قازاق راديوسىن باسقارۋعا تەك بويىندا ۇلتتىق رۋحى قايناپ تۇرعان ازامات قانا لايىقتى. ءمادي – ءدال وسىنداي ازامات! قازاقتىڭ جارىق جۇلدىزدارى - عاني مۇراتبايەۆ، باۋبەك بۇلقىشيەۆ، ساتتار ەرۋبايەۆتاردىڭ بويىندا ۇلتىنا دەگەن تولاسسىز سۇيسپەنشىلىك پەن جالىندى رۋح لاۋلاپ تۇرعان بولسا، مەن بۇگىن وسى وتتى ءمادي ماناتبەك ۇلىنىڭ بويىنان كورەمىن. ءمادي - وسى شوقتىعى بيىك ۇلت ماقتانىشى بولا بىلگەن اردا ۇلداردىڭ ىزىمەن كەلە جاتقان ءوز زامانىنىڭ ۇلتجاندى جاستارىنىڭ ءبىرى جانە بىرەگەيى. ونىڭ اسىل قاسيەتى - ءوز مۇددەسىنەن، ەلىنىڭ مۇددەسىن جوعارى قوياتىندىعى. وعان ءوزىم تالاي كۋا بولدىم. ءمادي ماناتبەك ۇلى «قازاقستان» رەسپۋبليكالىق تەلەراديوكورپوراسياسى باسقارما ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى قىزمەتىن اتقارىپ جۇرگەندە الدىنا سول كەزدەرى كۇرمەۋى قيىن بولىپ تۇرعان ءبىر ماسەلەمەن كىردىم. ايتار بولسام، ايتۋلى تەلەراديوكورپوراسياسىندا جۇمىس جاساپ جۇرگەن انالار جۇكتىلىككە جانە بوسانۋعا بايلانىستى ءۇش جىلعا دەمالىسقا كەتىپ، قايتا جۇمىس ورنىنا ورالعان ۋاقىتتا ءۇش ايعا دەيىن تەك 20 مىڭ تەڭگەگە جۇمىس جاساۋعا تۋرا كەلەتىن. مەن ماديگە، بۇل بالا كۇتىمىنەن اقشادان ابدەن تارىعىپ شىققان انالار ءۇشىن وتە اۋىر جاعداي ەكەنىن ايتتىم. ول بۇل جاعدايدان مۇلدەم حابارسىز ەكەن. «بۇل انالاردى قولداۋ ەمەس، قورلاۋ عوي. ءدال بىزدە مۇنداي كەلەڭسىزدىكتەر بار ەكەنىن بىلمەپپىن» دەپ تەلەفونمەن كورپوراسيانىڭ باس بۋحگالتەرىن شاقىرتىپ مان-جايمەن تولىق تانىسىپ، بۇل ماسەلەنى تەز ارادا شەشەتىندىگىن ايتتى. ءمادي سوزىندە تۇردى. كورپوراسيا توراعاسىمەن ءوزارا كەلىسىپ، جىلدار بويى ءتۇيىنى شەشىلمەي كەلگەن قيىندىقتىڭ ءتۇيىنىن تارقاتىپ، ءۇش-تورت كۇننىڭ ىشىندە شەشىپ، بىزگە قۋانىشتى حاباردى جەتكىزدى. سونداي-اق، «قازاقستان» تەلەراديو كورپوراسياسىندا قازاق بولمىسىنا ءتان، جالپى مۇسىلماندارعا ورتاق، «اللا، قۇدايىم، شاريعات، شۇكىر، اسسالاۋماعالەيكۋم» سياقتى سوزدەر ايتىلمايتىن بولسىن دەگەن ورىنسىز تالاپتار قويىلعاندا، وسى باسسىزدىققا قارسى شىققان دا ءمادي باۋىرىمىز بولدى. مىنە، قازاق راديوسىنا باسشىلىققا وسىنداي ۇلتىن، حالقىن قۇلاي سۇيەتىن ازاماتتىڭ كەلۋى مەنى قاتتى قۋانتتى! ءمادي ماناتبەك «رەسپۋبليكالىق راديو» ءجشس-نىڭ باس ديرەكتورى بولىپ تاعايىندالسا، ايتا كەتۋ كەرەك، ونىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى