ەلىمىزگە تانىمال ارحەولوگ تەمىر سماعۇلوۆ باسقارعان ەكسپەديسيانىڭ مۇشەلەرى سەمەي مەملەكەتتىك پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىنىڭ (سمپي) پروفەسسورى، بەلگىلى تاريحشى امانتاي يسين، ارحەولوگ، سۋرەتشى گەورگيي پەرەسۆەتوۆ، ارحەولوگ تالعات ايلىبايەۆ، سونىمەن قاتار، سمپي جانە پمپي (پاۆلودار مەملەكەتتىك پەداگوگيكالىق ينستيتۋتى) ستۋدەنتتەرى، سەمەي قالاسىنىڭ جاس ۇلان ليسەيىنىڭ وقۋشىلارى بولدى. پروفەسسور امانتاي ءيسيننىڭ باسقارۋىنداعى سمپي تاريح-فيلولوگيا فاكۋلتەتىنىڭ 3 كۋرس ستۋدەنتتەرى ابىلحايداروۆ سىرىم، ارعىنبايەۆ مانسۇر، بەكتۇرىس مەرەكە، بىقىش قىزى گۇلگينا، داۋكونوۆا راۋشان، يساباي ايقىن، كاسيموۆا مەرۋەرت، قۇرمانعالييەۆ ارمان، قىزىرحان ەرلىك، نۇرمۇحانوۆ جۇلدىز، ىسقاقوۆ الماس جانە «جاس ۇلان» ليسەيىنىڭ وقۋشىلارى احمەتوۆ ءالي، تاۋىربايەۆ داۋرەننىڭ ەڭبەكتەرى ۇلكەن. جاس ارحەولوگتار قورعان قۇرىلىسىن قازۋ كەزىندە زەرتتەۋ ادىستەرىمەن تانىسىپ، حانشايىمدى تازالاۋ جۇمىستارىنا بەلسەنە قاتىسىپ قايتتى. وسىنداي تاريحي وقيعاعا قاتىسىپ وتىرعان ستۋدەنتتەر قازبا جۇمىستارىن تاڭسارىدەن قاس قارايعانشا جۇرگىزدى. ولار بەلگىلى رەستاۆراتور قىرىم التىنبايەۆ كەلگەن سوڭ شۇڭقىر قابىرعالارىن جان-جاعىنان كولەمدەتىپ كەڭەيتتى. ايتا كەتسەك، زەرتتەۋشى عالىمدار تاسكەسكەن - باقتى جولىنداعى قورعاننان ساق زامانىنداعى پاتشا قىزدىڭ مۇردەسىن تاپتى. عالىمدار وعان «ۇرجار حانشايىمى» دەگەن اتاۋ بەرىپ، جەرلەۋ ورنىنىڭ بۇزىلماي جاقسى ساقتالۋىن ۇلكەن ساتتىلىك دەيدى. بۇل ۇلكەن ولجا ايگىلى ەسىك قورعانىنداعى التىن ادامنان كەيىنگى ەكىنشى سوعان ۇقساس ەسكەرتكىش بولىپ وتىر. سونداي-اق، ارحەولوگتار قورعاننىڭ جوعارعى تۇسىنان تاعى ءبىر ادامنىڭ مۇردەسىن تاپتى، ولاردىڭ پايىمداۋىنشا ول حانشايىمنىڭ قىزمەتشى ق ۇلى نە بولماسا قۇرىلىس اياقتالعاننان كەيىن قۇرباندىققا شالىنعان ادام بولۋى مۇمكىن دەيدى. «ءۇرجار حانشايىمى» تابىلعان ەسكەرتكىش ءبىزدىڭ جىل ساناۋىمىزعا دەيىنگى IVء-ىىى عاسىرلارعا جاتادى. سالتاناتتى كيىمىمەن جەرلەنگەن جاس ايەل سول كەزدەگى پاتشانىڭ زايىبى، بالكىم قىزى بولۋى دا مۇمكىن. حانشايىمنىڭ سول اياق جاعىنداعى شۇڭقىر بۇرىشىندا اعاش تاباق، ىشىندە قوي جامباسى سالىنعان كەراميكالىق قازان، تاعى ءبىر كەراميكالىق ىدىس تابىلىپ وتىر. اشەكەيلەردىڭ ىشىندەگى ەڭ ماڭىزدىسى – باس كيىمى. جاس ايەلدىڭ حانشايىم بولعانى تۋرالى تۇجىرىمدى عالىمدار نەگىزىنەن سوعان سۇيەنىپ جاساپ وتىر. ول التىندى «ءمۇيىز» ويۋ-ورنەگىمەن بەزەندىرىلىپ، التىن جانە باعالى تاستار مەن كومكەرىلگەن. كەلبەتى مەن ورنەگى جاعىنان ساۋكەلەگە ۇقساس. سونىمەن قاتار، التىننان جاسالعان سىم سىرعا، سالپىنشاقتارى دا بار. ارحەولوگتار بۇل جادىگەرلەردىڭ بارلىعى وتكەن تاريحتان مول مالىمەت بەرەتىنىن ايتىپ وتىر. بۇل كۇندەرى زەرتتەۋشىلەر مەن جاس ارحەولوگتار «ءۇرجار حانشايىمىن» كيىم قالدىقتارىمەن مونوليت تۇرىندە تۇتاس الۋ جۇمىستارىن جۇزەگە اسىردى.