Árbir el úshin tili onyń eń basty tiregi. Til árbir ulttyń ajyramas bóligi. Ultty aıqyndaıtyn quraly. Sondyqtan qaı el bolmasyn til saıasatyn júrgizýiniń mańyzy zor. Osydan mynadaı qorytyndy shyǵady, ıaǵnı til saıasaty men ult saıasaty bir-birinen ajyramaıtyn, bólip-jaryp qaraýǵa kelmeıtin birtutas materıa.
Qazaqstan Respýblıkasynyń memlekettik tili – qazaq tili. Qazaq tiliniń qoldanys aıasyn keńeıtip, ony tek kúndelikti qatynas tili retinde ǵana emes, ǵylym, bilim, ekonomıka, áleýmet, saıasatta qazaq tilin qoldanyp, ǵylym, bilim qazaq tilinde sóıletý úshin kóptegen jumystar atqarylyp jatyr. Túrli baǵdarlamalar qabyldanyp jatyr. Olardyń kózdeıtin maqsaty bir – qazaq tilin mereıin ústem etý. Onyń qoldanys aıasyn keńeıtý. Qazaq tildi ortany qalyptastyrý. Qazaqstan Respýblıkasynda ómir súrip jatqan etnostarǵa óz ana tilin saqtaı otyra, qazaq tilin úıretý, is-qaǵazdardy qazaq tilinde júrgizý. Qazaq tilinde kitaptar, oqýlyqtar kóptep shyǵyp, olarǵa degen suranys artýyn qamtamasyz etý. Qazaqstan Respýblıkasynda turyp jatqan azamattardyń qazaq tilin úırenýge yntalandyrý.
Osyndaı maqsattardy kózdeıtin baǵdarlamanyń biri ári biregeıi – tilderdi damytý men qoldanýdyń 2011-2020 jyldarǵa arnalǵan baǵdarlamasy. Onda joǵary atap kórsetkenderdiń barlyǵy qarastyrylǵan.
Qazaqstan Úkimetiniń tilge qatysty júrgizip otyrǵan saıasaty Qazaqstan Respýblıkasynda turyp jatqan túrli etnostardyń túgelimen quqyǵy men bostandyǵyna qul suǵylmaı, áleýmettik jaǵdaıy joǵary qoǵamnyń irgetasyn qalaý. Egemendi Qazaqstan Respýblıkasynyń qurylǵannan beri táýelsiz elimizdiń ishki saıasattaǵy eń basty maqsattarynyń biri – halyqaralyq deńgeıge saı keletin dıplomatıalyq qatynas pen ózara qurmet jáne ultaralyq kelisimdi, birlikti bekitý. Ultaralyq qarym-qatynastardyń jaqsarýyna, ulttar dostastyǵy men aýyzbirshiliginiń bekı túsýi úshin Qazaqstan Respýblıkasynda jaqsy jaǵdaı jasalǵan.
Qazaqstan Respýblıkasy táýelsiz el bolǵaly beri, Qazaqstan Respýblıkasynyń memleket basshysy Nursultan Ábishuly Nazarbaev elimiz táýelsiz el bolǵannan beri ultaralyq birlikke, Qazaqstan Respýblıkasynda turyp jatqan barlyq etnostar dostyǵy men ultaralyq birlikke aıryqsha mán berip keledi. Osy ýaqyt aralyǵynda sonaý Alataý taýynan bastaý alyp Arqanyń keń jerine deıin, Altaıdan Batys óńiri, ıaǵnı Atyraý oblysyna deıingi keń baıtaq qazaq jeriniń aspany ashyq, beıbitshilik qusy meken etken, soǵys ta joq, halyq beıbitshilikte ómir súrip keledi, ishki jáne syrtqy saıası turaqtylyq, Qazaqstan Respýblıkasynda ómir súrip jatqan ulttardyń arasyndaǵy birlik nyǵaıa tústi. Ata-babalarymyz naızanyń ushymen, bilektiń kúshimen qorǵap, kóziniń qarashyǵyndaı saqtap, keler urpaqqa amanat etip bergen keń baıtaq qazaq jeriniń tórinde kóptegen ult ókilderi dúnıege esigin ashty, tárbıelendi, ósti, bilim aldy, óz kásibin dóńgeletip, otbasyn quryp, órkendep, ósip keledi. Qazaqstan Respýblıkasynda turyp jatqan barsha ulttardyń arasynda eshqandaı kıkiljiń týyndamaı, bir aspanda dostasyp ómir súrip, bir nandy bólisip, bir nandy bólisip jep júrgen barlyq ulttardyń birlikti ómir súrip jatqany Qazaqstan Respýblıkasynda júrgizilip jatqan saıasattyń arqasy ekenin belgili. Utqyr saıasattyń arqasy.
Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy Ulttyq saıasattyń eń mańyzdy kózdeıtini – ulttyq qundylyqtardy alǵa qoıyp, Qazaqstan Respýblıkasynyń áleýmettik, mádenı, ekonomıkalyq, saıası jáne rýhanı derbes bolýyn, Qazaqstan Respýblıkasynyń syrtqy jaýlardan, syrt kózden saqtaý, eldiń ishki, syrtqy qaýipsizdigin nyǵaıtý, Qazaqstan Respýblıkasynyń keń baıtaq jeriniń birtutastyǵn máńgilike saqtaýúshin barlyq jaǵdaı jasaý, qazaq batyrlarynyń kóziniń qarashyǵyndaı saqtap, keler urpaqtyń aldyndaǵy jaýapkershilikti sezinip, qazaq halqyna tıesili jer ústindegi jáne jer astyndaǵy qazba baılyqty (ulttyq baılyǵyn) tek Qazaqstan Respýblıkasy halqynyń rýhanı, mádenı, áleýmettik jáne ekonomıkalyq jaǵdaıyn, áleýetin jaqsartý, keń baıtaq qazaq dalasynda ómir súrip jatqan azamattardyń ómir sapasyn únemi jaqsartyp otyrý.
Qazaqstan Respýblıkasy úkimetiniń júrgizip otyrǵan ulttyq saıasatynyń bir taǵylymy retinde mádenı plúralızmdi atap ótse bolady. Qazaqstan Respýblıkasynda ómir súrip jatqan árbir etnostardyń óz mádenıetin, ana tilin, salt-dástúrin saqtaýǵa jaǵdaı jasaý.
Qazaqstan Respýblıkasynda turyp jatqan etnostardyń óz mádenıetin, ónerin, saltyn, dástúrin saqtap, odan qol úzbeýge, jandandyrý úshin etnomádenı birlestikter boı kóterdi. Qazirgi kezde Qazaqstan Respýblıkasynda turyp jatqan etnostardyń tilinde mektepter, teatrlar ashyldy, olar toqtaýsyz jumys istep keledi.
Temir Saǵyndyqov
