ەركەك باقىتىنىڭ ەرەجەسى (عيبراتتى اڭگىمە)

/uploads/thumbnail/20180225125649433_small.jpg

ومىردە ءبىر باي كىسى بولىپتى. ول بۇل دۇنيەدە قولى جەتكەن نىعىمەتتەرىنىڭ بارشاسىنا ريزا بولسا دا، قالاپ العان جارىنا كوڭىلى تولماپتى. ءايەلىنىڭ مىنەزى، ءجۇرىس-تۇرىسى، قوناق كۇتىمى، ءسوزى مەن كۇلكىسى دە ونىڭ قولايىنا جاقپاپتى.

ءبىر كۇنى ول داناگوي قارتتىڭ الدىنا كەلىپ جۇگىنىپتى. ءسوزدى مۇقيات تىڭداعان دانا:

— ول قىزدى ءوزىڭ قالاپ الدىڭ با، ءارى ونىڭ قىز كۇنىنىدەگى مىنەز-قۇلقىن بىلەسىڭ بە؟ — دەپ سۇراپتى. سوندا الگى كىسى:

— ءيا، ءوزىم ءسۇيىپ قوسىلدىم. قىز كۇنىندە وتە سىپايى، ساليحالى جان ەدى، كەيىن وزگەرىپ كەتتى. «قىز كۇنىندە قىزدىڭ ءبارى جاقسى، جامان ايەل قايدان شىعادى؟» — دەگەندەي، سونىڭ سىرىن ءوزىم دە بىلمەي باسىم قاتتى، - دەپتى. سوندا الگى دانا قارت:

— بالام، اللا تاعالا ادامعا ۇرپاق سيلايدى، كىمگە قالاسا ۇل، كىمگە قالاسا قىز، كىمگە قالاسا ەكەۋىن دە بەرەدى. ال جامان ايەل نەمەسە جامان ەركەكتى ادامداردىڭ وزدەرى جاساپ الادى. ايەلىڭنىڭ «سۇيكىمسىز» جانعا اينالۋىنا سەنىڭ ءوزىڭ كىنالىسىڭ. ەسىڭدە بولسىن ءار ايەل وزىنشە ءبىر الەم. ول الەمدى ءوزىڭنىڭ الەمىڭدەي ەتەمىن دەپ كۇشكە سالساڭ، ونىڭ قالىپتاسقان جۇيەسىن بۇلدىرەسىڭ. ال بۇزىلعان جۇيەدەن ءبىر كەزدەگى كەرەمەتتەردى قايتادان كۇتۋ ابەستىك بولار، — دەپتى. ءسوزدىڭ ءمانىسىن تۇسىنگەن الگى ادام سانا تارازىسىنا سالىپ، ءوزىنىڭ ايەلى الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىگىن ءادىل ءارى تولىق وتەي الماعاندىعى ءۇشىن ايەلىن وزىنە قارسى قويىپ العاندىعىن، سونىڭ ناتيجەسىندە ونىڭ «سۇيكىمسىز» جانعا اينالىپ كەتكەنىن ۇعىپ: «جاقسى جەرگە كەلگەن كەلىن - كەلىن، جامان جەرگە تۇسكەن كەلىن - كەلساپ»، — دەگەن حالىق دانالىعىنىڭ مانىنە بويلاپ، ىشتەي قاتتى وكىنىپتى. كەتەرىندە دانا اقساقالدان:

— ەندى نە ىستەسەم وڭ بولار ەدى؟-دەپ كەڭەس سۇراپتى. سوندا دانىشپان:

— بالام، ەركەك كىندىكتىنىڭ قاشاندا ەسىندە جۇرەتىن ءبىر ەرەجەسى بار. سونى ۇمىتپاساڭ الداعى كۇندەرىڭدە ايەلىڭ كوزىڭە «سۇيكىمدى» بولا باستايدى. قىز دەگەن نازىك ءۇمىت پەن اياۋلى سەزىممەن عۇمىر كەشەتىن نازىك جاراتىلىس. ولاردىڭ جاسى قانشاعا كەلسە دە، جۇرەكتەرىندە سول ءبىر ۇلبىرەگەن نازىك سەزىم مەن ەر ادامعا دەگەن قالتقىسىز سەنىمنەن قۇرالعان بالا كۇنگى بەينەسى ورنىعىپ قالادى. جۇرەكتەرىندەگى سول «كىشكەنتاي قىز» ول اقسامايلى اجە بولسا دا، سول بالعىن، پاك كۇيىندە قالا بەرەدى. تالعامسىز ەركەكتەر ايەل جۇرەگىندەگى سول «كىشكەنتاي قىزدىڭ» بەينەسىن كورە الماي، پۇشايمان بولىپ وتەدى. ايەلىڭىز حانىشايىم بولسا دا، وت باسى، وشاق قاسىنداعى كۇلدى-كومەش شارۋا ايەلى بولسا دا، ولاردىڭ جۇرەگىندە ماڭگىلىك قارتايمايتىن قىز بەينەسى بارىن ۇمىتپاڭىز. تالعامپاز بولساڭىز سول بەينەنى كورە الاسىز، كورە بىلسەڭىز ايەلىڭىزدى ماڭگى ءسۇيىپ وتەسىز. ايەلدى ايالاساڭىز ءومىرىڭىزدىڭ قالاي نۇرعا بولەنگەنىن بايقاماي قالاتىن ناعىز باقىتتى ەركەككە اينالاسىز. ەركەك باقىتىنىڭ ەرەجەسى وسى، — دەپتى سابىرلى ۇنمەن.

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار