«ۇلى دالا قىراندارى» رەسپۋبليكالىق  قوعامدىق الەۋمەتتىك-مادەني قوزعالىسىنىڭ  «25 باعدارلاماسىنىڭ»  جوباسى:

باعدارلامانىڭ اتاۋى: «25 باعدارلاما». باعدارلامانىڭ ماقساتى:  جاستاردى ار-وجداندى قاتاڭ ساقتاۋعا، تەرىس جولعا تۇسپەۋگە،  ىزگىلىككە، يناباتتىلىققا،    جوعارى مادەنيەتتىلىككە،  وتانشىلدىققا،   تالىم-تاربيەلى بولۋعا،  قازاق نامىسىنا  كىر كەلتىرمەۋگە، ۇلتتىق ءسالت-داستۇردى قۇرمەتتەۋگە،  تۋعان وتانىمىز - قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مىقتى ازاماتى بولىپ وسۋگە تاربيەلەۋ  بولىپ تابىلادى.  باعدارلاما يدەياسىنىڭ اۆتورى – قوزعالىستىڭ تەڭ ءتوراعاسى سادىبەك تۇگەل.

  «25 باعدارلاما»   يدەياسى نەدەن تۋىندادى؟  جاۋاپ: كۇندەلىكتى ومىردەگى  جاستارىمىز اراسىنداعى قالىپتاسقان  جانتۇرشىگەرلىك  ارسىزدىقتاردىڭ كوبەيۋىنە توسقاۋىل قويۋ،  ۇلت نامىسىن قورلايتىن كەلەڭسىز جايىتتەردى بولدىرماۋ، ەلباسىمىز نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ  تۋعان وتانىمىز -  قازاقستان رەسپۋبليكاسىن  الەمدەگى 30 دامىعان مەملەكەتتەردىڭ  قاتارىنا  قوسۋىمىز  قاجەت دەگەن ستراتەگياسىنا ازاماتتىق ۇلەس قوسۋ    ماقساتىندا  دۇنيەگە كەلدى. وعان سەبەپكەر بولعانى - كوپتەگەن قازاق  قىزدارى اراسىندا جەزوكشەلىكتىڭ بەلەڭ الۋى،  قازاق جەرىندە «گەي، گەيشا»،  «سەكسحانا اتانعان  سانسىز ساۋنا-حاۋىزداردىڭ» جانە  باسقادا «جىنويناق» كلۋبتاردىڭ ارام شوپتەي  قاپتاپ كەتۋى،  «لاس سەكس ءتۋريزمنىڭ» قازاقستانعا كەلۋى، ارسىزدىقتىڭ شەكتەن شىعۋى،  كوگىلدىرلەردىڭ باسىنعانى سونداي - حالقىمىزدىڭ ۇلى تۇلعاسى قۇرمانعازىنى  قورلاۋى، ءبىرجىنىستىلاردىڭ ۇيلەنۋلەرى، ناشاقورلىقتىڭ، ماسكۇنەمدىكتىڭ تىيىلماۋى. وسى اتالعان  كەسەپاتتاردىڭ كەسىرىنەن  ۇلت نامىسىنا زيان كەلۋدە، قازاق نامىسى باسقا جۇرتتاردىڭ الدىندا  تاپتالۋدا، كۇلكىگە قالۋدامىز. كاپيتاليزاسيا، پريۆاتيزاسيا، نارىق ەكونوميكاسى، بايۋ، بايۋ جانە دە بايۋ كەرەك  دەپ ءجۇرىپ كۇلكىمىزدى جيناپ الا الماي قالىپ جۇرمەيىك. ءسوز جوق بايۋ كەرەك. وعان داۋ جوق، تالاس جوق.  استانادا قار كۇرەگىش ماشينالار بار.  سولار جاۋعان قاردى بۇرقىراتىپ كۇرەپ جۇرەدى. ءبىزدىڭ ەكونوميكامىزدىڭ دامۋى دا سونداي. قارىشتاپ دامىپ بارادى. وعان ءبىز قۋانامىز. قۋانباعاندا  وسىلاي دامي بەرسەك 30 ەلدىڭ ەمەس،  دۇنيەجۇزىندەگى جەر كولەمىمىزدىڭ   ۇلكەندىگى 9 –ورىنداي  9 مەملەكەتتەردىڭ ىشىنەن قارا كورسەتۋىمىز ابدەن مۇمكىن. وعان بارلىق جاعداي بار. مۇناي، گاز، ۋران، التىن،  قورعاسىن، مىرىش،  تانتال، اليۋمينيي جانە تاعى دا باسقا جەر رەسۋرستارىنىڭ  بايلىعىنان الەمدە  التىنشى ورىندى الامىز. ال، بۇل جەردە كەمشىلىگىمىز نەدە؟ كەمشىلىگىمىز - يدەولوگيانىڭ السىرەۋىندە، رۋحاني ازعىنداۋدىڭ بەلەڭ الۋىندا  دەر ەدىم. بىزدە  ەكونوميكا بار دا، يدەولوگيا جوق. يدەولوگيا جوق جەردە، ار-ۇيات، وجدان جوق بولادى، جاستار رۋحاني ازعىندىققا ۇشىرايدى.  قازاقتىڭ ەكى مىڭ جىلدىق تاريحىندا قازاق ايەلدەرىنىڭ اراسىندا  بۇرىن سوڭدى كوشەدە، دالادا ءتانىن ساتاتىن جەزوكشەلىك  بولعان ەمەس. ول بىزگە 20عاسىردىڭ  توقسانىنشى جىلدارى كاپيتاليزممەن بىرگە كەلدى. ايتا بەرسە  ۇلتتىڭ ارىنا نۇقسان كەلتىرەتىن، نامىسىن قورلايتىن كەلەڭسىز كەمشىلىكتەر كوپ.  ولار بارعان سايىن ءورشي تۇسۋدە.  ودان قالاي قۇتىلامىز؟ مىنە سول ءۇشىن  وسى اتالمىش  «25 باعدارلاما»  دۇنيەگە كەلدى. ءالى كەش ەمەس. ول نەنى كوزدەيدى؟!

