18-20 jeltoqsan kúnderi "Almaty oblysynyń ishki saıasat basqarmasy" memlekettik mekemesi men "Jetisyﱟﱟ Media" komýnaldyq memlekettik mekemesiniń uıymdastyrýymen BAQ ókilderi arasyndaǵy I respýblıkalyq "Press Summit" ótti. 14 oblystyń tilshileri men baspasóz hatshylary shaqyrylǵan samıtke Qamshy tilshisi qatysyp, úsh kúnde alǵan áserin bólisedi.

Bir salanyń ár tarmaǵynda júrgen áriptester arasynda iskerlik baılanysty nyǵaıtý maqsatynda uıymdastyrylǵan samıt úsh kúnge sozyldy. Osy kúnderde qatysýshylar tek aqparat, málimet qana alyp qoımadyq. Almaty oblysynyń mádenı-tarıhı jerlerimen, kásipkerlik nysandarmen, tabıǵı demalys oryndarymen tanystyq. Erkin formatta uıymdastyrylǵan is-sharada áriptester ózara tájirıbe almasyp, kókeıde júrgen suraqtarymyzǵa jaýaptar aldyq.

Birinshi kún

Týrdyń alǵashqy kúninde samıt qatysýshylary Qarasaı, Jambyl aýdandaryna jol tartty. 14 oblystan kelgen medıa salasyndaǵy mamandardy eń áýeli elbasy Nursultan Nazarbaevtyń "Atameken" tarıhı-mádenı ortalyǵyna apardy. Tanystyrýshy tuńǵysh prezıdenttiń týǵan jeri, ósken ortasy, dostary jaıly aqparattardy murajaıdy aralata júrip baıandady. Elbasynyń qoldanǵan qural-jabdyqtary, mingen kóligi men álemniń túkpir-túkpirinen kelgen estelik syılyqtarynyń túpnusqalaryn kórsetti.

Kelesi kezekte uıymdastyrýshylar Shamalǵan aýylynda boı kótergen "Úshqońyr" sport keshenine apardy. Keshende boks, kúres, taekvondo, trenajer zaldary jáne júzý baseıni, tenıs korty, taǵy basqa kópfýnksıonaldy zaldar bar.

Keshen qyzmetkerleriniń sózinshe, sport keshenine balalar men jasóspirimder tek belgili bir sport túrine qatysý úshin ǵana kelmeıdi. Ol jerde oqýshylar mektep baǵdarlamasy negizinde bilim alady, sport jarystaryna qatysady.

Budan soń Qyrǵaýyldy aýylyndaǵy "Batyr babalar" memorıaldy mýzeıine jol tústi. Kóne jádigerler, batyrlardyń eksponattary elimizdiń san ǵasyrlyq tarıhynan syr shertedi. Jerimiz úshin janyn bergen babalarymyzdyń erlikterin kórsetetin portrettik galereıalary erekshe áser qaldyrdy.

Uıymdastyrýshylar kelesi kezekte Jambyl aýdanyndaǵy aqyn atamyz Jambyl Jabaevtyń ádebı-memorıaldy mýzeıin aralatty. Murajaıdyń irgesinde aqynnyń ózi ekken qos teregi, kózi tirisinde egilgen alma men almurt baǵy bar. Osy qalyń baýdyń arasynda 1946 jyly salynǵan kesene tur. Kesene 1970, 1996 jyldary qaıta jóndelip, aq mármármen qaptalǵan.

Aqyn atamyz ómir súrgen úı, ıaǵnı murajaıdaǵy bólmeler sol kúıi saqtalǵan. On eki bólmeniń árqaısysynda atanyń ózi paıdalanǵan turmystyq zattary – qymyz ishken ydystary, dáret alǵan qumandary, kitaptary, dombyralary tarıhtan syr shertip tur. Árbir zat aqyn ómiriniń tikeleı kýágeri ispetti.

Ádebı-mádenı murajaılarǵa sapardan keıin Qasymbek aýylyndaǵy túrli metal qurylǵylaryn shyǵaratyn "Teksan Qazaqstan" zaýytyna apardy. Zaýytta bir aıda keńse, kóshe, turmysqa qajetti 300 túrli sham shyǵarylady. Sondaı-aq oqýshy partalary, kóshege, saıabaqqa arnalǵan ádemi oryndyqtar, keńse seıfteri sekildi basqa da sapaly buıymdar jasalady.

Kásiporynnyń bes qalada bólimshesi, 12 aımaqta resmı ókilderi bar. Zaýyt ónimderi jaqyn shet memleketterge, Parsy shyǵanaǵy men Latyn Amerıkasyna da eksporttalady.