بولىپ جاستاردىڭ اراسىنان سۋىرىلىپ شىققان، جالىندى جىرلارىمەن حالىق جۇرەگىن جاۋلاپ جۇرگەن جاس اقىن سەرىك سەيتمان باۋىرىمىز سايلاندى. بىردە مەملەكەتتىك دۋمادا ءسوز سويلەپ تۇرعان سۇلتانبەك قوجانوۆقا ءبىر ادام: - ءسىز ۇلتىم-ۇلتىم» دەپ كوپ سويلەيدى ەكەنسىز دەگەندە: «ءوز ۇلتىنىڭ قادىر-قاسيەتىن بىلمەگەن، باسقا ۇلتتاردى جاقسى كورىپ، جارتپايدى» دەگەن ەكەن. سەرىكتىڭ ولەڭ-جىرلارىندا ۇلتىنا دەگەن شەكسىز سۇيىسپەنشىلىك جاتىر. بارىنە ەمەس، كوپشىلىككە ەتەنە تانىس بىرىنە توقتالايىن. دارىبايەۆتار ءانسامبلى ورىنداپ جۇرگەن «قازاقتىڭ قانى» ءانىنىڭ ءسوزى سانادان ءوتىپ، جۇرەككە جەتەدى. بويىندا ۇلتتىق رۋح قايناپ تۇرعان ادامنان عانا وسىنداي پاتريوتتىق جىر تۋادى.
بابام قازاق بولماسا، اتام قازاق بولا ما؟
اتام قازاق بولماسا، اكەم قازاق بولا ما؟
اكەم قازاق بولماسا، مەن قازاق بوپ وسەم بە؟
مەن قازاق بوپ تۋماسام، باقىتتى ءومىر كەشەم بە؟.
مىنە، قازىرگى قازاق راديوسىنىڭ باسشىلىعىنا كەشەگى ماعجان اقىن جىرلاعانداي:
«ارىستانداي ايباتتى، جولدارىستاي قايراتتى – قىرانداي كۇشتى قاناتتى» جاستار كەلدى.
قازاق راديوسى – قازاق رۋحانياتىنىڭ التىن بەسىگى. قازاق راديوسى - تاريحتىڭ التىن ءداۋىرى - حح عاسىر مەن ءححى عاسىردى تۇلا بويىنا سىيدىرىپ تۇرعان تۇنىپ تۇرعان ءتىرى شەجىرە. رۋحانياتتىڭ التىن ورداسىندا ءبىر عاسىر بويى قازاق ەلىنىڭ قالىپتاسۋىنا، وركەندەۋىنە، وسۋىنە وراسان زور ەڭبەك سىڭىرگەن مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرلەرىنىڭ، تاريحي تۇلعالاردىڭ بيىك رۋحى اسقاقتاپ تۇر. بۇل قارا شاڭىراقتا - ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستىڭ باۋىرجان مومىش ۇلى سىندى ۇلى قولباسشىسى باستاعان باتىر ۇل-قىزدارىنىڭ، جامبىل جابايەۆ باستاعان جىر الىپتارىنىڭ، مۇحتار اۋەزوۆ باستاعان زاڭعار جازۋشىلاردىڭ، قانىش ساتبايەۆ باستاعان ءبىلىم مەن عىلىمداعى قايتالانباس كەمەڭگەرلەردىڭ، امىرە قاشاۋبايەۆ، شاكەن ايمانوۆ، كۇلاش بايسەيتوۆا باستاعان مادەنيەت پەن ونەر مايتالماندارىنىڭ، تالاي تارلانداردىڭ تابانىنىڭ ءىزى سايراپ جاتىر. سول سەبەپتەن، قازاق راديوسىن «كوتەرەمىن، ارناسىن كەڭەيتەمىن» دەپ كەلگەن ازاماتتاردىڭ اسىعى الشاسىنان ءتۇسىپ، كۇنى وڭىنان تۋىپ، جۇلدىزداي جانىپ، بيىكتە جارقىرايدى. ال «وشىرەمىن، تىنىسىن تارىلتامىن» دەپ كەلگەندەر وزدەرى ءوشىپ، كيەلى رۋحتىڭ نازاسىنا قالىپ، قارعىسقا ۇشىرايدى. ونى كوزىمىز كورىپ ءجۇر.
