بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ تۇرعىندار ماسەلەسى جونىندەگى قورى (يۋنفپا) جۇرگىزگەن زەرتتەۋلەر وسىنداي ناتيجە كورسەتكەن، - دەپ حابارلايدى «قامشى» پورتالى.

«يۋنفپا 2011 جىلى جاستار اراسىندا ارنايى زەرتتەۋ جۇرگىزگەن. ونىڭ ناتيجەلەرى جاستاردىڭ 64،6 پايىزى كاملەتتىك جاسقا تولعانعا دەيىن، مەكتەپ قابىرعاسىندا-اق العىشقى جىنىستىق قاتىناسقا تۇسەتىنىن كورسەتكەن. ناقتى ايتساق، جاستارىمىزدىڭ 13،6 پايىزى العاشقى جىنىستىق قاتىناسقا 15 جاسقا دەيىن تۇسكەن،ال، 18 جاستا جاستاردىڭ 50 پايىزى جىنىستىق تاجىريبە جيناقتاپ ۇلگەرگەن. جاسوسپىرىمدەردىڭ باسىم بولىگى رەتسىز جىنىستىق-قارىم قاتىناستان بولاتىن قاۋىپتەرگە باس قاتىرمايدى. جىنىستىق تاجىريبەسى بار جاسوسپىرىمدەردىڭ 40 پايىزىنىڭ ەكى نەمەسە ودان دا كوپ «ارىپتەسى» بولعان»، - دەيدى بۇۇ قورىنىڭ قازاقستانداعى اتقارۋشى وكىلى رايىمبەك سيسەمالييەۆ.

سونداي-اق، ول زەرتتەۋگە قاتىسقان جۇكتى جانە بۇرىن جۇكتى بولعان ايەلدەردىڭ 62 پايىزى ابورت جاساتقاندىقتارىن ايتقان. ونىڭ ايتۋىنشا، وسى تاقىرىپتاعى اقپاراتقا قول جەتىمدىلىكتىڭ كەمدىگىنەن جاس قىزداردىڭ اراسىنداعى جۇكتىلىك سانى جوعارى بولىپ وتىرعان كورىنەدى.

ماسەلەن، 2010 جىلى 15-19 جاس ارالىعىنداعى قىزداردىڭ جۇكتى بولۋ كورسەتكىشى 1000 ادامعا 28،3 –ءتى كورسەتكەن. ال، 2014 جىلى بۇل كورسەتكىش 34،7-گە جەتكەن.

«بۇل ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك دامۋ ۇيىمى ەلدەرىندەگى كورسەتكىشتەن 6 ەسە ارتىق ەكەنىن ايتا كەتۋ كەرەك. بۇل ەلدەردە اتالعان كورسەتكىش 1000 ءجاسوسپىرىم قىزعا 4،6 دەڭگەيىندە بولىپ وتىر»، - دەگەن ر. سيسەمالييەۆ.

ول وسىنداي انادان تۋعان بالالاردىڭ دا ەرتە جۇكتى بولۋ ىقتيمالدىعىن جوققا شىعارمايتىنىن ايتقان.

مەملەكەتتىڭ 5 جىلدا وسىنداي جاسوسپىرىمدەر اراسىنداعى جۇكتىلىككە جۇمسايتىن شىعىنى 100 ميلليون دوللاردى قۇراعان. ساراپشىلار بۇل جەردە ءتىن قاراجاتتى ەسەپكە العاندارىن ايتادى.

«بۇل قاراجات جاسوسپىرىمدەر اراسىنداعى جۇكتىلىكتى قولداۋعا جۇمسالىپ كەلدى دەسە دە بولادى. سوندىقتان، مۇنداي جاعدايدىڭ الدىن الۋ ءۇشىن جۇمىس ىستەۋ كەرەك»، - دەيدى ر. سيسەمالييەۆ.

قور ماماندارى ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن جىنىستىق جانە رەپرودۋكتيۆتى دەنساۋلىقتى قورعاۋ تۋرالى اقپاراتتارعا قول جەتىمدىلىكتى ارتتىرۋ قاجەت دەگەن ادەتتەگى «ءالاۋلايلارىن» ۇسىنعان. ەرتە جۇكتى بولۋ ماسەلەسىن شەشۋ ءۇشىن قىزداردىڭ مەكتەپ بىتىرگەننەن كەيىن دە وقۋىن جالعاستىرۋ، ەرتە جانە ماجبۇرلەپ نەكەلەستىرۋدىڭ الدىن الاتىن زاڭدار قابىلداۋ كەرەكتىگىن ايتادى.

قور وكىلدەرى شىعىس قازاقستان وبلىسىندا كوللەدج ستۋدەنتتەرىنىڭ سەكسۋالدى جانە رەپرودۋكتيۆتى دەنساۋلىعىن قورعاۋ ماقساتىندا ۆالەولوگيا ءپانىن جەتىلدىرە وقىتۋ بويىنشا پيلوتتىق جوبانى جۇزەگە اسىرىپ جاتقان كورىنەدى.

جومارت ابدوللا ۇلى