Ekinshi kún

Samıttiń ekinshi kúni "Oı-Qaraǵaı" taý-shańǵy kesheninde jalǵasyn tapty. Bul demalys orny Talǵar aýdany Besqaınar aýyly mańynda ornalasqan. Aýmaǵy 85 gektardy alyp jatqan demalys orny kúnine bes myń adamdy qabyldaı alady.

Samıt qatysýshylary keshende ózderi qalaǵan sporttyq oıyn túrlerin tańdady. Bir top shańǵy tepse, ekinshi top ekstremaldy oıyndar oınady. Kelesi bir top bıiktigi 120 metr, uzaqtyǵy 560 metrlik tross arqyly joldy kesip ótti. Batyldyqty talap etetin áserli oıyndarda árbir qatysýshy bir-birine kómektesip, qoldaý bildirdi.

Áserli demalystan soń samıt qatysýshylary arasynda spıch formatyndaǵy basqosý ótti. 

– Úsh kúndik "Press-Summit" atty samıtti elbasymyzdyń “Atameken” ortalyǵynan bastadyq. Jambyl atamyzdyń kele jatqan 175 jyldyǵyna oraı murajaıyn kórsettik. Týrısik ishki klasterdi damytý maqsatynda Talǵar aýdanyndaǵy “Oı-Qaraǵaı” demalys ornyn tanystyrdy.  Sondaı-aq uıymdastyrýshylar endi sizderdi Shonjydaǵy ystyq sýǵa alyp barady, – dep sóz bastady Almaty oblysy ákiminiń orynbasary Rýstam Alı jıynda. 

Ákim orynbasary bul samıt ishki týrızmdi tanystyrý ǵana emes, áriptester arasynda komýnıkasıa ornatý ekenin atap aıtty.

– Bul tek qana ishki týrızmdi tanystyrý emes. Eń birinshiden, bul – tımbıldıng, komýnıkasıa ornatý. Barlyq óńirler aqparat almasýda jańa mehanızmder, algorıtmder, tendensıalar engizip jatyr. Samıt BAQ ókilderi sol tendensıalardy almasyp, bir-birinen jańa tehnologıalardy úırenip, tájirıbe almasý maqsatynda uıymdastyryldy, – dedi ol. 

Jıynda qatysýshylar arasynan spıkerler shyǵyp, medıa salasyndaǵy qatelikterdi aıtyp, ony sheshý joldaryn usyndy. Spıkerler baıandamasynyń sońy qyzý pikirtalasqa ulasty. Tilshiler men baspasóz hatshylary tolǵandyryp júrgen máselelerin ortaǵa salyp, nátıjesinde kóptegen suraqtarǵa jaýap berildi.

Basqosýdan soń qatysýshylardy Uıǵyr aýdany Shonjy aýyly mańyndaǵy erekshe demalys kútip turǵan edi. "Eko-park" shıpajaıy – jazdyń jaǵajaıdaǵy demalysyn saǵynǵandar úshin taptyrmas meken. Óıtkeni shonjylyqtar aýyl janynda jerden shyǵyp jatqan tabıǵı ystyq sýdan baseınder jasap, shıpajaıǵa aınaldyrǵan. Janartaý prosesteri baseınderdi jyl mezgiline qaramastan sýdy tabıǵı jolmen jylytady. Sýdyń temperatýrasy 36℃-den 60℃ - ge deıin barady.

Qysta ashyq aspan astynda emdik ystyq sýǵa túsip, qonaqúılerde demalýǵa shetelden týrıser de keledi eken. Eldiń ishki týrızminiń osylaısha damyp jatqany kóńil qýantady.

Úshinshi kún

Samıttiń úshinshi kúninde spıch formatyndaǵy kezdesýdiń ekinshi bólimi uıymdastyryldy. Spıkerler baspasóz hatshysynan spıchraıterge deıingi deńgeı, olardyń qoǵamda alar orny týraly sóz sóıledi. "Qoǵamdaǵy aqparattyq kúres. Óńirge oń ımıj qalyptastyrýdaǵy 10 baǵyt" jáne "2020 jyldyń SMM trendteri. Ákimder men ákimdikterdiń áleýmettik jelilerdegi paraqshalaryn júrgizý tetikteri" sekildi taqyryptar talqylandy.

Basqosýdan soń samıt qatysýshylary Almaty qalasyna jolǵa shyqty.

Netvorkıng ári týr negizinde uıymdastyrylǵan samıt BAQ ókilderi arasynda ózara tájirıbe almasýdyń, paıdaly aqparattardy bólisýdiń ozyq úlgisi boldy. Erkin formatta ótkizilgendikten, respýblıkanyń tus-tusynan kelgen jýrnalıser men baspasóz hatshylary tez til tabysyp, iskerlik baılanys ornatty.