بويىندا ۇلتتىق رۋحى جالىنداعان ءماديدىڭ بۇل شاڭىراققا كەلۋى كەزدەيسوقتىق ەمەس. تىلسىم دۇنيەنىڭ بىزگە بەيمالىم قۇبىلىسى بولۋى عاجاپ ەمەس. ولاي دەيتىنىم، كەيدە ىمىرت جامىلعاننان كەيىن، تۇندە قالىپ جۇمىس جاسايتىن كەزدەرىم بولادى. سول كەزدە، ەڭسەسى ءتۇسىپ، «اپىراي» دەپ كۇرسىنگەن داۋىستار قۇلاعىما كەلىپ، جۇرەگىم دۇرسىلدەپ، دەنەم تۇرشىگىپ كەتەتىن كەزدەر بولادى.
الىسقا بارماي-اق، قويالىق. ىرگەمىزدەگى رەسەيگە قاراڭىزدارشى. ورىس حالقىنىڭ داۋىسىنا، ۇلتتىق قۇندىلىعىنا اينالعان «رۋسسكوە راديو» الىپ مەملەكەتتىڭ ماقتانىشى بولىپ، اسپانىندا جۇلدىز بولىپ جارقىراپ تۇر. وندا ەڭبەك ەتۋدىڭ ءوزى ۇلكەن ماقتانىش! رەسەيدە، «رۋسسكوە راديو» جۋرناليستەرىنىڭ، باسقا راديولارمەن سالىستارعاندا شوقتىعى الدەقايدا بيىك. ولار وزدەرىن تەلەجۇلدىزداردان ارتىق كورمەسە كەم كورمەيدى. قوعامنىڭ دا ولارعا دەگەن كوزقاراسى جوعارى. ونى بىلەتىنىم، وتكەن جىلى «قازاقستان» ۇلتتىق تەلەراديوكورپوراسيا باسشىلارىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن «رۋسسكوە راديو» جۋرناليستەرى بىزگە كەلىپ شەبەرلىك سىنىپتارىن وتكىزگەندە، وسىنىڭ ءبارىن بىزگە ۇلكەن ماقتانىشپەن جەتكىزدى. بۇگىندە، «رۋسسكوە راديو» مەن «قازاق راديوسىنىڭ» ايىرماشىلىعى - اسپان مەن جەردەي. ال نەگە سوندا ءبىز، ماڭگىلىك ەل بولۋدى ارمان ەتكەن، ۇلى دالا بالاسى، ۇلتتىق مۇددەنىڭ قاينار بۇلاعى - قازاق راديوسىنىڭ قادىرىنە جەتە الماي كەلەمىز؟! نەگە باسقا ەلدىڭ جاقسى جاقتارىن ۇيرەنبەسكە. ەلىكتەسەك جاقسىلىققا نەگە ەلىكتەمەسكە؟! قازاق راديوسىن باسقا راديولاردىڭ كولەڭكەسىندە ۇستاۋ ۇلتىمىزعا سىن ەمەس پە، اعايىن! ءدال بۇگىن قازاق راديوسىنا جاناشىرلىقپەن قاراماساق، كەيىن كەش قالارىمىز ءسوزسىز. سوندىقتان وياناتىن، ويلاناتىن كەز جەتتى!
ءمادي – قازاق راديوسىن جانداندىرۋعا، جاڭا لەپ بەرۋگە، قايتا قازاق حالقىنىڭ رۋحانياتىنا اينالدىرۋعا كەلگەن ۇلت جاناشىرى دەپ بىلەمىن. قارا شاڭىراقتىڭ قاناتىن قاتايتۋعا، ءمادي مەن سەرىكتىڭ اقىلدارى دا، پاراساتتارى دا، بىلىمدەرى مەن بىلىكتىلىكتەرى دە، ەڭ باستىسى - ۇلتجاندىلىقتارى دا جەتەدى. مەن، جاستارعا سەنەمىن!
قازاقستان جۋرناليستەر وداعىنىڭ مۇشەسى،
قازاق راديوسىنىڭ ءجۋرناليسى الما سەرىكقالي.
