Áıel balasy Jumaqqa barýy úshin kúıeýiniń razylyǵyn alýy kerek degendi estýińiz bar shyǵar. Paıǵambarymyz(s.a.s.) bylaı dedi:"Aıaǵy aýyr áıelder, dúnıege bala ákelip, ári balalarǵa qamqor, kúıeýine adal, aıtqanyn eki etpeıtin bolsa, namazyn óz ýaqytynda oqysa, barar jeri Jánnat bolady" (Abý Amamadan Ahmad, Ibn Maja jáne Baıhaqı rıýaıat etken).

Shańyraq kótergen kúnen bastap kúıeýińizdiń aıtqanyn shyqpaı, qarapaıym turmystyq máseleni tolyq oryndap, otaǵasynyń razylyǵyn alsańyz sizge Jumaq buıyratyny aıtylǵan.

Kúıeýińiz mazasyz bolsa, uryp-soqsa, sizge razy bolmaǵan keıipte bolǵan kezde oǵan shydap, sabyr qylsańyz arty qaıyrly bolary sózsiz. Ibn Abbastan Dılmı rıýaıat etken hadıste "Eger áıel kúıeýiniń jábirine shydap, "moıynsundym" dese, Alla onyń "moıynsundym" degen sózinen, Allaǵa madaq aıtatyn bir perishte jaratady. Perishteniń Allaǵa aıtqan madaǵynyń saýaby "moıynsundym" dep aıtyp júrgen áıelge jazylady". Sondaı-aq Aısha (r.a.) anamyzdan ıbn Ǵadı rıýaıat etken hadıste "Meniń úmmetimniń eń jaqsy áıelderi, kúıeýlerine sálemi túzý (ıaǵnı, boısunýshy) jáne qanaǵatshyldary"- delingen. Sondyqtan da erińizge boıusynyp, kez kelgen máselede sabyrlyq tanytyńyz, bul álbette siz úshin Qıamet kúni paıdaly.

Jumaqta áıel qandaı bolady?

Habban ıbn Habladan ıbn ál-Mýbarak rıýaıat etken hadıste "Jer betinde jaqsy, izgi amal istegenderi úshin jánnatqa kirgen áıelder, hor qyzdarynan da sulý bolady" delingen. Fánıde syrtqy ásemdilikten góri, jan dúnıesin din bilimimen baıytyp, saýapty ister jasaǵan áıeldiń mártebesi osy bolmaq.

Áıel qandaı jaǵdaıda tozaqqa túspek?

Birde Paıǵambarymyz (s.a.ý.) aıt namazynyń birine shyǵyp: "Eı, áıel jamaǵaty! Alla jolyna sadaqa berińder jáne Alladan keshirim tilep, kóp táýbe etińder! Óıtkeni men Jáhánnam otynda basym kópshiligi áıelder bolǵanyn kórdim", – deıdi. Sonda aralarynan bir áıel shyǵyp: "Nege tozaq otynyń kópshiligi áıelder eken? Biz ne jazdyq sonsha?",– degen eken. Paıǵambarymyz sonda turyp: "Jaman sóz, laǵnet, qarǵys aýyzdaryńnan kóp shyǵady jáne kúıeýlerińe qaıyrsyz, qanaǵatsyzsyńdar",– dep jaýap beredi. "On báleniń toǵyzy – tilden"- demekshi, áıel balasynyń jaq súıegi men tili kóp qyzmet atqarady. Sol tildi shaıtan basqaratyn bolsa, onda ol sizdi tozaqqa jeteleıdi.

"Ǵalymdardyń aıtatyn sózi bar, áıel adam tozaqqa túsetin bolsa, tórt erkekti ózimen birge alyp ketedi. Olar: ákesi, aǵasy, inisi, kúıeýi. Osy kisiler áıeldiń túzý júrýine jaýapty degen sóz",- degen bolatyn Rýslan Qambarov óz ýaǵyzdarynyń birinde. Sol sebepti de aǵa-baýyrlar qyz balasynyń tárbıesine salǵyrttyq tanytpańyzdar.

Alla Taǵala barlyqtaryńyzdy Jánnáttan bolýlaryńyzdy násip etsin!

Daıyndaǵan: Bek Baıtas