Ekonomıs Arman Baıǵanov krıptovalútanyń Qazaqstandaǵy mańyzy men onyń elimizge qajettiligi týraly pikirimen bólisti, dep habarlaıdy Qamshy aqparattyq agenttigi Sputnik.kz saıtyna silteme jasap.

Qazaqstan prezıdenti Nursultan Nazarbaev valútalyq daǵdarysqa "biregeı jaýap" retinde krıptovalútany atady. Astana Best Consulting Group ekonomısi Arman Baıǵanov memleket basshysymen kelisedi, alaıda vırtýaldy valútaǵa ótý prosesin uzaq ári beınetti bolady dep esepteıdi.  Krıptovalúta – bul qoldan jasaýdan tolyq qorǵalǵan jáne abstraktyly senimge emes, naqty aktıvtermen qamtamasyz etýge negizdelgen vırtýaldy valúta. Astana ekonomıkalyq forýmnyń jabylý saltanatynda sóz alǵan el prezıdenti "bul aqsha demokratıalyq, ıaǵnı búkil dúnıejúziniń tutynýshylarymen qabyldanýy tıis, sondyqtan bul iste memleketter barynsha kóptep qatysqandary jón", dep atap ótken.

Rasynda, álemdik ekonomıkanyń "sanǵa" kirip ketkenine biraz boldy. Vırtýaldy bıtkoın men onyń kóptegen týystarynyń senimdiligi men baqylanbaýyna qatysty másele búkil álemde qyzý talqylanyp jatyr. 

Keıbir sarapshylardyń pikirinshe, krıptovalúta – sanaspaýǵa bolmaıtyn fakt, bul rette odan búkil valútalyq daǵdarystan qutqaratyn panaseıany kóredi, al ózgeler kerisinshe senbeıdi jáne vırtýaldy valútadan "aýlaq júrýge" keńes beredi. Al endi bir sarapshylar vırtýaldy valútanyń búgin bolmasa erteń qoldanysqa enetinine senimdi.  "Krıptovalúta engizýge saqtyqpen qaraý kerek, — dep sanaıdy Baıǵanov. – Álemde qazir ártúrli krıptovalúta bar, olardyń arasynda eń keń taralǵany – "bıtkoın". Valútanyń bul túri eshkimmen rettelmeıdi jáne eshteńemen qamtamasyz etilmegen. Iaǵnı onyń baǵasy naryqqa qatysýshylardyń bul aktıvke degen senimdiliginen shyǵady. Bul atyshýly MMM qarjy pıramıdasy sekildi: baǵasy birden ósip ketýi múmkin, sondaı-aq kenetten túsip ketýi de múmkin". 

Sarapshynyń túsindirýinshe, árekettegi krıptovalútalardyń kotırovkalary qatty qubylmaly bolyp tabylady, sondyqtan qarjylyq táýekeldiligi joǵary jáne tabıǵaty boıynsha kóbine saýdagerlikke keledi.

Sondaı-aq vırtýaldy valútalar ártúrli manıpýlásıalar men hakerlik shabýyldardan saqtandyrylmaǵan. "Eger Qazaqstanda engizý týraly aıtar bolsaq, ol qolma qol aqsha aınalymynan bas tartýdy bildiredi, bul rette árekettegi blokcheın júıesiniń tájirıbesin paıdalaný", — deı kele Baıǵanov qazir Reseı Ortalyq banki jasap jatqandaı óz elinde vırtýaldy valúta jasap kórý qajet degen pikir bildiredi.  "Krıptovalútanyń qyzmet etý júıesiniń ózi Ulttyq bank tarapynan rettelýge tıis, sonymen birge árıne altynmen jáne Qazaqstan ekonomıkasymen qamtamasyz etilýi qajet. Blokcheın júıesin engizýde aqparattyq qaýipsizdikti qamtamasyz etýge nazar aýdarý qajet", — dep esepteıdi ekonomıs.   Jalpy, onyń pikirinshe, blokcheın negizinde krıptovalúta engizýmen qolma qolsyz aqsha aınalymyna ótý qarjy aǵyndaryn ashyq etip, jemqorlyq pen kóleńkeli ekonomıkany joıýǵa kómektesedi. Biraq birden emes.