتتارى، ءبارى-بارى وسى كارتينادا كەرەمەت ۇيلەسىم تاپقان.
- تاربيەلىك ءمانى
نۇرگەلدى سادىعۇلوۆتىڭ فيلمىندە دوستىق، قۇرداستار قالجىڭى، ادامگەرشىلىك، سەرتكە بەرىكتىك، ۇلتشىلدىق جانە جاۋىنا دا قاستاندىق قىلماعان قازاقتىڭ قاسيەتى تاماشا كورىنىس تابادى.
ايەل زاتىنا دەگەن ماحابباتتىڭ، ەسكىلىكتىڭ قاساڭ قاعيدالارىنا قارسى تۇرۋ، قىزدىڭ كوز جاسىن قۇرمەتتەۋ سىندى زور ادامي قاسيەتتەر جاعىمدى كەيىپكەرلەردىڭ بويىنان كورىنىس بەرەدى.
سونداي-اق، ءتۇرلى سايىستا جەڭىسكە جەتىپ، العان جۇلدەسىن كەدەي-كەپشىككە ۇلەستىرىپ جۇرە بەرەتىن قازاق الىپتارىنىڭ اتىمتاي جومارتتىعى دا ۇمىت قالماعان.
قازاق ەكەنىڭدى ەسىڭە مىقتاپ ءبىر سالاتىن، نامىسىڭا قامشى جۇگىرتەتىن، ساناڭداعى كومەسكى ۇلتتىق رۋحىڭدى وياتۋعا قاۋقارى جەتەتىن كەرەمەت دۇنيەلەردىڭ ءبىرى – بۇل كارتينا.
العاشقىدا "جاۋجۇرەك" دەگەن اتپەن پەسا رەتىندە جازىلعان دۇنيەسىن بەلگىلى جازۋشى-دراماتۋرگ دۋلات يسابەكوۆ كينوعا نەگىزدەگەن. جازۋشى قالامىنان تۋعان سەنارييدى دەرەكتى فيلمدەرى ارقىلى تانىمال رەجيسسەر نۇرگەلدى سادىعۇلوۆ تاسپالاعان.
نۇرماعامبەت بايماعامبەت ۇلى (بالۋان شولاق) 1864-1919 جىلدار ارالىعىندا ءومىر سۇرگەن. ءوزىنىڭ سانالى ءومىرىن اۋىزدىعىمەن سۋ ءىشىپ، ەتىگىمەن سۋ كەشىپ ءجۇرىپ وتكىزگەن ەل ازاماتىنىڭ ەرجۇرەكتىگى، ادامگەرشىلىگى، باتىرلىعى، الىپ كۇش يەسى ەكەندىگى كارتينادا تولىق اشىلعان.
قازاق كينويندۋسترياسىنىڭ كوشى العا جىلجىپ كەلەدى ەكەن. ۇزاق ەڭبەكتىڭ جەمىسى رەتىندە ەكرانعا جول تارتقان ءفيلمدى ءار قازاق تاماشالاسا، شىركىن!
ءساۋىر ايىنىڭ 18ء-شى جۇلدىزىنان باستاپ، "بالۋان شولاق" كينوتۋىندىسى قازاقستاننىڭ تۇكپىر-تۇكىپىرىندەگى كينوتەاترلاردان جالپى كورەرمەنگە جول تارتادى.
