Bul tehnologıa salasyndaǵy kompanıaǵa salynǵan adamzat tarıhyndaǵy eń úlken aıyppul. Buǵan deıingi rekord Google-ǵa tıesili bolatyn. Oǵan 2012 jyly qupıalylyq saıasaty syr bergeni úshin $22,5 mln tóletken edi.

Federaldyq saýda komısıasy men áleýmettik jeli alyby 20 jylǵa kelisim-shartqa otyrdy. Oǵan sáıkes, kompanıa personaldyq derekterge qatysty saıasatyn qaıta qarap, kompanıanyń basshysy ári negizin qalaýshy Mark Sýkerbergtiń ókilettiligin shekteıdi. Sondaı-aq túrli qosymshalardyń klıenttik bazaǵa kirý múmkindigi kemip, áleýmettik jelige jarnamalyq maqsatta qoldanýshylardyń nomerin paıdalanýǵa tyıym salyndy. Kompanıa erejelerdiń oryndalýyn qadaǵalaýy tıis. Oǵan Sýkerberg basymen jaýap beredi.

Facebook brıtandyq Cambridge Analytica kompanıasyna qoldanýshylardyń derekterin satty dep aıyptalýda. Brıtandyq kompanıanyń derekter negizinde áleýmettik jeli qoldanýshylarynyń saıası portretin jasaıtyny 2018 jylǵy naýryzda belgili boldy. The New York Times basylymy atalǵan kompanıanyń Donald Tramptyń saılaýaldy shtabymen sóz baılasqanyn jazǵan bolatyn. Sol kezde onyń qyzmeti 87 mln qoldanýshyny qamtyǵan deıdi basylym.

Bul jóninde Set Stıvenstiń "Bári ótirik aıtady. Internet siz týraly bárin biledi" atty kitabynda da jazylǵan. Avtor ınternette izdelgender, qaralǵandar tolyqtaı Big Data, ıaǵnı úlken derekterde saqtalatynyn aıtady. Sol arqyly kez kelgen adamnyń kim ekenin, onyń qyzyǵýshylyǵy, ómirden ne qalaıdy, mazalaıtyn qandaı máseleleri bar, saıası ustanymy qandaı syndy derekterdi jınap, onyń áleýmettik portretin jasaý op-ońaı. Bul derekter teris pıǵyldy adamdardyń qolyna tússe arty jaǵymsyz oqıǵalarǵa soqtyrýy múmkin. Aıtalyq, qarapaıym aqyly qyzmetterdi qoldanýda bank kartalarynyń derekterin engizerde abaı bolǵan jón. Bundaı qyzmetterdi usynýshylar arasynda aqsha urlaýshy alaıaqtar da kezdesedi.

Adamdy jasartatyn, qartaıtatyn, bolashaqta kim bolatynyn, qandaı qyzmet sáıkes keletinin "aıtatyn" Facebook-taǵy túrli qosymshalar qoldanýshydan derekterdi engizýdi suraıtyny belgili. Qaýipsizdik maqsatynda, bolashaqta yńǵaısyz jaǵdaılardy boldyrmaý úshin kúmándi kóringen qosymshalarǵa "eki shuqyp, bir qarap", muqıattylyq tanytqan durys.