بىرىنشىدەن: ەلىمىزدەگى يدەولوگيا ماسەلەلەرىن قايتا قاراپ، تالقىلاۋ كەرەك. «ۇلتتىق يدەولوگيا ماسەلەلەرى» اتتى 2015-2030 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاما  قابىلداۋ كەرەك. ەلباسىعا تىكەلەي باعىناتىن  جاڭا «ۇلت يدەولوگياسى جانە جاستار تاربيەسى» اتتى جالپىۇلتتىق  قۇرىلىم قۇرۋ.

ەكىنشىدەن: «ار-وجدان» زاڭىن قابىلداۋ. ار-وجدان پوليسياسىن قۇرۋ.

ۇشىنشىدەن: وسى «ار-وجدان» زاڭىنىڭ نەگىزىندە جەزوكشەلەردى، ناشاقورلاردى قاتاڭ جازاعا تارتۋ.

تورتىنشىدەن: سەكسحانا اتانعان قاپتاپ كەتكەن ساۋنا-حاۋىزداردى،  تۇنگى كلۋبتاردى، گەي، گەيشا كلۋبتاردى، باسقادا  «جىنويناقتاردى» تەز ارادا جابۋ.

بەسىنشىدەن:  لاس تۋريزمگە جول بەرمەۋ.

التىنشىدان: جاستاردىڭ تالىم-تاربيەسىنە  وتباسىندا، بالالار باقشاسىندا، مەكتەپتە،  بارلىق وقۋ ورىندارىندا،  ۇيىمداردا،  كاسىپورىنداردا ءبىرىنشى كەزەكتە كوڭىل ءبولۋ. بارلىق جەردە «ار-وجدان» ساباقتارىن وتكىزۋ.

جەتىنشىدەن: قازاق  «قىزعا –قىرىق ۇيدەن تىيىم» دەپ بەكەر ايتپاعان. «قىزدىڭ نامىسى - ەلدىڭ نامىسى». قىزدىڭ نامىسى تاپتالسا، ەلدىڭ نامىسى ويران بولادى ەمەس پە؟ ءبىز اردى بارىنەن جوعارى ۇستاعان  حالىقپىز ەدىك ەرتە دە. ءقازىر نە بولدى؟ ار-ۇياتتان نەگە ايىرىلدىق؟

سەگىزىنشىدەن: ءبىر عاسىر-4 شيرەك عاسىردان قۇرىلادى. ال، ءبىر  شيرەك عاسىردا - 25 جىل بار.  سول 25 جىلدا  قازاقتىڭ  قىزى  وقۋىن وقىپ، ءوسىپ، بويجەتىپ تۇرمىس قۇرۋى كەرەك. سول 25 جىلدا  قازاقتىڭ  ۇلى  ات جالىن تارتىپ ءمىنىپ،  وقۋىن وقىپ،  وسىپ-ەرجەتىپ – ۇيلەنۋى كەرەك. ولاي بولماعان جاعدايدا قوعام دابىل قاعۋى ءتيىستى.

ءقازىر ەلىمىزدە 700 مىڭداي قىزدار تۇرمىس قۇرماعان،  300 مىڭداي  جىگىتتەر سۇر بويداق بولىپ ءجۇر. بۇل دابىل قاعاتىن ماسەلە ەمەس پە؟

توعىزىنشىدان: جوعارى وقۋ ورىندارىنداعى اقىلى وقۋدى توقتاتۋ. ءبىزدىڭ جاستار تەگىن ءبىلىم الۋلارى كەرەك.

ونىنشىدان: جاستاردىڭ  ار-وجدان تالىم-تاربيەسىنە  بۇكىل حالىق بولىپ اتسالىسۋىمىز اۋاداي قاجەت بولىپ تۇر.  پروستيتۋسياسى دامىعان ەل اتانۋ –سۇيەككە تاڭبا. ودان  ولگەن ارتىق. «ار-وجداندى قاتاڭ  ساقتاۋ» ۇلتتىق يدەولوگيا بولۋى ءتيىس.

قامشى-اقپارات