Almaty qalasynyń turǵyny Áset Tileýshev kólik keptelisterin boldyrmaýdyń tóte jolyn usynýda. Buǵan deıin birneshe patentke ıe bolǵan ónertapqysh "Qamshy" portalyna bergen suhbatynda qalanyń ekologıasyn jaqsartýda ekoparkomattardyń róli zor deıdi.
Áset Shaıdýllaulynyń ınovasıalyq jobalarmen aınalysqanyna otyz jyl bolypty.
"Barshańyzǵa belgili, Almaty qalasynda engizilgen "Ońaı" baǵdarlamasy sátsizdikke ushyrady. Kóptegen avtobýs júrgizýshileriniń narazylyq tanytqany belgili. Keıbir qoǵamdyq kólik júrgizýshileri salonda jolaýshylardyń kózinshe dóreki áreketterge baryp, keıde tóbelesip jatady. Valıdatordy qıratqan júrgizýshiler de boldy.
Basqa óńirden kelgen avtokólik ıeleri qoǵamdyq kólikke mingisi kelmeıdi, kólikterin qalaǵan jerine qoıady. Turǵyndar da qyzmet ornynyń aldyna, úılerdiń janyna mashınalaryn toqtatyp, polıseı men jedel járdem kólikteriniń aýlaǵa ótýine kedergi keltiretin jaǵdaılar jıi kezedesýde" deıdi ónertapqysh.
Almatyda 700 myń avtomobıl bar. Budan bólek syrttan 250 myń kólik keledi. Kóliktiń kóptiginen qalada balalardyń emin-erkin oınap, adamdardyń júrip-turýyna kedergi kóp.
Ónertapqysh usynyp otyrǵan, «Ekoparkomat» jobasy kólik keptelisterin 100 paıyz joıýǵa múmkindik beredi. Jańa parkomattardyń ereksheligi sonda, kólikter birneshe qabatqa ornalaspaq.
"Parkomattardy qaıda ornatýǵa bolady?" degen suraqqa Áset Shaıdýllauly bylaı dep jaýap berdi:
"Ekoparkomatar aryqtardyń ústine ornatylsa basqa nysandarǵa kedergi keltirmeıdi. Parkomattardyń eń joǵary jaǵyna gúl ósirýge bolady. "Alaıda bul jobany tolyq júzege asyrýǵa demeýshiler kerek" deıdi ónertapqysh.
Ár kvartalǵa shamamen 4-8 parkomat ornatýǵa bolady eken. Parkomattyń árqaısyna 120 avtokólik sıatyn kórinedi.
Avtorlyq baǵdarlamasyn qalalyq ákimdikke usynǵanyn jetkizgen ónertapqysh "Ońaıdan" góri burynǵy aılyq jol júrý bıletin qaıta qalpyna keltirý kerek dep esepteıdi. Sonda qarjy jymqyrý áreketteri bolmas edi. Onyń oıynsha, "Ońaıǵa" bólingen qarajat ózin aqtaǵan joq.
"Eger ekoparkomattar ornatylsa qalanyń ekologıalyq ahýaly jaqsaryp, qala búdjetine jylyna 20 mıllıard teńge (1 saǵaty 50 teńge bolǵanda) paıda túser edi" deıdi Áset Shaıdýllauly.
Dana Qamshybek
